Πνευματικοί χαρακτηρισμοί του Οσίου Δανιήλ, του Κατουνακιώτου.

Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας,

Μέγας Ὑμνογράφος τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας

---

Ὁ Ὅσιος Δανιὴλ ὁ Κατουνακιώτης, στὴν ἔρημο τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὁ ἡσυχαστὴς καὶ συνεχιστὴς τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεως τῶν Κολλυβάβων Ἁγίων, σύντομα ἀπέκτησε τὴν φήμη ἔμπειρου πνευματικοῦ καὶ πολλοὶ Ἀθωνίτες μοναστὲς καὶ προσκυνητὲς τὸν ἐπισκέπτονταν, γιὰ νὰ ζητήσουν πνευματικὴ καθοδήγηση, νὰ τὸν συμβουλευθοῦν καὶ νὰ πάρουν ἐνίσχυση στὸν πνευματικό τους ἀγώνα.

Κάποιοι ἄλλοι ἀλληλογραφοῦσαν  μαζί του στὶς ἀνάγκες τους καὶ ὅλους αὐτοὺς τοὺς παραμυθοῦσε καὶ τοὺς ἔδινε πνευματικὲς συμβουλὲς μὲ τὶς πολυπόθητες καὶ ψυχοτρόφες γιὰ ἐκείνους ἀπαντήσεις του.

Γιὰ τὶς βιοτικές του ἀνάγκες, ποὺ τὶς εἶχε περιορίσει στὸ ἐλάχιστο, ἁγιογραφοῦσε μὲ πολλὴ εὐλάβεια καὶ ἐπιμέλεια, μὲ προσευχὴ καὶ ἀνάγνωση. Καὶ αὐτὴ ἡ πρώτη εἰκόνα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Ρώσου εἶναι ἔργο τῶν χειρῶν του. 

Ἡ αὔξηση τῶν φοιτητῶν τοῦ Ὁσίου Δανιήλ, τῶν  ὑποτακτικῶν του, καὶ αὐτῶν τῶν νέων ἡσυχαστῶν ἐπισημως καὶ ἀνεπισήμως Ἁγίων, ὅπως Ἰωσὴφ τοῦ Ἡσυχαστοῦ, Ἀρσενίου τοῦ συνασκητοῦ τοῦ Ὁσίου Ἰωσήφ, καὶ Ἐφραὶμ τοῦ Κατουνακιώτου, δημιούργησε ἐπιτακτικὴ τὴν ἀνάγκη ἀνεγέρσεως νέων οἰκοδομῶν καὶ θεμελιώθηκε τὸ σημερινὸ ἡσυχαστήριο τῆς ἀδελφότητος τῶν Δανιηλαίων.

Σὲ αὐτὸ ἴσχυε, ὅπως ἰσχύει καὶ σήμερα, ὁ παύλειος λόγος: «τῆς φιλοξενίας μὴ ἐπιλανθάνεσθε» (Ἑβρ. ιγ΄ 2), ἀφοῦ ἡ φιλοξενία τῶν Δανιηλαίων θεωρεῖται ἀπαραίτητη γιὰ ὅλους τοὺς διερχόμενους προσκυνητὲς καὶ ἐπισκέπτες ἁγιορεῖτες καὶ μή, στὴν συνείδηση τῶν ὁποίων ὁ Ὅσιος εἶχε καταγραφεῖ ὡς   κανὼν καὶ γνώμων Ὀρθοδοξίας, ὡς ἀσφαλὲς κριτήριο γιὰ τὴν διάγνωση τῶν πλανῶν μὲ τὶς ὁποῖες ὁ «δολομήτης Σατάν», ὅπως ἔλεγε, παρέσυρε καὶ προχωρημένους ἀκόμη μοναχούς.

Κατέληξε ὁ Γέροντας Δανιὴλ νὰ εἶναι ὁ ἐκφραστὴς τῆς αὐτοσυνειδησίας τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὁ ὑπέρμαχος τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως καὶ ζωῆς, τὴν γνώμη τοῦ ὁποίου, ὡς ἐγγύηση Ὀρθοδοξίας, ζητοῦσαν ἀπὸ τὸν κόσμο μὲ ἐρωτήματα καὶ ἐπιστολὲς ἀγωνιῶντες γιὰ τὴν ἀποστασία καὶ τὶς παρεκκλίσεις Ὀρθόδοξοι πιστοί.

