«Μαρτύριο, μαρτύριο, μαρτύριο» Η σιγή του πόνου και η ωδή του ουρανού στην εκδημία του Οσίου Παϊσίου

  

Υπάρχουν στιγμές στην ιστορία της ψυχής που τα χείλη σωπαίνουν και το φώς σβήνει για να μιλήσει το Αιώνιο. Στιγμές όπου η ανθρώπινη οδύνη γίνεται πύλη μυστηρίου, κι ο πόνος, όχι πια κατάρα, αλλά ιερό πέρασμα προς την αθανασία. 

Στις τελευταίες ώρες της ζωής του Οσίου Παϊσίου, κάθε ανάσα, κάθε βλέμμα, κάθε λέξη ιδίως εκείνη η τριπλή: «μαρτύριο, μαρτύριο, μαρτύριο» ήταν ένα προσκύνημα στο Σταυρό και στην Ανάσταση.

Ο Όσιος Παΐσιος δεν πέθανε. Εκοιμήθη. Κι αυτό δεν είναι απλή εναλλαγή λέξεων, μα ρήξη του τρόπου που ο άνθρωπος βιώνει το τέλος. Ο βίος του ήταν εξ αρχής πορεία σταυρική, αλλά η έξοδος του προσέλαβε εκείνον τον ιδιαίτερο χαρακτήρα που έχουν οι εκδημίες των Αγίων: δεν είναι τραγωδίες, είναι λειτουργίες. Δεν είναι θρήνοι, αλλά δοξολογίες της ελπίδας.

Αρνούμενος φάρμακα και παυσίπονα, διάλεξε τον δρόμο του ηθελημένου πόνου. Όχι από μαζοχισμό, αλλά από πνευματική σύνεση. Ο άνθρωπος που αγωνίστηκε να ελευθερώσει την ψυχή του από κάθε δέσμευση της σαρκός, ακόμη και στη στερνή του ώρα, δίδαξε ότι η λύτρωση δεν είναι φυγή από τον πόνο, αλλά μεταμόρφωση του πόνου σε δοχείο Χάριτος.

Το σταυροδρόμι της εσωτερικής του αγωνίας δεν ήταν μονόλογος. Ο Γέροντας μιλούσε στην Παναγία με τα μάτια, στον Χριστό με το κομποσχοίνι, και στην Αγία Ευφημία με εκείνους τους δύο κόκκους από το κόλλυβο της. Η παρουσία της αγιότητας του είχε ήδη υπερβεί το φθαρτό.
Η λέξη «μαρτύριο» δεν ήταν κραυγή, ήταν αποδοχή. Μαρτυρία, εν τέλει, είναι ο ίδιος ο Άγιος. Η λέξη που επανέλαβε τρεις φορές θυμίζει την τριπλή άρνηση του Πέτρου που μεταμορφώθηκε σε τριπλή αγάπη. Έτσι κι εδώ: ο πόνος μετατράπηκε σε μυσταγωγία, σε παρουσία, σε επανάληψη του πάθους του Χριστού.

Η Κοίμηση του ήταν, κυριολεκτικά, ανάπαυση. Η ύστατη πνοή του, που έσβησε «ὅπως σβήνει τὸ καντηλάκι, ὅταν τελειώνει τὸ λάδι του», περιέχει όλη την ποιητική του ουρανού. Όχι βίαιο τέλος, μα φυσική μετάβαση· όχι τραγική απώλεια, αλλά αναχώρηση σιωπηλή, όπως οι άγγελοι δεν θορυβούν, μα γεμίζουν τον χώρο με άρρητο φώς.

ΕΚ: Επείγουσα η ανάγκη προστασίας των θρησκευτικών μειονοτήτων στη Συρία

 

 

Το ΕΚ ενέκρινε την Πέμπτη έκτακτα ψηφίσματα σχετικά με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναφερόμενο και στην τρομοκρατική επίθεση στην εκκλησία του Προφήτη Ηλία στη Δαμασκό.

Δεδομένου ότι η πολιτική μετάβαση στη Συρία ξεκίνησε μόλις πριν από λίγους μήνες, το Κοινοβούλιο καταδικάζει απερίφραστα όλες τις επιθέσεις κατά θρησκευτικών και εθνοτικών κοινοτήτων, ιδίως μετά την τρομοκρατική επίθεση στην εκκλησία του Προφήτη Ηλία (Mar Elias) τον Ιούνιο στη Δαμασκό, καθώς και τις απειλές κατά άλλων λατρευτικών χώρων.

