Ὁ Ὅσιος Σέργιος ὁ μάγιστρος.

Ὁ Ὅσιος Σέργιος καταγόταν ἀπὸ τὴν κωμόπολη Νικήτια τῆς Ἀμάστριδος τοῦ Εὐξείνου Πόντου. Ἡ οἰκογένειά του ἦταν διακεκριμένη, συγγενὴς τῆς αὐτοκράτειρας Θεοδώρας, συζύγου τοῦ αὐτοκράτορος Θεοφίλου (829 – 842 μ.Χ.). Μπόρεσε λοιπὸν ὁ Σέργιος νὰ ἐκπαιδευθεῖ καὶ νὰ φθάσει σὲ μεγάλα πολιτικὰ καὶ στρατιωτικὰ ἀξιώματα. Ἂν καὶ ὁ Θεόφιλος ἦταν προστάτης τῶν εἰκονομάχων, ὁ Σέργιος παρέμενε πιστὸς στὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία ἀγωνιζόμενος γιὰ τὴν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν εἰκόνων. 

Προστάτεψε μάλιστα πολλοὺς πιστοὺς κατὰ τὸ διωγμό τους, καὶ ὅταν ἀπέθανε ὁ αὐτοκράτορας Θεόφιλος, ὁ Ὅσιος συνετέλεσε μὲ τὴν ἐπιρροή του νὰ ἐνισχυθεῖ ἡ γνώμη τῆς Θεοδώρας ὑπὲρ τῆς ἀναστηλώσεως τῶν εἰκόνων.

Ὁ Ὅσιος Σέργιος ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη στὴν Κρήτη, ὅπου εἶχε ἀποσταλεῖ ὡς ἀρχηγὸς τῶν βασιλικῶν πλωτήρων καὶ ναυκλήρων, καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴ μονὴ τοῦ Μαγίστρου. Ἀργότερα τὰ τίμια λείψανά του ἀνεκομίσθηκαν καὶ ἐδόθησαν στὴ μονὴ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε ἀνεγείρει στὸν κόλπο τῆς Νικομήδειας, καὶ ἡ ὁποία λεγόταν «τοῦ Νικητιανοῦ», ἐπειδὴ ὁ κτίτορας αὐτῆς καταγόταν ἀπὸ τὴν κωμόπολη Νικήτια. Ὁ Ὅσιος Σέργιος ἑορτάζεται ἰδιαίτερα στὴν Κρήτη.