Επενδυτής αρετών!

 

Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας,
Μέγας Ὑμνογράφος τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας

---

Ἀφιέρωμα στὴν μνήμη τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος, Νικολάου Κουμεντάκη,
(15 Αὐγούστου 2020)

«Δοξάζω τὸν Θεὸ ποὺ ὑπάρχουν ἀκόμη τέτοιοι ἱερεῖς»!

Αὐτὴν τὴν ὁμολογία ἁγιότητος τοῦ Γέροντος Νικολάου Κουμεντάκη ἔκανε ὁ ὁσιώτατος Γέροντας Ἰωσήφ, ὁ Βατοπαιδινός, μετὰ τὸ τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας ποὺ παρακολούθησε μὲ λειτουργὸ τὸν π. Νικόλαο στὸ Μάτι Ἀττικῆς.

Δοξάζουμε καὶ ἐμεῖς καὶ εὐγνωμονοῦμε ἀπείρως τὸν Κύριο ποὺ μᾶς χάρισε τὸν π. Νικόλαο, γιὰ νὰ μᾶς ἀναψύχει καὶ νὰ μᾶς ὁδηγεῖ στὴν ἀτελεύτητη μακαριότητα.

Ἔτσι, ὅταν σκεπτόμαστε καὶ μνημονεύουμε τὸν μακαριστὸ Γέροντα, τὸν ὁσιώτατο π. Νικόλαο Κουμεντάκη, τὸν νιώθουμε οἰκεῖο μας στὴν Ἄνω Ἱερουσαλὴμ καὶ τὸν προβάλλουμε ὡς παράδειγμα καλωσύνης, ἁπλότητας, ἱεροπρέπειας, ὑπομονῆς, ἀγκαλιᾶς ἀνοιχτῆς, ἕτοιμης νὰ χωρέσει ὅλους μας, παράδειγμα ματιῶν ποὺ δακρύζουν ἀπὸ θλίψη γιὰ τὶς πτώσεις μας καὶ ἀπὸ χαρὰ γιὰ τὴν ἀνόρθωση καὶ ἐπιστροφή μας.

Ὁ Γέροντας Νικόλαος, ὁ ἀφανὴς λειτουργὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου, ἦταν πραγματικὸς πατέρας, ὅπως Ἐκεῖνος, ὁ οὐράνιος, πάντοτε ἕτοιμος νὰ μᾶς συγχωρήσει, ὅ,τιδήποτε καὶ ἂν ἔχουμε κάνει.

Ἡ μετάνοια, τὸ «Πάτερ, ἥμαρτον» (Λουκ. ιε΄ 18) δὲν τὸν ἄφηνε ἀσυγκίνητο.

Γνώριζε τὸ εὐόλισθο τῆς ἀνθρώπινης φύσεως. Γνώριζε τὰ θελήματα τῆς σάρκας, τὴν ἐπιθυμία τῶν ἡδονῶν.

Μᾶς ἔλεγε, γιὰ νὰ μᾶς δίνει κουράγιο: Ποιός εἶναι ἄμεμπτος ἀπέναντι στὸν Κύριο; Ποιὸς εἶναι τόσο καθαρὸς ποὺ νὰ μπορεῖ νὰ ἀντικρύσει τὸν Θεὸ Πατέρα στὰ μάτια;

Κανεὶς ἀπὸ τὸ ἀνθρώπινο γένος καὶ φυσικὰ οὔτε ἐγώ, ἔλεγε, ταπεινώνοντας τὸν ἑαυτό του, γιὰ νὰ μᾶς συγκινήσει.

Ὁ Γέροντας ἦταν ἐπενδυτὴς ἀρετῶν στὴν τράπεζα τοῦ οὐρανοῦ.

* Ἐπένδυε στὴν λυτρωτικὴ χαρὰ τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν τῆς ἐλεημοσύνης, τῆς προσφορᾶς ἀγάπης, τῆς καλωσύνης, τῆς συμπαραστάσεως τῶν χειμαζομένων, τῶν ἀνέργων, τῶν θλιβομένων.

* Ἐπένδυε στὴν χαρὰ τῆς ὄντως ζωῆς, αὐτῆς ποὺ δὲν πεθαίνει ποτέ, ἀλλὰ συνεχίζεται πιὸ ὄμορφη πέραν τοῦ τάφου.

* Ἐπένδυε στὴν λιτότητα, στὴν κατὰ Χριστὸν πτωχεία, στὴν ἀποφυγὴ σκανδαλισμοῦ ψυχῶν, στὴν «ἐν Χριστῷ» ἐλευθερία, στὴν ἀποφυγὴ κατακρίσεων.

