Σχόλια στο Ευαγγέλιο της Κυριακής (Κυριακή μετά τα Φώτα)

 Η ευλογημένη καρποφορία

    

«ο καταβάς αυτός εστι και ο αναβάς υπεράνω πάντων των ουρανών, ίνα πληρώση τα πάντα»

Η Κυριακή μετά τα Φώτα, όπως ονομάζεται η σημερινή, σηματοδοτεί την ολοκλήρωση του Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα, Περιτομή, Θεοφάνεια). 

Με τα ιερά αναγνώσματα, αλλά και με τον πλούτο της υμνολογίας της, η Εκκλησία μάς καλεί να προσεγγίσουμε βιωματικά το μυστήριο της Θείας Οικονομίας, όπως αυτό εναργώς συμπυκνώνεται στο νόημα των ημερών.

Ειδικότερα, το αποστολικό ανάγνωσμα της ημέρας περιστρέφεται σαφώς γύρω από δύο πόλους: α) στο σωτήριο έργο της Ενανθρώπησης του Θεού – Λόγου («ο καταβάς αυτός εστι και ο αναβάς») και β) στην καρποφορία των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος, με την ανάδειξη αγιασμένων μορφών που θεμελιώνουν με τη ζωή και το παράδειγμά τους το Σώμα του Χριστού, την Εκκλησία. 

Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος δεν περιορίζονται, βέβαια,  μόνο στους ποιμένες και τους διδασκάλους, αλλά επεκτείνονται σε κάθε μέλος της Εκκλησίας που βαπτίζεται και χρίεται, εντασσόμενο ως νέα ύπαρξη στο Σώμα του Χριστού.

Ο απ, Παύλος γράφοντας στους Εφεσίους, θεμελιώνει την προσφορά των χαρισμάτων και των δωρεών του Αγίου Πνεύματος στο κοσμοσωτήριο γεγονός της Σάρκωσης του Κυρίου, με αναφορά και στην Ανάληψή του, που προτυπώνεται σε συγκεκριμένο ψαλμικό χωρίο (Ψαλμ. 67, 18). Ανακεφαλαιώνεται στο περιεχόμενό του χωρίου αυτού η Γέννηση, η Σταύρωση και η Ανάσταση του Κυρίου, γεγονότα στα οποία συνοψίζεται όλο το έργο της σωτηρίας του ανθρώπου.

Η προς Θεό άνοδος

Είναι σημαντική η αναφορά του Παύλου στο γεγονός της Ανάληψης, της ανάβασης του Κυρίου στους ουρανούς, η οποία προϋποθέτει την κατάβαση του στη γη. Πρόκειται για τη «θεία συγκατάβαση» που φανερώνει την ταπείνωση του Θεού. Πραγματικά, ο Θεός φανερώνεται στον κόσμο όχι τόσο μέσα από την παντοδυναμία του, όσο μέσα από την ταπείνωσή του, που συνιστά και τον τρόπο φανέρωσης της Τριαδικής κοινωνίας αγάπης. 

Με την κένωσή του, λαμβάνοντας μορφή δούλου, ο Χριστός φανέρωσε στον κόσμο τον πλούτο της αγάπης του. Οι Πατέρες της Εκκλησίας με την πνευματική διείσδυσή τους στο βάθος των νοημάτων, μιλούν για «ακένωτον κένωσιν» του Χριστού.

Ο άγιος Φώτιος, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, σημειώνει: «Κατεβαίνει μεν εις την σάρκωσιν ως Θεός, ανίσταται δε ως Θεός.» Αυτή την κατάδυση ο Κύριος την έδειξε με την Βάπτισή του στον Ιορδάνη ποταμό. Και όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην υμνολογία της εορτής των Θεοφανείων: «Διά της καταδύσεως η προς Θεόν ημών άνοδος γίνεται». Ειδικότερα, ο Χριστός εφοδιάζει τον άνθρωπο με όλα τα χαρίσματα και τις δωρεές του, όταν τον καλεί να ενταχθεί ως νέα ύπαρξη στην πραγματικότητα της Εκκλησίας και πιο συγκεκριμένα διά των μυστηρίων του αγίου Βαπτίσματος και του Χρίσματος. 