Εκφράζει την αλληλεγγύη τους προς όλα τα θύματα, τονίζοντας παράλληλα το ευάλωτο των χριστιανικών κοινοτήτων στη Συρία.

Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν, παράλληλα, τη μεγάλη πολυμορφία των θρησκευτικών δογμάτων στη Συρία, στα οποία συγκαταλέγεται, μεταξύ άλλων, και η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, υπογραμμίζοντας τη σημασία του σεβασμού στη συμβολή αυτών και άλλων κοινοτήτων στην πολιτιστική και θρησκευτική κληρονομιά της Συρίας και την ανάγκη η νέα πολιτική δομή να αντικατοπτρίζει αυτή την πολυμορφία.

Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: στα βήματα του Αποστόλου Παύλου

  

Υπάρχουν άνθρωποι που περνούν σιωπηλά από τον κόσμο τούτο, και άλλοι που αφήνουν χνάρια αιώνια, βαθιά χαραγμένα στην ψυχή της ιστορίας. Σπάνιοι είναι εκείνοι που βαδίζουν, όχι απλώς ακολουθώντας τον Χριστό, αλλά μετέχοντας στο μαρτύριο και τη δόξα Του. 

Ένας τέτοιος άνθρωπος, ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος. Όχι απλώς εκκλησιαστικός ηγέτης, αλλά ζωντανό ευαγγέλιο· όχι θεολόγος του γραφείου, αλλά απόστολος των εσχάτων· και, πρωτίστως, συνοδοιπόρος του Αποστόλου Παύλου.

Ο Παύλος, «ὁ ἐλάχιστος τῶν ἀποστόλων», υπήρξε ο μέγας αναμορφωτής του κόσμου, μετατρέποντας το προσωπικό του τραύμα σε μαρτυρία σωτηρίας. Ο Αναστάσιος, βαδίζοντας στα βήματα του, μεταμόρφωσε τα σταυροδρόμια των λαών σε σταυρούς ελπίδας· και το δικό του τραύμα, τη βαθιά του εμπειρία από τη σύγκρουση Ανατολής και Δύσης, θρησκείας και επιστήμης, πολιτισμού και αποικιοκρατίας, αξιοποίησε ως εφαλτήριο μιας παγκόσμιας αποστολής.

Το «εμοί τὸ ζῆν Χριστός καὶ τὸ ἀποθανεῖν κέρδος» του Παύλου, δεν υπήρξε για τον Αναστάσιο, απλώς εσχατολογικό ιδανικό. Υπήρξε βίωμα. Στην καρδιά της αλβανικής γης, εκεί όπου ο Χριστός είχε σχεδόν ξεχαστεί, η φωνή του δεν ήχησε καταγγελτικά αλλά παύλεια· όχι «ἐν σοφίᾳ λόγου», αλλά «ἐν δυνάμει Θεοῦ». Στα ερείπια της πίστης και της ελπίδας, φύτεψε όχι ιδεολογία, αλλά την Εκκλησία· όχι θεσμούς, αλλά πρόσωπα· όχι διοίκηση, αλλά την αγάπη.

Ο Παύλος, όταν απηύθυνε λόγο στους Αθηναίους στον Άρειο Πάγο, μίλησε για τον «ἄγνωστον Θεόν», όχι από αλαζονεία αλλά από πόθο· με την ίδια γλυκύτητα και παρρησία, ο Αναστάσιος μίλησε για τον γνωστό, λησμονημένο Θεό στην καρδιά ενός λαού που είχε εκπαιδευτεί στη λήθη. Δεν ήλθε ως κατακτητής· ήλθε ως διάκονος. Δεν ζήτησε δόξα· ζήτησε σταύρωση. Και αυτό τον καθιστά παύλειο.

Η παύλεια θεολογία είναι θεολογία του Σταυρού· είναι λόγος που περνά μέσα από το τραύμα, μεταμορφώνει τη σκιά σε φώς και κάνει τον διωγμό ευκαιρία χάριτος. Ο Αναστάσιος, καταδιωγμένος όχι σπάνια, αποδοκιμασμένος ή και παρεξηγημένος, δεν αντιστάθηκε με κοσμικά όπλα· κράτησε την ησυχία ως όπλο, τη σοφία ως πανοπλία και την ταπείνωση ως σημαία. Όπως ο Παύλος δεν έπαψε να λέει «ἐν ἀσθενείᾳ ἡ δύναμις μου τελειοῦται», έτσι και ο Αναστάσιος έζησε την ηγεσία ως μαρτυρία και όχι ως εξουσία.

