Δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι.

 

 

του Νεκταρίου Πάρη, Δρ.Θ., D.Μ. Αρχιμ. τοy Οικουμενικού Θρόνου, Καθηγητή ΤΜΕΤ ΠΑΜΑΚ

---

Ὁ Ἅγιος τοῦ χθές, τοῦ σήμερα καὶ τοῦ μετά… Γερ. Σωφρόνιος Σαχάρωφ

Ἔπειτα ἀπὸ βαθεία σκέψη ἀπεφάσισα ὅτι θὰ ἦτο καλὸ νὰ λεχθοῦν καὶ ἐκ μέρους μου μερικὰ ἐκ τῶν σημαντικῶν γεγονότων ποὺ ἐβίωσα διὰ ὀλίγον χρονικὸν διάστημα, καὶ ποὺ εἶναι νωπὰ ἐντός μου μέχρι σήμερα, ἤτοι νὰ ἔχω τὴν εὐλογία νὰ βρεθῶ πλησίον ἑνὸς ἁγίου, κοντὰ σὲ ἕναν σύγχρονό μας οὐράνιο ἄνθρωπο.

Κατὰ τὴν δωδεκαήμερη ἐπίσκεψή μου στὸ Ἡνωμένο Βασίλειο, κατὰ τὸ σωτήριo ἔτος 1991, εἶχα τὴν εὐλογία νὰ συναναστραφῶ καὶ νὰ συνομιλήσω μὲ τὸν ὅσιο πατέρα Σωφρόνιο τοῦ Essex.

Μέσα ἀπὸ αὐτὲς τὶς πενιχρὲς γραμμές, ποὺ γιὰ κάποιους θὰ φανοῦν τετριμμένες, θὰ ἤθελα νὰ καταθέσω πρὸς κοινὴν ὠφέλεια τὰ γεγονότα ποὺ συνέβησαν ἐπὶ τῶν ἡμερῶν ἐκείνων καὶ νὰ καταδείξω ἀπὸ πλευρᾶς μου τὴν κραυγαλέα παρουσία τοῦ ἁγίου γέροντος, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε θεϊκὸς φάρος στὸν Ευρωπαϊκὸ Δυτικὸ κόσμο ἀλλὰ καὶ οἰκουμενικὴ μορφή. Σκοπίμως δὲν θὰ ἐπεκταθῶ.

Τότε διαβίωνε τὸ ἐνενηκοστὸ πέμπτο ἔτος τῆς ἡλικίας του, ἦταν ἤδη σὲ προχωρημένο γῆρας καὶ τὰ προβλήματα ὑγείας τὸν ἐπιβάρυναν στὶς δραστηριότητές του.

Κατὰ τὶς ἀρχὲς τοῦ μηνὸς Αὐγούστου καὶ καθὼς ἤγγιζε ἡ ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἦσαν οἱ ἡμέρες ποὺ ταξιδεύαμε γιὰ τὸ Λονδίνο, μὲ προορισμὸ τὴν Ἱερὰ Πατριαρχικὴ καὶ Σταυροπηγιακὴ Μονὴ Τιμίου Προδρόμου, τῆς ὁποίας, ὡς γνωστόν, κτήτωρ καὶ πρῶτος ἡγούμενος ἦτο ὁ ἅγιος γέρων Σωφρόνιος Σαχάρωφ. Ὅταν πραγματοποιήσαμε τὴν ἐπίσκεψιν ἦτο πλέον ἡγούμενος ὁ π. Κύριλλος.

Τὸ ταξίδι πραγματοποιήθηκε μὲ λεωφορεῖο τοῦ ΟΣΕ, μὲ διέλευση ἀπὸ τὴν ἑνωμένη τότε Γιουγκοσλαυΐα, τὴν Αὐστρία (Graz), Γερμανία (Μόναχο, Φραγκφούρτη) καὶ Βέλγιο (Βρυξέλλες).

Φθάνοντας στὸ Λονδίνο κατευθυνθήκαμε, ἐγὼ καὶ ὁ συνταξιδιώτης μου πατὴρ Χρυσόστομος, πρὸς τὸ Victoria Station, ὅπου πήραμε τὴν Yellow Line, διότι δι’ αὐτῆς θὰ κατευθυνόμασταν στὸ Liverpool street, ἔπειτα ἐκεῖ θὰ ἐπιβιβαζόμασταν στὸ τραῖνο γιὰ τὸ Colchester, ὅμως ἐμεῖς ἐπρόκειτο νὰ ἀποβιβαστοῦμε στὸ Tiptree ἀπὸ ὅπου θὰ παίρναμε τὸ ταξὶ γιὰ νὰ ὁδηγηθοῦμε στὴν Μονὴ ἡ ὁποία εἶναι λίγα χιλιόμετρα ἔξω ἀπὸ τὸ μικρὸ χωριό.