Γιὰ τὸ κτίσιμο τῶν οἰκοδομῶν οἱ ἀδελφοὶ μὲ πολὺ κόπο κουβαλοῦσαν νερὸ ἀπὸ τὴν Ἁγία Ἄννα μὲ ὑποζύγια καὶ ὑλικὰ ἀπὸ τὸν ἀρσανᾶ της.

Γιὰ τὶς ἄμεσες ἀνάγκες τους καλλιέργησαν ἕνα μικρὸ κῆπο μεταφέροντας ἀκόμη καὶ χῶμα, καὶ φυτεύοντας ἐληὲς ξερικές, ἀφοῦ ἡ περιοχὴ ἦταν φυτευμένη ἀπὸ τὸν Δημιουργό μας μόνο μὲ πέτρες.

Χαρακτηρίσθηκε ὁ Ὅσιος ὡς σέμνωμα καὶ κόσμημα καὶ καύχημα οὐ μόνον τῶν Κατουνακίων, ἀλλὰ καὶ ὁλοκλήρου τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

Ἐπίσης φίλεργος μέλισσα τῆς Ἐκκλησίας, ὁδηγὸς ἀλάνθαστος τῶν μοναστῶν, φωτιστὴς τῶν ὑποτακτικῶν, παιδαγωγὸς τῶν δοκίμων, ἀκλόνητος στῦλος τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀκαταπόνητος μαχητὴς καὶ ἀκαταμάχητος στηλιτευτὴς τῶν κακοδόξων, πιστὸς φορέας τοῦ πνεύματος τῆς καθαρᾶς χριστιανικῆς ἀληθείας, ἀγωνισθεὶς νὰ κρατήσει πάντοτε ἀνόθευτη τὴν παρακαταθήκη τῆς πίστεως·  ὡσαύτως σωτήρας τῶν ἐκ πλάνης ἢ ὑπερηφανείας παραστρατησάντων μοναχῶν καὶ κοσμικῶν, μυστικὴ πηγὴ ἁγιωσύνης καὶ χάριτος, ἐπίγειος ἄγγελος τῆς εἰρήνης, ἀγάπης καὶ παραμυθίας τῶν Ἁγιορειτῶν πατέρων καὶ τῶν πολλῶν ἐν τῷ κόσμῳ πνευματικῶν του τέκνων, ἐμβριθέστατος καὶ βαθυστόχαστος μελετητής, ὁ μὲ ἔργα τὰ ρητὰ τοῦ Σωτῆρος πληρώσας, ὁ δι’ ἐπιστολῶν, συγγραμμάτων καὶ ἄλλων πονημάτων πᾶσαν χριστιανικὴν ψυχὴν ἀρδεύσας, ὁ γνήσιος ἰχνηλάτης τῶν Ἁγίων Πατέρων, ὁ ἀσκητικὸς καὶ τοῖς πάλαι πατράσιν ἐφάμιλλος, ὁ ταπεινός, σεμνός, πρᾶος, σοφός, βαθύνους, διακριτικός, ἐγκρατής, εἰρηνοποιός, ὁ πολλαῖς καὶ ποικίλαις ἀρεταῖς κεκοσμημένος μοναχός, ὁ ἐπιλέγξας τὴν στενὴν καὶ τεθλιμμένην ὁδόν, τὴν ἀπάγουσαν εἰς ζωήν, οὗτινος οἱ λόγοι κατὰ τὸ πνευματικόν του τέκνον, τὸν Ἀλέξανδρον Μωραϊτίδην, ἀπέσταζον οὐράνιον γλυκασμόν¹.

Πάμπολλες πραγματεῖες καὶ μελέτες καὶ ἑκατοντάδες ἐπιστολῶν τοῦ Ὁσίου Δανιὴλ ἀντιμετωπίζουν συνετὰ καὶ φωτισμένα, μὲ ἄφθονη καὶ πλούσια πάντοτε πατερικὴ κατοχύρωση, σοβαρὰ πνευματικὰ καὶ θεολογικὰ ζητήματα, τὸν μακρακισμὸ καὶ τοὺς ὀπαδούς του, τὰ οἰκουμενικὰ ἀνοίγματα πρὸς τοὺς ἑτεροδόξους, τοὺς ἐχθροὺς τοῦ μοναχικοῦ βίου καὶ τῶν Ὀρθοδόξων παραδόσεων, τοὺς προτεστάντες καλαποθακιστές, χιλιαστές, τοὺς πλανεμένους ὁραματιστές, πνευματιστές, τοὺς νεωτερίζοντες λαϊκοὺς θεολόγους τῶν πανεπιστημίων καὶ τῶν ὀργανώσεων².

