Τά πάθη τῆς φυλῆς μας ἀλλά καί τό μεγαλεῖο της.

Του Κωνσταντίνου Ερρίπη, θεολόγου - Καρδιολόγου

Ὁ λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος Χατζημιχαήλ.
 Σέ ἡλικία 30 ἐτῶν, τό 1900, ἔρχεται στο Βόλο. Οἱ κάτοικοι τόν δέχθηκαν μέ ἀγαλλίαση, γιατί ἱκανοποιοῦσε τή λαχτάρα τους νά ἐπενδυθοῦν εἰκαστικά οἱ τοῖχοι τοῦ Πηλίου καί τά καπηλειά τοῦ Βόλου. 

Ἡ ἐκκεντρικότητα  ὅμως καί ἡ λαϊκότητα τοῦ ζωγράφου εἶχαν ὡς ἀποτέλεσμα τήν ἐκμετάλλευση καί τήν διακωμώδησή του.
Ἡ ἀμοιβή του περιοριζόταν σέ πενταροδεκάρες κι ἕνα πιάτο φαγητό μέ κρασί καί κρεμμύδι  (ἀδυναμία του!).
Φθάνουμε στά 1927. Ἀνεβασμένος ὁ Θεόφιλος σέ σκάλα ζωγραφίζει πρόσοψη μαγαζιοῦ.  Συγκεντρωμένοι γύρω του οἱ φιλοθεάμονες. Κάποιος τραβάει τή σκάλα νά γελάσουν μέ τόν ξαπλωμένο καταγῆς. Αἵματα στό πρόσωπο καί τά χέρια του. Ὁ Θεόφιλος ἀποσύρεται γιά πάντα ἀπό τό Βόλο καί τό Πήλιο!

Ο ἱ   Ἑ β ρ α ῖ ο ι   τ ο ῦ   Β ό λ ο υ

Γερμανική κατοχή. Μέ τήν ἀπειλή τῆς δικῆς του φυσικῆς ἐξόντωσης ὁ τότε Γερμανός διοικητής ἀπαιτεῖ ἀπ΄τόν ἀρχιραβίνο Μ. Πεσάχ τήν παράδοση τοῦ καταλόγου ὅλων τῶν Ἑβραίων τοῦ Βόλου.
Ὁ Μητροπολίτης Δημητριάδος Ἰωακείμ φυγαδεύει τόν ἀρχιραβίνο καί τήν οἰκογένειά του καί μέ ἐγκύκλιό του προτρέπει τούς ἱερεῖς τῆς ὑπαίθρου νά φροντίσουν γιά καταφύγιο τῶν Ἑβραίων τῆς πόλης.
Μέ τήν βοήθεια καί τοῦ δημάρχου Νικολάου Σαράτση, τοῦ ἀστυνομικοῦ διευθυντοῦ Ἠλία Ἀγδινιώτη καί τοῦ δημοτικοῦ ὑπαλλήλου Ζήση Μαντίδη, ἀπό τά 900 μέλη πού ἀριθμοῦσε ἡ Ἑβραϊκή Κοινότητα τοῦ Βόλου δολοφονήθηκαν τελικά ἀπό τούς ναζί στά στρατόπεδα συγκέντρωσης 155.

(«Ἱστορικά»  ἐκδ. Ἐλευθεροτυπία  τευχ. 66  18/1/2001  σελ. 4 καί 48-49)