Ἀφότου φθάσαμε στὴν Μονή, τακτοποιήσαμε σὲ σύντομο χρονικὸ διάστημα τὰ πράγματά μας καὶ ἔπειτα ξεναγηθήκαμε στοὺς χώρους. Περνοῦσαν οἱ ἡμέρες καὶ ἐμεῖς περιμέναμε πότε θὰ δοῦμε προσωπικὰ τὸν γέροντα. Συχνὰ παίρναμε τὸ καθιερωμένο ἀγγλικὸ τσάι μας ἀπολαμβάνοντας τὴν ὀμορφιὰ τοῦ μοναστηριοῦ καὶ ἀγναντεύοντας τὴν θάλασσα.

Καθὼς περνοῦσαν οἱ μέρες, ἦλθε τελικὰ ἡ στιγμὴ ποὺ θὰ μιλούσαμε μὲ τὸν γέροντα, ἕναν ὄντως φωτεινὸ ἄνθρωπο. Δὲν τὸν εἴχαμε δεῖ ποτὲ ἀπὸ κοντά, ἀλλὰ ἀπὸ τοὺς πατέρες τῆς Μονῆς μὲ τοὺς ὁποίους ἀπὸ πρὶν διατηρούσαμε φιλικὲς σχέσεις, εἴχαμε ἀκούσει πλεῖστα γεγονότα, τὰ ὁποία θὰ ἐπαληθεύοντο σὲ λίγη ὥρα ἐμπρός μας.

Κατευθυνθήκαμε πρὸς τὸ προσωπικό του γραφεῖο, στὸ ὁποῖο ἐδέχετο τὶς ἐπισκέψεις ἀνθρώπων ποὺ συνέρρεαν ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα καὶ ὅλο τὸν κόσμο. Πραγματικά, τὸ πρόσωπό του ἐμφανέστατα ἔλαμπε μπροστά μας. Ἐξέχεε μιὰ ἀνεξήγητη λάμψη, τῆς ὁποίας πηγὴ ἦτο φανερὰ ἡ νοερὰ προσευχὴ ποὺ διαρκῶς ἐνεργοῦσε ἡσύχως ἐντὸς τῆς καρδίας του, ἐπιβεβαιώνοντας τὸν παροιμιακὸ λόγο: «Καρδίας εὐφραινομένης πρόσωπον θάλλει» (Παρ. 15: 13).

Περάσαμε μέσα, μᾶς καλωσόρισε καὶ καθίσαμε νὰ μᾶς μιλήσει γιὰ λίγο. Δὲν ἐμφανιζόταν συνήθως πολὺ ὁ γέροντας. Ἐκείνη τὴν περίοδο βρισκόταν στὸ κελάκι του ἤ στὸ γραφεῖο. Κάποιες φορές τὸν βλέπαμε στὴν τράπεζα μαζί μας, στὶς ἀκολουθίες ἤ σπάνια ἔξω στὸν αὐλόγυρο τοῦ μοναστηριοῦ. Εἰλικρινά, μόλις τὸν ἀντικρίσαμε, διαπιστώσαμε πὼς ἦταν ἕνα ἁπλὸ γεροντάκι, ποὺ ὅμως κατὰ περίεργο γιὰ ἐμᾶς τρόπο ἐξέπεμπε κάποια ἀνεξήγητη λάμψη.

Ἀργότερα ἀντιλήφθηκα ὅτι ἦτο τὸ χαρισματικὸ θαβώρειο φῶς τοῦ Κυρίου ποὺ ἐνοικοῦσε ἐντός του.

Βραχέως συνομίλησε μὲ τὸν συνταξιδιώτη μου καὶ, ἔπειτα, ἦρθε ἡ δική μου σειρά. Δὲν ὁμιλήσαμε πάρα πολύ, ὅμως μίλησε ἀπευθείας στὴν ὕπαρξή μου, τρόπον τινὰ σὰν νὰ ἔβλεπε τὴν ψυχή μου ἁπλωμένη μπροστά του. Μοῦ εἶπε στὴν ἀρχή: «Θέλω νὰ βλέπω τὸ στόμα σου, νὰ διαβάζω τὰ χείλη σου, διότι δὲν ἀκούω πολύ καλά».