Συγχρόνως οἱ μοναστικὲς πραγματεῖες του, μὲ κυριότερη αὐτὴν τῆς ἑρμηνείας τοῦ Μεγάλου καὶ Ἀγγελικοῦ Σχήματος,  συνέγραψε μετὰ ἀπὸ παράκληση τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου γιὰ τὴν γυναικεία μοναστικὴ ἀδελφότητα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Ἁγίας Τριάδος Αἰγίνης ἐσωτερικὸ κανονισμό, ἀπόσταγμα τῆς πολύχρονης ἀσκητικῆς ἐμπειρίας του καὶ τῆς μεγάλης του ἀγάπης πρὸς τὰ φιλοκαλικὰ κείμενα.

Αὐτὲς παρουσιάζουν τὸν μοναχισμὸ ὡς γνήσιο ἀποστολικὸ βίο καὶ εὐσύνοπτα ἐκθέτουν τὰ βασικὰ γνωρίσματα, τὶς θεμελιώδεις ἀρχὲς τῆς μοναστικῆς βιοτῆς.

Ὅταν τὶς διεξέρχεται κανείς, σκέπτεται ὅτι θὰ μποροῦσαν καὶ σήμερα ποὺ ὁ μοναχισμός, ἰδιαίτερα ὁ γυναικεῖος, γνωρίζει ἐλπιδοφόρα ἄνθηση, ἐκδιδόμενες σὲ εὔχρηστα τεύχη, νὰ βοηθήσουν στὴν ὀργάνωση τῆς ζωῆς καὶ στὴν πνευματικὴ προκοπὴ παλαιῶν καὶ νέων ἀδελφοτήτων.

Ἐπὶ πλέον συνέγραψε «Ἐγχειρίδιον Κανονισμοῦ διὰ τὰς ἐνθέους μοναζούσας τῆς ἐν Τήνῳ Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Θεοτόκου, Κεχροβουνίου» κατόπιν παρακλήσεως τῆς Γεροντίσσης Θεοδοσίας Καρδίτση, μετὰ τῆς ὁποίας ἀντήλαξε περισσότερες ἀπὸ 250 ἐπιστολές.

Ἀπὸ τὸ ποιητικὸ τάλαντο τοῦ Ὁσίου ἀξίζει νὰ σημειώσουμε τοὺς ἑπόμενους δύο μόνον στίχους, οἱ ὁποῖοι τὸν σκιαγραφοῦν ἀπόλυτα:

Μόνον διὰ τὴν πρὸς Θεὸν ἀγάπην καὶ πλησίον

ὅλον μου ἀφιέρωσα τὸν πρόσκαιρόν μου βίον.

1) Θέμης Κοββατζῆς, Λόγος ἐκφωνηθεὶς εἰς τὴν ἑορτὴν τῶν Ὁσίων Ἁγιορειτῶν Πατέρων, 13 Ἰουνίου 1981, εἰς βιβλίον τοῦ Γέροντος «Ἡσυχαστικὰ ἐντρυφήματα», σελὶς 15.

2) Διὰ τὶς μελέτες τοῦ Ὁσίου «ἔλεγχος τῶν χιλιαστῶν» καὶ «ψυχικαὶ μελέται», ὅπου ἀναφέρεται ὅτι ὁ πνευματισμὸς εἶναι ἀγυρτία καὶ μαντισμὸς καὶ ἐνέργεια ἐξ ἐπικλήσεως τῶν πονηρῶν ἀοράτων δυνάμεων, ἔχομεν εἰς χεῖρας μας συγχαρητηρίους ἐπιστολὰς πρὸς τὸν Ὅσιον Δανιὴλ ἀπὸ τὴν Ἱερὰν Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

Πηγή:  romfea.gr