* Ἐπένδυε στὴν ἁπλότητα, τὴν ὁποία ἐφάρμοζε ἀκόμη καὶ στὰ ἱερατικά του ἄμφια λέγοντας:

Τοῦ ἱερέα δὲν τοῦ ταιριάζει ἡ πολυτέλεια. Κόσμημά του εἶναι ἡ ἁπλότητα, ἡ καθαριότητα, ἡ σεμνότητα. Τὰ πολύτιμα κοσμήματα καὶ ἐνδύματα τὰ φυλάει γιὰ τὴν ἀθάνατη ψυχή του, αὐτὴ ποὺ θὰ μετέχει τοῦ οὐρανίου Μεγάλου Δείπνου,

Καὶ ἀπευθυνόμενος σὲ ἐμᾶς ἔλεγε: Ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ μιμηθεῖ τὴν ἁπλότητα τῶν μικρῶν παιδιῶν καὶ ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸν Θεὸν νὰ λέγει. «..Κύριε, τί θέλεις νὰ κάμω..».

* Ἐπένδυε στὴν ἐγκαρδιότητα, στὴν καλωσύνη, στὴν εὐγενικὴ συμπεριφορὰ ποὺ μᾶς ἔκανε νὰ θαυμάζουμε τὴν παλληκαρίσια κορμοστασία του ἐξωραϊσμένη ἀπὸ τὴν ἄσπρη του γενειάδα καὶ τὸν φτωχικό, ξεθωριασμένο του σκοῦφο, ποὺ μᾶς φαινόταν σὰν βασιλικὸ στέμμα στὸ ὁλόφωτο πρόσωπό του, ἀφοῦ εἶχε ντυθεῖ τὸν ἴδιο τὸν Κύριο, τὸν βασιλιᾶ τῶν βασιλευόντων καὶ κύριο τῶν κυριευόντων.

* Ἐπένδυε στὴν προσπάθεια διορθώσεως τῆς κοινωνίας μας μὲ γλυκύτητα καὶ ὄχι μὲ ἀμφίστομη λόγων μάχαιρα, λέγοντας ὅτι ὁ κόσμος δὲν ἀλλάζει μὲ ἐκδίκηση, μὲ ἀλαζονικὴ συμπεριφορά, μὲ ἀπανθρωπιά, ἀλλὰ μὲ κενωτικὴ ἀγάπη καὶ προσφορὰ τοῦ ἑαυτοῦ μας, μὲ ἐκδηλώσεις φιλανθρωπίας, ἀφοῦ πρέπει νὰ στοχεύουμε στὴν τελικὴ ἐσχατολογικὴ λύτρωση, στὴν θέωση. Δωρεάν λάβαμε τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, δωρεὰν ὀφείλουμε νὰ τὴν δίνουμε καὶ στοὺς ἄλλους.

* Ἐπένδυε στὸ κηρυκτικὸ ἔργο μὲ λόγια ἁπλᾶ καὶ παραδείγματα ἀπὸ τὴν πολυχρόνια προσφορά του στὸν ἀμπελώνα τοῦ Κυρίου. Εἶχε τὸ χάρισμα τῆς συλλήψεως καὶ μεταδόσεως τοῦ «ἀγαθοῦ λόγου», προερχομένου ὰπὸ κεκαθαρμένη διάνοια καὶ φωτισμὸ τοῦ νοῦ κατὰ τὴν ἑρμηνεία τοῦ θείου γράμματος καὶ πλεόνασμα ἀγάπης.

* Ἐπένδυε στὸ ἀγώνισμα τῆς ταπεινώσεως, τὸ ὁποῖο εἶναι μὲν ἐπίμοχθο, ἀλλὰ εἶναι καὶ σωτήριο, ἀφοῦ μᾶς ἀνεβάζει σὰν ἀλεκυστήρας ἀπὸ τὴν γῆ στὸν οὐρανό. Γι’ αὐτό, μᾶς ἔλεγε, καὶ οἱ πατέρες τὴν ταπείνωση τὴν ὀνομάζουν «ὑψοποιό». Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἔχει ταπεινὸ φρόνημα εἶναι ἀγαπητὸς στὸν Θεὸ καὶ Αὐτὸς τὸν θέτει πάντοτε ὑπὸ τὴν προστασία Του.

Μᾶς τὸ ὁμολογεῖ ὁ ἴδιος μὲ τὸ στόμα τοῦ Προφήτη Ἡσαΐα: «Ἐπί τινα ἐπιβλέψω, ἀλλ’ εἰ ἐπὶ τὸν ταπεινὸν καὶ ἡσύχιον καὶ τρέμοντα τοὺς λόγους μου» (Ἡσ. ξστ΄ 2). Καὶ τοῦτο γιατὶ ὡς ἀρετὴ ἡ ταπείνωση ἀποτελεῖ τὸ θεμέλιο ὅλων τῶν ἄλλων. Καὶ αὐτὴ ἡ ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν μας προϋποθέτει ταπείνωση.

