Σχόλια στο Ευαγγέλιο της Κυριακής (της Χαναναίας)

 

Θαυματουργίας ανεβάσματα

 

«Και ιδού γυνή Χαναναία, από των ορίων εκείνων εξελθούσα…»

Η Χαναναία γυναίκα (συροφοίνισσα, ειδωλολάτρισσα), που βίωνε την απόρριψη των συνανθρώπων της και ζούσε στο περιθώριο της κοινωνίας, αποτόλμησε την πιο ηρωική αλλά και σωτήρια έξοδο. Βίωνε το δικό της δράμα σ’ όλη την τραγικότητα που αυτό ξεδιπλωνόταν. Παρόλα αυτά αισθάνθηκε την ανάγκη να ζητήσει το έλεος του Θεού για να σωθεί η θυγατέρα της, η οποία βρισκόταν υπό την κυριαρχία των δαιμονικών δυνάμεων. 

Είναι χαρακτηριστική η έκφραση που χρησιμοποιείται στην περικοπή. «Εξήλθε των ορίων αυτής» για να συναντήσει τον Σωτήρα Χριστό. Η γυναίκα έκανε την πιο αποφασιστική, την πιο τολμηρή, την πιο θαρραλέα κίνηση της ζωής της.

Πραγματικά, σύμφωνα με την ανθρώπινη λογική, η γυναίκα εκείνη θα μπορούσε να κατέφευγε σε χίλιες άλλες δυο καταστάσεις που θα της υπόσχονταν ότι θα έσωζαν το παιδί της. Σύμφωνα με την κοσμική νοοτροπία και αντίληψη των πραγμάτων, δεν θα ήταν φυσιολογικό να γνωρίζει και κυρίως να εμπιστεύεται τον Χριστό. Και όμως, αισθανόμενη ότι είναι ο μόνος και αληθινός Σωτήρας, έμελλε να εκδηλώσει υποδειγματική πίστη. 

Θα πρέπει εδώ να γνωρίζουμε ότι δεν έχει θέση από μόνη της η ψυχρή λογική, η οποία όταν δεν φωτίζεται από την χάρη του Θεού, μόνο σε αδιέξοδα οδηγεί τον άνθρωπο. Στο βάθος της ύπαρξής μας, η σφραγίδα της «εικόνας του Θεού», συνιστά το εφαλτήριο για να συνδεθούμε με το Πρόσωπο του Χριστού. Όπως ακριβώς συνέβη και στην περίπτωση της δυστυχισμένης εκείνης γυναίκας, που φέρει μπροστά μας η σημερινή ευαγγελική διήγηση. 

Απ’ αυτήν ακριβώς την θεία σφραγίδα ορμώμενη, «εξήλθε των ορίων της» για να συναντήσει τον πραγματικό Σωτήρα. Προβάλλει ως ισχυρό παράδειγμα ως προς το πού θα πρέπει να πορευθεί ο άνθρωπος, ιδιαίτερα σήμερα, προς τα πού επιβάλλεται να οδεύσει για να καρπωθεί τη σωτηρία που τόσο εναγωνίως ψάχνει στη ζωή του. 

Δοκίμαζε και εκείνη τον πόνο και τη συμφορά και μάλιστα στις πιο τραγικές εκφάνσεις τους. Δεν ήταν λίγο πράγμα η μονάκριβή της θυγατέρα να υποφέρει και να ταλαιπωρείται από τις δυνάμεις του σκότους. Η καρδιά της ράγιζε μπροστά σ΄ αυτή την φοβερή δοκιμασία. Όμως η αγάπη του Χριστού την επανατοποθετούσε στην ελπίδα της ζωής, που είναι ο ίδιος ο Χριστός. Ήταν ακριβώς η κινητήρια δύναμη για να ξεπερνάει τα όρια του εγωισμού, να κυριεύει την ύπαρξή της η ταπείνωση και να μην καταλήγει στην απόγνωση και την απελπισία. 

Αλήθεια, ιδιαίτερα σήμερα που οι λογής κρίσεις και κυρίως η υγειονομική, η οικονομική και κυρίως η ηθική και πνευματική, βυθίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη στα φοβερά εκείνα αδιέξοδα που βιώνουμε καθημερινά, πόσο η αγκίστρωση στην αγάπη του Χριστού θα την επανατοποθετούσε σε μια ορθή αξιολόγηση των πραγμάτων και κυρίως των σταθερών προσανατολισμών της ζωής; Τότε είναι που η απαισιοδοξία και η απόγνωση θα μετατρέπονταν σε δύναμη και ελπίδα ζωής και σωτηρίας.

