Άγιος Βασίλειος και όχι SANTA CLAUS

Ο Άγιος Βασίλειος ο Μέγας, ο εις εκ των Τριών Ιεραρχών, πατέρας και διδάσκαλος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, γεννήθηκε γύρω στο 330 μ.Χ. στη Νεοκαισάρεια του Πόντου. Προερχόταν από πλούσιο χριστιανικό οίκο ευγενών.

Από νεαρής ηλικίας σπούδασε στα σημαντικότερα επιστημονικά πνευματικά κέντρα της εποχής τουˑ στην Καισαρεία, στο Βυζάντιο, στην Αθήνα. Καταρτήστηκε σε επιστήμες όπως φιλοσοφία, ρητορική, γραμματική, αστρονομία, ιατρική. Ο ίδιος δίδασκε ρητορική τέχνη. Οι αρετές του τον ανεβίβασαν μέχρι τον αρχιερατικό θρόνο της επισκοπής της Καισαρείας.

Πρωτοστάτησε στους αγώνες κατά του Αρειανισμού. Ίδρυσε την περίφημη «Βασιλειάδα», συγκρότημα ευαγών ιδρυμάτων, πτωχοκομείο, ορφανοτροφείο, γηροκομείο, ξενοδοχείο, νοσοκομείο κ.α.. Η φιλανθρωπική του δράση ήταν ίσως πρωτοπόρος για την εποχή. Ο Μέγας Βασίλειος όντας άνθρωπος των γραμμάτων, παρουσίασε πλούσιο και σημαντικό συγγραφικό έργο. Έχουν διασωθεί 365 επιστολές του, καθώς και 19 συγγράμματα δογματικού, ασκητικού και ρητορικού περιεχομένου. Εκοιμήθη το 357 μ.Χ. και εθρηνήθη από χριστιανούς, εθνικούς και ιουδαίους.

Σκεπτόμενος τον βίο του, μου είναι δύσκολο να φαντάζομαι αυτήν την σεβάσμια, πνευματική και ασκητική μορφή της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας, σαν ένα παχύσαρκο κατεργάρηˑ σαν έναν γέρο Ούννο ενδεδυμένο στα χρώματα της CocaCola, ο οποίος σκαρφαλώνει σαν τον κλέφτη στους εξώστες μας πάνω σε κλίμακες από λαμπάκια.Κάτι άλλο συμβαίνει. Καί αυτό που συμβαίνει είναι ότι ‘’αυτό’’ που βλέπουμε ως χριστουγεννιάτικο διάκοσμο πάνω σε εξώστες, έλατα(μη χειρότερα) και καταστήματα, δεν είναι ο Άγιος Βασίλειος. Είναι ένα δυτικό ειδωλολατρικό κατάλοιπο που ακούει στο όνομα Santa Claus(Σάντα Κλάους).

Ο Σάντα Κλάους είναι ένα στοιχείο της ευρωπαικής λαογραφίας. Συμβολίζει την επάρκεια των άγαθών, την καλοτυχία, τον άγιο Νικόλαο(κατά τους Γερμανούς), τον θεό Όντιν και διάφορα άλλα κατά τόπους. Αντίστοιχη μορφή συναντάται και στην ομόδοξη Ρωσσία, υπό την προσωνυμία ΄΄ο Γερο-Ψύχος΄΄(Дед Мороз), ο οποίος μάλιστα συνοδεύεται από την νεαρή εγγονή του(νέα εποχή;). Ωστόσο και εκεί ο σλαυικός παραδοσιακός τύπος έχει αντικατασταθεί αισθητικά από τον Σάντα Κλάους.