ΜΙΑ ΑΛΟΙΩΤΙΚΗ ΠΕΘΕΡΆ

  

Είχε η κυρα Σοφία ένα γιο τον Μανωλιό.
Χήρα πολύ ευλαβής.
Τον πάντρεψε με μια καλή κοπέλα και έκαναν ένα μωρό.
Ήρθε η ώρα έφυγε στα καράβια ο Μανωλιος. Ναυτικός.
Στο νησί μείνανε οι δυο η γυναίκες μόνες με το μωρό.
Στο χωριό είχε καλό όνομα η κυρα Σοφία.
Πλύστρα.
Δύσκολα χρόνια.
Αξιοπρεπής.
Ήρθε μια μέρα ένας πατωματάς για το σπίτι.
Κορόιδεψε την νύφη και την ατίμασε.
Πέρασαν οι μήνες και η νύφη κατάλαβε ότι είναι έγκυος.
Το έκρυβε. Είχε και λογισμούς.
Το αποφάσισε.
Θα φαρμακώνονταν.
Το κατάλαβε η κυρά Σοφία.
-Τι κάνεις μωρέ;
Θα μείνεις μέσα μέχρι να γεννήσεις και έχει ο Θεός.
Έτσι της είπε η πεθερά. Κρύφτηκε από το κόσμο και λέγανε ότι είναι χτικιάρα.

Γιατί δεν μπορώ να Χαρώ;

 

 

Διότι νόμισα πως η Χαρά είναι η εκπλήρωση των επιθυμιών μου…

Η Χαρά οντολογικά είναι η εκπλήρωση της επιθυμίας να αγαπήσω τον Θεό εξ όλης ψυχής, διανοίας και ισχύος μου, αλλά αυτή η επιθυμία επισκιάζεται απο τις χιλιάδες επιθυμίες της φιληδονίας…

Εύκολα αφήνω την αφοσίωση στον Θεό ως πηγή της Χαράς και προσκολλώμαι στην καρδιακή αφοσίωση στις επιθυμίες μου θεωρώντας ότι μόνο η ικανοποίηση τους θα μου φέρει Χαρά…

Αντί να αναμένω τη Χαρά απο την Αγάπη του Θεού την περιμένω απο την σαρκική αμαρτία, απο τα ψώνια, απο την κουβεντούλα και άλλα πολλά είτε πολύ αμαρτωλά είτε φαινομενικά αθώα…

Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο η εκτροπή μου απο τον δρόμο της Χαράς που είναι η Τήρηση των Εντολών του Θεού, η Μετάνοια, η Εξομολόγηση, η Θεία Κοινωνία και η όλη σχέση με τον Χριστό και την Εκκλησία….

Το πρόβλημα είναι η προσκόλληση και το μέγεθος της προσκόλλησης στην ικανοποίηση έστω και μιας φαινομενικά αθώας επιθυμίας.

Δύσκολα λύνονται

 

Ας ζώσουμε σφικτά τους εαυτούς μας για να εργασθούμε

 τις εντολές του Κυρίου, για να μη δεθούμε σφικτά με αλυσίδες 

πονηρών επιθυμιών και ψυχοφθόρων ηδονών που δύσκολα 

λύνονται, και να μη βγει εναντίον μας η απόφαση για

Θαῦμα Ἁγίας Εὐφημίας τῆς Μεγαλομάρτυρος

 

Ἡ ἱερά μνήνη τῆς Ἁγίας Μεγαλομάρτυρος Εὐφημίας τελεῖται στίς 16 Σεπτεμβρίου, ἐνῶ σήμερα ἑορτάζουμε τό θαῦμα πού ἐπιτέλεσε ἡ Ἁγία κατά την Δ’ Οἰκουμενική Σύνοδο, τό ἔτος 451 μ.Χ., δύο περίπου αἰῶνες μετά τήν κοίμησή της δίδοντας καί πάλι ὁμολογία πίστεως.