Με το άγιο Βάπτισμα ο άνθρωπος γνωρίζει την πνευματική αναγέννησή του και του προσφέρεται εν Χριστώ η δυνατότητα να περιπατήσει εν καινότητι ζωής, «του μηκέτι δουλεύειν τη αμαρτία». Διευκρινίζεται ξεκάθαρα ότι τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, προσφέρονται με βάση το μέτρο του Χριστού, δηλαδή εξαρτάται από το βαθμό λειτουργίας της βούλησης του ανθρώπου. Το κλειδί για την πορεία της εν Χριστώ τελείωσης, είναι τελικά η καλή θέληση που θα πρέπει να χαρακτηρίζει την προσωπικότητα του ανθρώπου. Είναι βασικό στοιχείο που σέβεται πάντα η αγάπη του Θεού στον άνθρωπο.

Προσφορά αγιότητας

Η καλή διάθεση και θέλησή του ανθρώπου, ως προϋπόθεση σωτηρίας του, ανοίγει τους ορίζοντες για την πνευματική του προκοπή και ανάβαση. Τα χαρίσματα στην Εκκλησία δεν προσφέρονται ούτε αδιάκριτα ούτε άσκοπα. Αντίθετα, προσφέρονται για να οδηγούν στην αγιότητα. Δεν είναι τυχαίο που η πορεία του κάθε ανθρώπου στην Εκκλησία δεν είναι ατομική υπόθεση αλλά ανάγεται πάντα «εις οικοδομήν του σώματος του Χριστού μέχρι καταντήσωμεν οι πάντες εις την ενότητα της πίστεως και της επιγνώσεως του Υιού του Θεού εις άνδρα τέλειον». 

Ο έσχατος σκοπός των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος είναι η μεταποίηση του ανθρώπου σε αγιασμένη ύπαρξη. Πρόκειται για την χάρη που του προσφέρεται για να βαδίσει από το «κατ’ εικόνα Θεού» στο «καθ’ ομοίωσιν», στη θέωση, σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας. Αυτή η ευλογημένη πορεία πραγματώνεται με την αξιοποίηση των δωρεών και των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος.

Αγαπητοί αδελφοί, τα χαρίσματα και οι δωρεές του Αγίου Πνεύματος που λαμβάνει ο κάθε άνθρωπος στη βάπτισή του και στο μυστήριο του χρίσματος, προσφέρονται «εις οικοδομήν του σώματος του Χριστού», της Εκκλησίας και όχι βέβαια προς ικανοποίηση εγωιστικών και ατομικών διαθέσεων. Η σωτηρία του ανθρώπου είναι πνευματική πορεία και όχι ατομικό κατόρθωμα. 

Επιτυγχάνεται με την χάρη και τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος υπό την προϋπόθεση της δεκτικότητας στην προσφορά της αγάπης του Κυρίου. Αυτό έπραξαν και όλοι οι άγιοι που κοσμούν το ευλογημένο στερέωμα της Εκκλησίας του Χριστού, όπως ο Ερμύλος και ο Στρατόνικος, οι μάρτυρες, οι οποίοι πρόσφεραν τη ζωή τους θυσία στην αγάπη του Θεού. Γι αυτό, άλλωστε, και τους τιμούμε σήμερα. Με τα χαρίσματα που έλαβαν μέσα στην Εκκλησία, καταξιώθηκαν να γίνουν μάρτυρες Χριστού και να φθάσουν στις πιο ψηλές πνευματικές κορυφογραμμές.  Ας ακολουθήσουμε κι εμείς το άγιο παράδειγμα τους.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος

Πηγή:  Εκκλησία της Κύπρου