Τότε, ἀντικρίζοντας τὰ γαλανὰ διαπεραστικὰ του μάτια, αἰσθάνθηκα σὰν νὰ μὲ περνοῦσε ὁλικὴ ψυχικὴ ἀκτινογραφία. Πραγματικά, τὸ βλέμμα του ἔνιωθες ὅτι σὲ ἀγκάλιαζε καὶ ἤθελες νὰ τοῦ ἀνοίξεις τὴν καρδιά σου. Ἔπειτα εἶπε: «Καλὰ ἔκανες καὶ ἦρθες νὰ μᾶς ψάλλεις. Πολλὲς φορὲς ἔρχονται ἐδῶ διάφοροι Κυπραῖοι ποὺ δυστυχῶς νομίζουν ὅτι ψάλλουν ἀλλὰ δὲν τὰ λένε σωστὰ καὶ δημιουργεῖται πρόβλημα. Φωνάζουν δυνατὰ καὶ μᾶς ξεκουφαίνουν μὲ τὸν τρόπο τους αὐτόν».

Κατὰ τὴν συνέχεια τῆς πνευματικῆς μας συνομιλίας, ἤθελα νὰ τὸν ρωτήσω καὶ κάποια βαθύτερα θέματα ποὺ ἀκόμη δούλευα ἐντός μου. Τότε ἔθεσα καὶ τὸ ἐπίμαχο θέμα. Τὸν ρώτησα γιὰ τὴν νοερὰ προσευχὴ καὶ γιὰ τὰ ἀποτελέσματά της. Χαρακτηριστικὰ μοῦ ἀπάντησε: «Ἡ νοερὰ προσευχὴ εἶναι τὸ πᾶν. Θέλει πολλὴ ἄσκηση καὶ τὰ πρῶτα σημάδια, μιὰ ἡλιαχτίδα, μιὰ αἴσθησή της, χρειάζονται τουλάχιστον 12 χρόνια γιὰ νὰ φανοῦν.

Τότε εἶπε κάτι ποὺ μοῦ προξένησε ἐρωτήματα: Ἐσεῖς οἱ Ἕλληνες ἔχετε μέσα σας γραμμένη τὴν ὀρθόδοξη πίστη, γι’ αὐτὸ καὶ ἄφησα ὡς διαθήκη ὁ ἡγούμενος νὰ εἶναι πάντοτε Ἕλληνας. Δυστυχῶς, οἱ ξένοι πρέπει νὰ ζήσουν 25 χρόνια πραγματικὰ ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας γιὰ νὰ καταλάβουν τὸ ὀρθόδοξο βίωμα».

Κατὰ τὴν πορεία τῆς συζητήσεως τοῦ ἀνέφερα κάποια γεγονότα ποὺ συνέβησαν τὴν περίοδο ἐκείνη. Τοῦ μίλησα γενικὰ καὶ χωρὶς λεπτομέρειες γιὰ κάποιον ἐπίσκοπο-μητροπολίτη μὲ τὸν ὁποῖο διατηροῦσα στενὲς σχέσεις. Συγκεκριμένα, τὸν ρώτησα ἂν θὰ ἦταν καλὸ νὰ διακονήσω κοντά του. Χωρὶς πολυλογίες μοῦ ἀπάντησε καὶ ἐμφύσησε μέσα μου κάποιες ἀρχές, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Παιδί μου, νὰ εἶσαι κοντὰ σὲ ἐπίσκοπο ποὺ θὰ εἶναι πατέρας, διότι, ἐὰν ο ἐπίσκοπος δὲν εἶναι πατέρας, θὰ ἀπογοητευτεῖς. Οἱ ἐπίσκοποι ἔχουν τὸν ρόλο τοῦ πατέρα ἐντός τῆς ἐκκλησίας καὶ φέρουν μεγάλη εὐθύνη πάνω τους».

Πρόσθεσε κατόπιν ὀλιγόλεπτης παύσης: «Πρέπει νὰ ξέρουμε ὅτι ὁ Θεὸς τὰ κανόνισε ἕτσι ὥστε νὰ ὑπάρχουν οἱ ἐπίσκοποι, οἱ ὁποῖοι θὰ ἔχουν ἐξουσία καὶ ἐυθύνη, γιατὶ ἐὰν δὲν ὑπῆρχε αὐτό, θὰ εἴχαμε χιλιάδες ἐπισκόπους, καὶ αὐτὸ εἶναι πρόβλημα. Πρέπει, λοιπόν, νὰ κάνουμε ὑπακοή, γιὰ νὰ ὑπάρχει τάξη».