Ἡ ὁμολογία ἐνώπιον τοῦ πνευματικοῦ αὐτὸ τὸν σκοπὸ ἔχει· καὶ ἄν παραλείψουμε κάτι ὁ πνευματικὸς δὲν ἔχει εὐθύνη· ὁ Θεὸς τὰ ξέρει ὅλα, ἀλλὰ ὁ ἐξομολογούμενος ἐνώπιον τοῦ πνευματικοῦ ταπεινώνεται καὶ γι’ αὐτὴν τὴν ταπείνωση παίρνει τὸν μισθὸ τῆς ἀφέσεως.

* Ἐπένδυε στὴν συνέπεια λόγων καὶ πράξεων. Στὰ τροπάρια τῶν μεγάλων ἀσκητῶν τῆς ἐρήμου ψάλλουμε: «Τὴν πρᾶξιν εὗρες, θεόπνευστε, εἰς θεωρίας ἐπίβασιν». Ἡ συνέπεια τῶν λόγων καὶ τῶν πράξεών μας εὐλογεῖται ἰδιαίτερα ἀπὸ τὸν Κύριό μας. Αὐτὸς ἄλλωστε μᾶς εἶπε: «Ὃς δ’ ἂν ποιήσῃ καὶ διδάξῃ οὗτος μέγας κληθήσεται» (Ματθ. ε΄ 19). Ὅποιος διδάξει καὶ ταυτόχρονα ὑλοποιήσει τὶς διδαχές του, ποὺ συμφωνοῦν μὲ τὸ θέλημά μου, αὐτὸς θὰ ὀνομασθεῖ μεγάλος.

Ὁ Γέροντας Νικόλαος αὐτὰ ποὺ πίστευε τὰ ἐφάρμοζε καὶ κανεὶς δὲν μποροῦσε νὰ βρεῖ διάσταση μεταξὺ τῶν λόγων καὶ τῶν πράξεών του. Κανεὶς δὲν μποροῦσε νὰ πεῖ: «Δάσκαλε ποὺ δίδασκες καὶ νόμον δὲν ἐκράτεις».

Κανεὶς δὲν τὸν ἔβλεπε νὰ κάνει συμβιβασμούς, ὑποχωρήσεις ἢ ἀβαρίες. «Ὁ Θεὸς οὐ μυκτηρίζεται» (Γαλ. στ΄ 7), ἔλεγε.

* Ἐπένδυε στὴν προσοχὴ τῶν κινήσεών του. Πρόσεχε κάθε βῆμα τῆς ζωῆς του. Πρόσεχε τοὺς λόγους του, πρόσεχε καὶ τὶς κινήσεις του. Ἦταν ἀληθινός, ἄμεμπτος, δίκαιος, θεοσεβής, «ἀπεχόμενος ἀπὸ παντὸς πονηροῦ πράγματος» (Ἰώβ 1, 1).

* Ἐπένδυε στὸ καθημερινὸ ἀγωνιστικὸ φρόνημα λέγοντας: Νὰ ζεῖ κανεὶς στὴν σημερινὴ ἐποχὴ σύμφωνα μὲ τοὺς κανόνες τοῦ Εὐαγγελίου θέλει ἀγωνιστικὴ διάθεση, καὶ ἀποτελεῖ τρέλλα. Ὅταν ὅλα γύρω μας διέπονται ἀπὸ τὸ νόμο τοῦ χρήματος, τῆς ἰδιοτέλειας, τοῦ ἄκρατου εὐδαιμονισμοῦ καὶ τῆς φιληδονίας, ἡ γνήσια χριστιανικὴ ζωὴ ἀποτελεῖ μία τρέλλα.

Στὴν κοινωνία τοῦ παραλόγου ἡ λογικὴ τῆς ἀγάπης δὲν ἔχει θέση. Καὶ ὅταν ἡ ἀγάπη φτερουρίσει μακριὰ ἀπὸ τὴν κοινωνία τῶν προσώπων, τότε ἡ κοινωνία γίνεται ζούγκλα, ὅπου βρίσκει ἐφαρμογὴ ἡ δύναμη τοῦ ἰσχυροτέρου καὶ ὅπου, δυστυχῶς, ἰσχύει ἡ ρήση, «ὁ θάνατός σου ἡ ζωή μου».

Τὸ φαινόμενο αὐτὸ τῆς συμφεροντολογίας, τῆς ἐπιπλεύσεως τῶν φελλῶν, τῆς βασιλείας τοῦ ἀγκαθιοῦ καὶ τῆς ἀνήθικης ζωῆς δὲν εἶναι κάτι καινούργιο. Δὲν προβάλλεται σὰν κάτι τὸ νέο. Τὸ βλέπουμε ἀνέκαθεν, σὲ ὅλες τὶς ἐποχές, μακριὰ ἀπὸ τὴν χριστιανικὴ ἠθική, ἐκεῖ ὅπου τὰ πάντα ἐπιτρέπονται.

