Ύψος και πλάτος - Κυριακή των προσευχομένων.

Του Αρχιμ. Πορφυρίου, Ηγουμένου Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου Βέροιας

---

Η Αγία Εκκλησία είναι κιβωτός σωτηρίας, είναι κοινωνία και είναι παιδαγωγός.

Σιγά σιγά μας οδηγεί στην θεογνωσία, που ξεκινάει από την αυτογνωσία και προχωράει σε ύψος και πλάτος.

Πολλοί ευσεβείς δεν εξομολογούνται τον «καλό» τους εαυτό, γιά να μην τους πιάσει η περηφάνια, όπως λένε.

Η αλήθεια είναι ότι ο πειρασμός πολλούς τους κυριεύει ακριβώς από τους «δεξιούς» λογισμούς και τις καλές μας πράξεις.

Μέγα παράδειγμα ο ένας από τους δύο προσευχόμενους, που παρουσιάζει αυτήν την Κυριακή το Άγιο Ευαγγέλιο.

Ο ένας έλεγε ότι είναι καλός, πιστός εβραίος, τηρητής των παραγγελμάτων του Νόμου. Καλά ώς εδώ. Αλλά πού τόν οδήγησε αυτός ο καλός του εαυτός;
«...Ουχ ως ούτος ο τελώνης...»

Τί τον πείραζε ο ανθρωπάκος;

Πήγε σε μιά γωνιά και χτυπούσε τα στήθια του. Δεν τολμούσε να μιλήσει γιά τα τυχόν καλά του. Είχε πολύ δυνατή και σπουδαία εργασία. Ταλάνιζε ο τελώνης το είναι του.

Και οι δύο μιλούσαν στον Θεό, και μάλιστα στον ναό, εκεί δηλαδή που τους άκουγε σίγουρα ο Θεός του Ισραήλ. Και οι δύο προσπαθούσαν να κινήσουν το έλεος του Θεού.

Και ο τελώνης ήθελε να μιλήσει με τον Κύριό του, αλλά δεν είχε κουράγιο να στρέψει προς τα επάνω τα μάτια του.

Προσπαθούσε να «ενεργοποιήσει» την κάθετη κεραία του σταυρού, ως προτύπωση της σωτηρίας μας.

Και ο φαρισαίος κάτι ανάλογο έκαμνε, αλλά, σε κάποια αποστροφή τών λόγων της προσευχής του, μπερδεύτηκε και αντί να κυτάει προς τα επάνω, δηλαδή προς τα κάτω, την γη και το χώμα, έκανε το τραγικό λάθος και «είδε» έναν ακόμα συνάνθρωπό του να προσεύχεται.

Δεν τον ένοαζε το τί έλεγε ο «άλλος», τον είχε «εξ επαγγέλματος» καταδικασμένο.

Και όμως, ο Χριστός, που σήμερα διδάσκει εν παραβολαίς, πριν δύο Κυριακές, πήγε στο σπίτι του Ζακχαίου, που δεν ήταν απλός τελώνης, αλλά αρχιτελώνης.

Τί έβλεπε και ο Κύριος;! Και σήμερα χτυπάει τον φαρισαίο, που δεν κατάλαβε τίποτα, αυτές τις δύο εβδομάδες, που σίγουρα θα σχολιάζονταν η στάση του απέναντι στον αμαρτωλό.

Μήπως, τελικά, ο φαρισαίος ο σημερινός χτυπούσε κατευθείαν τον Χριστό;
Τέλος πάντων.

Σημασία έχει το ότι η Αγία Εκκλησία μας είναι μάννα και σιγά σιγά μάς εισάγει στο Τριώδιο, που μόλις «άνοιξε» και στην αγία και Μεγάαααλη Τεσσαρακοστή, που σε λίγο θα ξεκινήσει.

Ο τελώνης λοιπόν, ο μακάριος τελώνης. Ο ένας ξέφυγε, σώθηκε, πήγε ο Χριστός στο σπίτι του.

Τώρα ο Κύριος μιλάει γιά τον τελώνη που μέσα του έκρυβε τον μεγάλο θησαυρό της ταπεινώσεως.