Τότε ἀντίκριζα ἐμπρός μου τὴν τεράστια διορατικότητα ἑνός συγχρόνου ἁγίου ποὺ δὲν γνωρίζω κατὰ πόσο ἀξιολόγησα σωστὰ τότε, ἀλλὰ οὐδέποτε εἶναι ἀργά. Στὴ συνέχεια τοῦ ἀνέφερα γιὰ κάποιον Κυπραῖο φίλο μου ἀρχιμανδρίτη ποὺ τὸν γνώριζε καλὰ καὶ τὸν ρώτησα ἂν ἐπρόκειτο νὰ ἐκλεγεῖ ἐπίσκοπος στὸ μέλλον καὶ ἂν κάτι τέτοιο εἶναι ἐπιθυμία τοῦ Θεοῦ. Μοῦ ἀπάντησε χαμογελώντας: «Ὁ Θεὸς θέλει ὁ […] νὰ γίνει ἐπίσκοπος, ὅμως οἱ ἄνθρωποι (ἐπίσκοποι) δὲν τὸ θέλουν, γιὰ αὐτὸν τὸν λόγο θὰ ἀναλάβουν καὶ τὴν εὐθύνη γιὰ τὴν ἀπόφαση ποὺ παίρνουν». Πραγματικά, στὸ μέλλον ἐπαληθεύθηκε ὁ γέροντας.

Ὅσο προχωροῦσε ἡ πνευματικὴ συζήτηση, μοῦ εἶπε ἀπὸ μόνος του καὶ ἄλλα γιὰ τὸν πνευματικὸ βίο. Εἶπε ἐκείνη τὴν στιγμή: «Στὴν πνευματικὴ ζωὴ πρέπει νὰ ἔχουμε θάρρος καὶ ἀνδρεία, διότι ἀλλιῶς δὲν προχωράμε. Νὰ μὴν τὰ παρατάμε καὶ νὰ μὴν δειλιάζουμε». Ἡ μνήμη μου ἕως σήμερα αὐτὰ συγκράτησε ἀπὸ τὰ ἐμπειρικά του λόγια.

Τὴν περίοδο ἐκείνη κατὰ τὴν ὁποία πραγματοποιήσαμε τὴν ἐπίσκεψη στὴν Μονή, εὑρίσκετο στὴν Ἀγγλία καὶ ὁ Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαῖος, ὡς Μητροπολίτης Χαλκηδόνος τότε. Τὶς ἡμέρες ποὺ εἶχε ἐπισκεφτεῖ τὴν Μονὴ πραγματοποίησε κάποιες χειροτονίες. Δὲν θὰ ξεχάσω καθόλου ὅταν μὲ φώναξε ἐντὸς τοῦ ἱερού βήματος γιὰ νὰ ψάλλω τὸ «Δύναμις τοῦ βήματος».

Μάλιστα, παραχώρησε ὁ Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης νὰ βγάλουμε μαζὶ μὶα ἀναμνηστικὴ φωτογραφία, τὴν ὁποία κρατῶ ὡς κειμήλιον ἱερὸν ποὺ θὰ μοῦ ἐνθυμίζει πάντοτε τὴν ἡμέρα ἐκείνη. Παρομοίως, στὸ προσωπικὸ ἀρχεῖο μου κατέχω φωτογραφία μὲ τὸν ἅγιον γέροντα Σωφρόνιο, τὴν ὁποία ἐπίσης φυλάσσω ὡς εὐλογία καὶ ὡς ἀδιάλειπτη ὑπενθύμιση τῆς φανερώσεως τοῦ Θεοῦ στὴν ζωή μου σὲ ἐκεῖνο τὸ προσκυνηματικὸ ταξίδι. Τότε τὸ Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο ἀπένειμε στὸν ἅγιο γέροντα τὸν Πατριαρχικὸ Σταυρό.

Τὴν Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2019 ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τοῦ Πανσέπτου Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου, προεδρεύοντος τῆς ΑΘΠ τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου, προέβη στὴν ἀναγραφὴ τοῦ γέροντος Σωφρονίου στὸ Ὀρθόδοξο ἁγιολόγιο. Ἦτο πρᾶξις δικαία, ἐκφράζουσα τὸ τίμιο σῶμα τῆς ἐκκλησίας, ἀπὸ τὸν ἁπλὸ πιστὸ λαϊκό, ἱερέα, μοναχό, ἕως τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν κατὰ τόπους Ὀρθοδόξων ἐκκλησιῶν. Εἴθε νὰ ἔχουμε τὴν εὐχὴ καὶ τὴν πρεσβεία του πάντοτε, γιὰ νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ συναντήσουμε στὴν οὐράνια βασιλεία τὸν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστὸ μαζὶ μὲ ὁλόκληρη τὴν χορεία τῶν ἁγίων Του.

Πηγή:  romfea.g