Ζήτησε έλεος

Η ομολογία πίστης της ειδωλολάτρισσας εκείνης γυναίκας και κυρίως η εκζήτηση του ελέους του Χριστού για τη θεραπεία της θυγατέρας της, αποκάλυπτε και το εσωτερικό της μεγαλείο και κυρίως την αρχοντιά της ψυχής της. Ο ιερός Χρυσόστομος είναι αποκαλυπτικός για το πόσο σημαντικό εγχείρημα στη ζωή του ανθρώπου είναι να ζητεί το έλεος του Χριστού: «Μην ζητήσετε τίποτε άλλο από τον Κύριο παρά μόνο το έλεός Του. Και όταν ζητάτε το έλεος να έχετε στην καρδιά ταπεινοφροσύνη».

Η Χαναναία γυναίκα άδειασε τον εαυτό της και εμπιστεύθηκε με όλη τη δύναμή της τον Χριστό σε μια θεία ενατένιση πνευματικής και εσωτερικής φόρτιση. Ο άνθρωπος όμως, όπως τον βλέπουμε και στη σημερινή στάση του, εμπιστεύεται συνήθως μόνο τον εαυτό του και στηρίζεται αποκλειστικά στις δικές του δυνάμεις. 

Ισχυροποιεί μέσα του την αίσθηση ότι δεν έχει ανάγκη την προσευχή αλλά ούτε και την επίκληση του ελέους του Θεού. Βαδίζει μόνος και έρημος στην τραγικότητα του πέπλου της αυτοθεοποίησής του, με όλες τις συνέπειες που τον κυκλώνουν στην καθημερινότητά του.

Η σώζουσα πίστη

Ακόμα και όταν οι κραυγές και οι παρακλήσεις της γυναίκας δεν φαίνονταν να βρίσκουν ανάλογη ανταπόκριση, γεγονός που προκάλεσε ακόμα και τους μαθητές του Χριστού να δυσανασχετούν, δεν παραιτήθηκε σε καμιά περίπτωση, δεν ολιγοπίστησε, δεν έχασε την ελπίδα της. Η πίστη της Χαναναίας γυναίκας ήταν τόσο αυθεντική, που δεν στάθηκαν ικανά τα οποιαδήποτε αρχικά εμπόδια, όπως αυτά φαίνονται μέσα από την ευαγγελική διήγηση, να την λυγίσουν, να την κάμψουν. Από όσο μεγαλύτερες δυσκολίες και εμπόδια περνά αυτή η ειλικρινής πίστη, τόσο πιο πολύ ισχυροποιείται, θεμελιώνεται και φανερώνεται ως αυθεντική κοινωνία και επικοινωνία με τον Χριστό. Ακριβώς, η Χαναναία, με τη ζωντανή της πίστη αφήνει τον εαυτό της να εισέλθει στο χώρο της θαυματουργίας του Χριστού. 

Ο λόγος του Κυρίου διαπερνά όλη την ύπαρξή της και αποδεικνύεται σωτήριος γιατί η δαιμονισμένη θυγατέρα της θεραπεύεται εκείνη τη στιγμή. Έχει εδώ τη θέση της η αναφορά του Μαξίμου του Ομολογητή όταν λέει ότι ο Θεός έβαλε στην καρδιά του ανθρώπου την επιθυμία για Αυτόν. Όταν αυτό συμβαίνει τότε γίνεται μέτοχος κατά χάρη στη ζωή του Θεού και εναρμονίζεται ανάλογα και το θέλημά του. Έτσι, η ανθρώπινη ύπαρξη ανεβαίνει στο επίπεδο της κοινωνίας με τον Θεό και καταξιώνεται στην πιο ευλογημένη και σωτήρια πορεία. Αυτή ακριβώς την ευλογημένη πορεία, καλούμαστε, αγαπητοί αδελφοί, ν΄ ακολουθήσουμε κι εμείς σήμερα. 

Άς εγκολπωθούμε κι εμείς την πίστη που έδειξε η Χαναναία γυναίκα, όπως άλλωστε έπραξαν όλες οι αγιασμένες μορφές που κοσμούν το ευλογημένο στερέωμά της, όπως ο Φώτιος πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και ο Βούκολος επίσκοπος Σμύρνης, των οποίων τη μνήμη τιμά σήμερα η Εκκλησία μας. Τότε, ακριβώς, οι όποιες δοκιμασίες και δυσκολίες της ζωής, θα εκβάλλουν όχι σε αδιέξοδα, απογοητεύσεις και απογνώσεις, αλλά στο μεγαλείο της κοινωνίας με τον Χριστό και τον συνάνθρωπο. Γένοιτο.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος

Πηγή:  Εκκλησία της Κύπρου