Τις πράξεις του τελωνείου τις εξομολογήθηκε τις προάλλες ο Ζακχαίος. Τώρα κάνουμε προσευχή, εμείς οι ταλαίπωροι.

Και απέναντι κάποιος κάνει θόρυβο, φωνασκεί, κάνει γκριμάτσες, δεν ακούω. Χτυπώ το στήθος μου και πονάω.

Ο Χριστός επάνω στον Σταυρό έχει αιωνίως ανοιχτές τις αγκάλες του.

Όμως ο φαρισαίος λες και δεν έχει αγκαλιά. Έχει ορθωμένο το δάχτυλο και δείχνει τον άλλο, ο «άλλος» τού φταίει. Ο άλλος γιά τον οποίο ο Χριστός έχει ανοιχτή την αγκαλιά και τον περιμένει

Κι αν η αγκαλιά μου είναι σφιχτή και δεν μπορώ να την ανοίξω; Δεν χάνομαι.

Έχουμε μέγα καταφύγιο και μέγα όπλο την προσευχή γιά τον άλλο, τον αδελφό, το είναι μου, τον απέναντι που είναι μέσα στην καρδιά μου, και μυστικά τον αγκαλιάζω και τον χαϊδεύω.

Γράφω το όνομά του και ο ιερέας βγάζει ψιχίο=ψίχουλο στην αγία Πρόθεση. Αυτό είναι εύκολο, το ευκολότερο. Μπορώ να το κάνω.

Γιατί, φαρισαίε; Τί πήγες να κάνεις στο ιερό; Εντάξει. Καλός είσαι. Το ξέρουμε. Όλοι το ξέρουν.

Ο ναός είναι τόοοσο μεγάλος. Έχει χώρο να απλωθείς όσο θέλεις.

Σε μιά γωνιά προσπαθώ να κρυφτώ. Έχω δικαίωμα τουλάχιστο στην προσευχή. Ξέρω.

Η κοινωνία, δηλαδή εγώ ο ίδιος, με βγάζει από την μερίδα των καλών.

Αφήστε με τουλάχιστο εδώ, στην γωνιά μου.

Γιατί, Φαρισαίε, με ξεμπροστιάζεις;

Όλος ο Θεός είναι μόνο γιά εσένα;
........

Ο Χριστός στην διδασκαλία του αυτήν λέει και τα αποτελέσματα του αγώνα.

Αλλά εμάς, ακόμα, δεν μας συμφέρει να το ακούσουμε αυτό το αποτέλεσμα.
Έχουμε ακόμα πολύν αγώνα, αδελφοί μου.

Όποιος αντέχει, ας κάτσει εκεί κρυμμένος, κι ας λέει ταπεινά αυτά που έχει να πει στον Χριστό.

Κι αν βρείτε φαρισαίους στην ζωή σας, αφήστε τους να «προσεύχονται».
Πολλοί μπερδεύτηκαν, καλλιεργώντας την οριζόντια κεραία της κοινωνίας, του σταυρού.

Ο παπούς μας ο Οδυσσέας ήταν δεμένος πισθάγκωνα – σαν τον τελώνη μήπως; – και έλεγε το δικό του «τραγούδι» στο κεντρικό κατάρτι τού πλοίου της ζωής. Και γλίτωσε και έφτασε και γύρισε στο παλάτι του.

Η αλήθεια είναι πως το κομμάτι αυτό των λόγων του Κυρίου χρειάζεται πολλές φορές να το διαβάσουμε, να το αποστηθίσουμε.

Και να κρυβόμαστε. Να κρύβουμε την προσευχή μας.

Και στον πνευματικό να τα λέμε όλα, και τις κακίες μας και τις «καλωσύνες» μας. Να είμαστε ασφαλισμένοι από παντού. Και να κρυβόμαστε.

Αδελφοί, Καλό και Ευλογημένο το Τριώδιο, που μόλις ἄρχισε γιά την εφετεινή μας χρονιά.

Πηγή:  romfea.gr