Τι είναι ουσιαστικά ο σύγχρονος Σάντα Κλάους; Ένα σύμβολο της δυτικής ευδαιμονίας(βλέπε στραβωμάρας) που μόνο σε άγιο ασκητή δεν παραπέμπει. Μία ακαλαίσθητη σουρωμένη παχύδερμη μορφή της βαρβαρικής αφθονίας, έλλειψης μέτρου και εγκράτειας. Είναι μία φράγγικη ετερόδοξη παράδοση, την οποία τεχνηέντως προωθεί η παγκοσμιοποίηση, μέσα στα πλαίσια επιβολής πανθησκειών και πανεθίμων. Δεν είναι τυχαίο που ο ίδιος και τα σύμβολά του(τάρανδροι,σκούφος,κάλτσα) διαδίδονται και στον μουσουλμανικό κόσμο. Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στις νέες τάσεις πρωτοχρονιάτικης διακόσμησης σε κάποιες ανατολικές χώρες, όπου κυριαρχεί το Ισλάμ. Στις ίδιες μουσουλμανικές χώρες εορτάζονται και άλλες παγκόσμιες εμπορικές εορτές και ημέρες, όπως της γυναίκας, του αγίου Βαλεντίνου, του τιμίου διαζυγίου, του νεφρού, του μακαρονιού, καθώς και άλλες νεοεποχίτικες σαχλαμάρες. Αλλά αυτό είναι ένα άλλο τεράστιο θέμα…

Αυτό που δεν αντιλαμβανόμαστε είναι ότι ο τέτοιου είδους εμπορικός ‘’αηβασίλης’’, ουδεμία σχέση έχει με τα Χριστούγενναˑ με τα δικά μας ρωμαίικα Χριστούγεννα. Οι Ελληνορωμηοί, διατηρήσαμε πάμπολλα ωραία κατάλοιπα των προχριστιανικών μας πρωτοχρονιάτικων παραδόσεων. Τέτοιο είναι οι καλικάντζαροι και το δένδρο της ζωής. Από πότε μας προέκυψε ο Σάντα Κλάους; Ποιοί τον εισήγαγαν και τον προωθούν στο εμπόριο και στην τηλεόραση; Διότι αποκλείεται να τον λάβαμε αυθόρμητα ως μια ελκυστική ξένη επιρροή, εμείς και ο υπόλοιπος πλανήτης. Πιστεύω ότι αυτοί που έχουν συμφέρον από την καθιέρωση τέτοιων συμβόλων προσβλέπουν σε δύο κυρίως πράγματα. Στο οικονομικό κέρδος και στην αποχριστιανοποίηση των εορτών μας. Λίγο-πολύ γνωρίζουμε ποιοί είναι αυτοί και ποιά είναι η θρησκεία τους.

Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς. Δεν είμαι κάποιος κληρικός ή θεολόγος, αλλά ένας απλός λαικός ανάμεσα στους πολλούς. Δόξα τω Θεώ, εδώ και χρόνια στο θέμα αυτό έχουν αναφερθεί και συνεχίζουν να αναφέρονται άνθρωποι πιο αρμόδιοι από εμένα, πιο σημαντικοί, πιο αξιόλογοι. Παρ’ όλα αυτά, τίποτε δεν αλλάζει. Το φαινόμενο παραμένει και ριζώνει στη συνείδηση του λαού μας.

Συχνά τέτοιες ημέρες δυσαρεστούμαστε επειδή η σύγχρονη ζωή μας κάνει να  βιώνουμε ‘’Χριστούγεννα δίχως Χριστό’’. Θα συμπλήρωνα επίσης, Χριστούγεννα δίχως Αη Βασίλη.

Καλώ όλους τους λαικούς. Κατά τη διάρκεια αυτών των είκοσι με τριάντα εορταστικών ημερών, να ενημερώνουν σχετικά ο ένας τον άλλον. Να μην αγοράζουν αυτό το πράγμα.  Καλώ τους ιερείς μας να κάνουν ειδικά κηρύγματα. Καλώ τους αναδόχους να διδάσκουν τα πνευματικά τους παιδιά. Καλώ όλους τους γονείς να πετάξουν αυτό το πράγμα από τα σπίτια τους. Διότι ο Σάντα Κλάους δεν είναι Άγιος Βασίλης. Δεν έχει καμμία σχέση με την πίστη μας. Δεν έχει καμμία σχέση με την Χριστού Γέννα.

Χρόνια πολλά και καλά αδελφοί μου.

Σπάρτακος Τανασίδης

 

Πηγή: Αγιορείτικο Βήμα