Ζωοδόχος Πηγή Μπαλουκλή

Τό ἁγιαστικό κέντρο τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς στό Μπαλουκλί βρίσκεται ἔξω ἀπό τά χερσαῖα τείχη, δυτικά τῆς Πόλης . Γιά τήν καταγωγή τοῦ Ἱεροῦ ὑπάρχουν δύο ἐκδοχές:

1) Ἡ πρώτη, πού ἐξιστορεῖ ὁ ἱστορικός Προκόπιος , τοποθετεῖται στίς ἀρχές τοῦ 6ου αἰῶνος καί ἀναφέρεται στόν Ἰουστινιανό . Ὁ Ἰουστινιανός κυνηγοῦσε σ' ἕνα θαυμάσιο τοπεῖο μέ πολύ πράσινο, νερά καί δένδρα. Ἐκεῖ, σάν σέ ὅραμα, εἶδε ἕνα μικρό παρεκκλήσι, πλῆθος λαοῦ κι' ἕνα ἱερέα μπροστά σέ μιά πηγή. Εἶναι ἡ πηγή τῶν θαυμάτων τοῦ εἶπαν. Καί ἔχτισε ἐκεῖ μοναστήρι μέ ὑλικά πού περίσσεψαν ἀπό τήν Ἁγιά Σοφιά.

2) Ὁ Νικηφόρος Κάλλιστος ἀναφέρει ἄλλη παράδοση: Ὁ μετέπειτα Αὐτοκράτωρ Λέων ὁ Θράξ (457-474 μ.Χ.), ὅταν ἐρχόταν ὡς ἁπλός στρατιώτης στήν Κωνσταντινούπολη συνάντησε στή Χρυσή Πύλη ἕνα τυφλό πού τοῦ ζήτησε νερό . Ψάχνοντας γιά νερό μιά φωνή τοῦ ὑπέδειξε τήν πηγή. Ὅταν θά γινόταν Αὐτοκράτωρ , τοῦ εἶπε ἡ προφητική φωνή, θά ἔπρεπε νά χτίσει δίπλα στήν πηγή μιά Ἐκκλησιά. Ὁ Κάλλιστος περιγράφει τή μεγάλη αὐτή Ἐκκλησία μέ πολλές λεπτομέρειες, ἀλλά ἡ περιγραφή ταιριάζει περισσότερο στό οἰκοδόμημα τοῦ Ἰουστινιανοῦ. Ἱστορικά εἶναι ἐξακριβωμένο, ὅτι τό 536 στή Σύνοδο τῆς Κωνσταντινουπόλεως , ὑπό τόν Πατριάρχη Μηνᾶ, λαμβάνει μέρος καί ὁ Ζήνων, ἡγούμενος " τοῦ Οἴκου τῆς ἁγίας ἐνδόξου Παρθένου καί Θεοτόκου Μαρίας ἐν τῇ Πηγῇ ".

Στήν αὐλή της βρίσκονται οἱ τάφοι τῶν Οἰκουμενικῶν Πατριαρχῶν. Ὁ σημερινός Ναός ἀνηγέρθη τό 1833 ἐπί Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Κωνσταντίου Α καί ἐγκαινιάσθηκε μετά δυό χρόνια. Τό ἁγίασμα βρίσκεται στόν ὑπόγειο Ναό. Ἀπ' ἐδῶ διαδόθηκε ὁ τύπος τῆς Παναγίας Ζωοδόχου Πηγῆς σέ όλο τόν ὀρθόδοξο κόσμο. Εἶναι ἀξιοσημείωτο ὅτι ψηφιδωτή παράσταση τῆς εἰκόνας σώζεται στόν ἐσωνάρθηκα τῆς Μονῆς τῆς Χώρας.