Ὁ Γέροντας Νικόλαος, τὸ σέμνωμα τῆς Νέας Μάκρης, φημιζόταν ὡς συμπαθής, ἱεροπρεπής, ἀνιδιοτελής, προσηνής, φιλόστοργος καὶ φιλάγιος.

Οἱ ἀρετὲς αὐτὲς κοσμοῦσαν τὴν λευκασμένη ἀπὸ τὸν πανδαμάτορα χρόνο φυσιογνωμία του, ἦταν στοιχεῖα λευΐτου ἀρετῆς, ποὺ τιμοῦσε τὴν πίστη του καὶ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστιανοῦ. Εἶχε μιὰ ἁπλότητα στὴν συμπεριφορά του, μιὰ προσήνεια, ποὺ τὸν καθιστοῦσε ἀγαπητὸ σὲ ὅλους, πολὺ περισσότερο σὲ αὐτοὺς ποὺ θαύμαζαν καὶ τὸ ἐκκλησιαστικό του φρόνημα.

Δὲν βαστοῦσε κακία σὲ κανέναν, ἀφοῦ ἡ ἀγάπη του ἦταν ποτάμι ποὺ δρόσιζε τὶς καρδιὲς ὅλων τῶν ταλαιπωρημένων συνανθρώπων του. Ἡ εἰλικρίνειά του ὑπῆρξε παροιμιώδης, ἀφοῦ ἀκολουθοῦσε πιστὰ τὸ ρητὸ τοῦ Ἀδελφοθέου: «Ἤτω ὑμῶν ναὶ ναί, καὶ τὸ οὐ οὔ, ἵνα μὴ εἰς ὑπόκρισιν πέσητε» (Ἰακ. ε΄ 12).

Ὑπῆρξε τίμιος καὶ ἀγαποῦσε τὰ ἔργα τοῦ φωτός, ἐνῶ μισοῦσε τὰ ἔργα τοῦ σκότους. Ἀγωνιζόταν φιλότιμα, γιὰ τὴν ἐλευθερία τῶν πνευματικῶν του παιδιῶν ἀπὸ την δουλεία τῶν παθῶν, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ μὴ προσβάλλεται μὲ τὰ ἔργα καὶ τὴν συμπεριφορά του τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ.

Μὲ τὸν ὑπέροχο λειτουργικό του τρόπο καὶ μὲ τὸν φιλοκαλικὸ καὶ εἰρηνικό του λόγο, τὸν ὁποῖον βέβαια σάρκωνε ἀπόλυτα στὴν βιοτὴ καὶ ἰσάγγελη πολιτεία του, καθήλωνε κάθε φιλόθεη ψυχή.

Ἡ καρδιακή του ἐν τέλει προσευχὴ μὲ βαθειὰ ἀποστροφὴ πρὸς τὴν ἁμαρτία συνδυασμένη μὲ σκληραγωγία τῆς σάρκας καὶ σύντονη ἄσκηση ὁδήγησε τὰ βήματά του στὴν ὁλοκλήρωση τῆς ἀρετῆς.

Πιστὸς «ἄχρι θανάτου» ἀνέμενε τὸ στεφάνι τῆς ζωῆς, αὐτὸ ποὺ δίνει μὲ ἀγάπη ὁ Θεός μας σ’ αὐτοὺς ποὺ τὸν σέβονται καὶ τὸν εὐλαβοῦνται. Σὲ κάθε στιγμὴ τῆς ζωῆς του ζητοῦσε τὴν βοήθεια τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας καὶ τῶν Ἁγίων.

Γι’ αὐτὸ ἄλλωστε ὅλοι τὸν θαύμαζαν καὶ ἀπέκτησε πλοῦτο καὶ θησαυρὸ ἀνεξάντλητο, τὴν ὑπόληψη καὶ τὸν σεβασμὸ ὅλου τοῦ χριστεπωνύμου πληρώματος.

Τὸ προσκύνημά μας στὸν τάφο του, στὴν Μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἐφραίμ, τὴν ὁποία ἐξυπηρετοῦσε πνευματικά, ἂς εἶναι εὐλαβικὸ θυμίαμα στὴν ἀεισέβαστη μνήμη του.

Τὸ παράδειγμά του ἂς εἶναι πυξίδα ζωῆς καὶ οἱ εὐχές του δύναμη καὶ σθένος στὸν καθημερινό μας ἀγώνα κάτω ἀπὸ τὸ βλέμμα τοῦ Παντεπόπτη Κυρίου μας.

Πηγή:  romfea.gr