Σχόλια στο Ευαγγέλιο της Κυριακής (Ανδρέου του Πρωτοκλήτου)

Ακτινοβόλα φυσιογνωμία 

«Ευρήκαμεν δεύτε τον Ποθούμενον»

Πανηγυρική μέρα για την Εκκλησία μας σήμερα, αφού εορτάζει την ιερή μνήμη μιας κορυφαίας αποστολικής προσωπικότητας. Τιμά τον απόστολο του Χριστού Ανδρέα τον Πρωτόκλητο. Ονομάστηκε έτσι γιατί ο Χριστός τού έκανε την τιμή να τον καλέσει πρώτο στο αποστολικό αξίωμα. Η Εκκλησία της Κύπρου δίνει ακόμα λαμπρότερο χαρακτήρα στην τιμή του γιατί το όνομά του συνδέθηκε στενά με τη θαυματουργική παρουσία του στο νησί αλλά και γιατί η κατεχόμενη σήμερα μονή του κατέστη σύμβολο αγωνιστικής διάθεσης για τη διάσωση θρησκευτικών μνημείων  και κειμηλίων που στενάζουν σήμερα κάτω από το βάρος της βαρβαρότητας και της λεηλασίας.

Ο Ανδρέας και ο αδελφός του Πέτρος, παιδιά του Ιωνά, έλκουν την καταγωγή τους από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας και αποτέλεσαν την πρώτη δυάδα των κληθέντων από τον Κύριο μαθητών. Το ευαγγελικό ανάγνωσμα που επέλεξε η Εκκλησία μας για να ακουστεί σήμερα στους ναούς αναφέρεται στον τρόπο της κλήσης του, με βαθύτερα μηνύματα και νοήματα μέσα από το περιεχόμενό του.

Όλοι οι ευαγγελιστές – και οι συνοπτικοί και ο Ιωάννης – δίνουν αρκετές πληροφορίες για την προέλευση, την παρουσία και τη μετοχή του Ανδρέα στον κύκλο των μαθητών του Χριστού.  Σημαντική παράμετρος είναι το γεγονός ότι ο Ανδρέας δεν οφείλει το μεγαλείο και τη δόξα του σε ψηλούς τίτλους καταγωγής, σε πλούτη, δόξες και άλλες διακρίσεις. Δεν διέθετε τέτοιας μορφής εφόδια. Αντίθετα, ήταν ένας φτωχός αλιέας της Γαλιλαίας. Μεγάλο όμως τον ανέδειξε το ταπεινό του φρόνημα και η προθυμία που εκδήλωσε χωρίς αναστολές για να ακολουθήσει τον Χριστό. Η αρχοντιά του συνίστατο στον πολύτιμο θησαυρό της καρδιάς του, δηλαδή τη Χάρη του Θεού που πλημμύριζε όλη την ύπαρξή του. Ο Ανδρέας, ως Πρωτόκλητος γίνεται αιτία για την πρώτη συνάντηση του Πέτρου με τον Ιησού. Συνδεόταν επίσης με το συμπολίτη του Φίλιππο με ιδιαίτερη φιλία. Είναι γι’ αυτό άλλωστε που στη σημερινή ευαγγελική περικοπή μνημονεύεται και η κλήση του Φιλίππου και του Ναθαναήλ.

Η ζωή και η δράση του

Για τη ζωή, τη δράση και το έργο του αποστόλου Ανδρέα αντλούμε τις περισσότερες πληροφορίες από την παράδοση της Εκκλησίας αλλά και από μαρτυρίες πατέρων και ιστορικών της εποχής. Ο απόστολος Ανδρέας είδε τον Χριστό όταν ήταν μαθητής του Ιωάννη του Προδρόμου. Ήλθε μια μέρα ο Χριστός στον Πρόδρομο και ο Βαπτιστής τον έδειξε στους μαθητές του λέγοντας τα εξής: «Ίδε ο Αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου». Με προφητικό τρόπο προανάγγελλε τη σταυρική θυσία του Χριστού. Για τον Ανδρέα η αναφορά αυτή λειτούργησε ως ισχυρή εσωτερική κλήση για να ακολουθήσει τον Κύριο. «Προσέτρεξε με δίψα όπως το διψασμένο ελάφι στην πηγή του νερού», σημειώνει χαρακτηριστικά ο υμνογράφος του. Βέβαια, αυτή ήταν μια πρώτη γνωριμία. Δεν είχε έλθει ακόμα η ώρα για να κληθεί επίσημα και να καταστεί μόνιμη η ακολουθία του στον Χριστό. Όταν αργότερα στην λίμνη της παραλίας όπου ψάρευε τον κάλεσε ο Κύριος για να γίνει μαθητής του, χωρίς δεύτερες σκέψεις ή αναστολές τα εγκατέλειψε όλα. Είναι αξιοσημείωτο το ότι με τη χειρονομία του δεν εξασφάλιζε πλούτη, δόξες και αξιώματα αλλά αντίθετα έμπαινε σε μια πορεία διώξεων, φυλακίσεων, μαστιγωμάτων, ακόμα και μαρτυρικού θανάτου διά σταυρώσεως «χιαστί», σύμφωνα με το παράδειγμα του Διδασκάλου του.

Η αποστολική του μαρτυρία

Την ημέρα της Πεντηκοστής ο Ανδρέας δέχθηκε μαζί με τους άλλους μαθητές το Άγιο Πνεύμα. Έφθασε μέχρι τα πέρατα της οικουμένης για να γίνει αλιέας ανθρώπων και να φωτίσει τους πλανεμένους στην ειδωλολατρία και να τους οδηγήσει στο φως της θεογνωσίας. Κήρυξε το ευαγγελικό μήνυμα στα μέρη γύρω από τη Μαύρη Θάλασσα, μετέβη στη Θράκη, Μακεδονία και Θεσσαλία και με τη Χάρη του Θεού προσέλκυσε στην χριστιανική αλήθεια πάρα πολλούς ανθρώπους. Επιτέλεσε μάλιστα πάρα πολλά θαύματα, όπως θεραπείες ανιάτων ασθενειών, αναστάσεις νεκρών, ελευθέρωνε φυλακισμένους και πιο πολύ άνοιγε το δρόμο για να οδηγούνται αμαρτωλοί σε μετάνοια. Για το πολυσχιδές και καρποφόρο πνευματικό του έργο συνελήφθη, φυλακίσθηκε και κτυπήθηκε ανελέητα.

Στην Πάτρα, όπου κατέληξε και μαρτύρησε τελικά, κήρυξε επίσης τον Χριστό, θεράπευσε πολλούς ασθενείς, ανάμεσα στους οποίους τη Μαξιμίλλα, γυναίκα του ηγεμόνα Αιγεάτη, η οποία πίστεψε στον Χριστό και έζησε θεάρεστη ζωή. Ο Αιγεάτης διέταξε και σταύρωσαν τον απόστολο ανάποδα, γεγονός που δέχθηκε με χαρά και αγαλλίαση και έτσι έγινε κοινωνός του πάθους του Διδασκάλου του. Έδωσε με αυτό τον τρόπο τη μαρτυρία του για τον Χριστό και ανεδείχθη σε κορυφαία φυσιογνωμία στο ορθόδοξο χριστιανικό στερέωμα.

Αγαπητοί αδελφοί, ο απόστολος Αντρέας με τη ζωή, το παράδειγμα και τη θυσία του φανερώνει πως όταν ο άνθρωπος γίνει ακόλουθος του Χριστού ανακαλύπτει τότε την ψυχική του ανάπαυση και κυρίως καταξιώνεται ως ύπαρξη σε αιώνιες κορυφογραμμές. Τότε μπορεί να λειτουργεί «κατά φύση» και επομένως σωστικά και να βρίσκεται σε πραγματική κοινωνία με τον Χριστό και τους συνανθρώπους του.  Γι’ αυτό παρακαλούμε τον κοινωνό του πάθους του Χριστού απόστολο Ανδρέα να πρεσβεύει στον Κύριο για τον πιστό λαό του, να τον φυλάσσει από σκάνδαλα, από ορατούς και αόρατους εχθρούς και να βρει έλεος «εν τη ημέρα της κρίσεως». Γένοιτο.

Χριστάκης Ευσταθίου

Πηγή: Εκκλησία της Κύπρου