Ἡ Δ’ Οἰκουμενική Σύνοδος, ἡ ὁποία συγκλήθηκε στή Χαλκηδόνα, ἐπί βασιλέων Μαρκιανοῦ καί Πουλχερίας, καταδίκασε τήν αἵρεση τῶν Μονοφυσιτῶν καί τόν αἱρετικό Εὐτυχῆ, οἱ ὁποῖοι δίδασκαν ὅτι στόν Χριστό, μετά τήν ἕνωση τῶν δύο φύσεων, θείς καί ἀνθρώπινης, ἡ ἀνθρώπινη φύση ἀπορροφήθηκε ἀπό τήν θεία φύση.

Οἱ 630 Ὅσιοι θεοφόροι Πατέρες, πού συγκρότησαν τήν Σύνοδο, ἐδογμάτισαν τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας, ὅτι ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ἔχει δύο τέλειες φύσεις, θελήσεις καί ἐνέργειες, τήν θεία καί τήν ἀνθρώπινη, σέ μία ὑπόσταση. Εἶναι δέ ἑνωμένες οἱ δύο φύσεις «ἀτρέπτως, ἀσυγχύτως, ἀναλλοιώτως καί ἀδιαιρέτως».

Κατά τήν Σύνοδο οἱ Ἅγιοι Πατέρες συνέταξαν Τόμο, ὁ ὁποῖος ἀποτύπωνε τήν ὀρθόδοξη πίστη τῆς Ἐκκλησίας. Τό ἴδιο ἔκαναν καί οἱ αἱρετικοί Μονοφυσῖτες πού συνέταξαν τόμο, πού περιεῖχε τίς αἱρετικές δοξασίες καί πλάνες τους.

Καλημέρα!

  

 

Όταν είναι νύχτα,
να ονειρεύεσαι.
Όταν ξημερώνει,

Ενας αφοσιωμένος πατέρας!

  

Τον Μάρτιο του 2021 έφυγε από τη ζωή ο πιο αφοσιωμένος πατέρας του κόσμου. Τον Μάιο του 2023 πέθανε και ο γιός του. Ένα εμβληματικό ζευγάρι πατέρα – γιού που άφησε ιστορία.
''Ο γιος μου γεννήθηκε τετραπληγικός.

Όταν ήμουν 37 ετών, μου ζήτησε να συμμετάσχουμε σε έναν αγώνα δρόμου για να συγκεντρωθούν χρήματα για ένα φίλο του με πρόβλημα υγείας. Δεν είχα τρέξει ποτέ μου πάνω από 1 χιλιόμετρο. Έτρεξα 8 χιλιόμετρα για εκείνον και μάλιστα σέρνοντας ένα αναπηρικό καροτσάκι, το δικό του. 

Την ημέρα εκείνη μού αποκάλυψε ότι "μπαμπά, όταν τρέχουμε μαζί δεν νιώθω παράλυτος". Αυτό ήταν. Έκτοτε, τερματίσαμε μαζί 72 μαραθωνίους, 251 αγώνες τριάθλου και 6 Ironman. Κουράστηκα, διάολε, αλλά άξιζε τον κόπο να τον βλέπω να χαμογελάει. Το άξιζε το αγοράκι μου. Το άξιζε γιατί η θεά Τύχη δεν ήταν γενναιόδωρη μαζί του.

Με λένε DickHoyt και αυτή είναι συνοπτικά η ιστορία μου.
Ή, μάλλον, ήταν. "Έφυγα" στον ύπνο μου χθες, σε ηλικία 80 ετών. Με πρόδωσε η καρδιά μου.
Είναι όμορφα εδώ στον Παράδεισο, αλλά, ξέρετε κάτι; Μου λείπει πολύ ο γιος μου. Μέχρι να ανταμώσουμε, θα τον προσέχω από εδώ ψηλά. Και θα του σπρώχνω φυσώντας το καροτσάκι του.

Από την διδασκαλία του Αγίου Παϊσίου.

  

Ο άνθρωπος του καιρού μας μοιάζει με ναυαγό πάνω σε σωσίβιο από χρυσάφι. Κρατιέται απ’ αυτό με απόγνωση, ενώ βυθίζεται πιο βαθιά στα σκοτεινά νερά του φόβου. Ο φόβος δεν είναι απλώς η αντίδραση στην έλλειψη, αλλά το υπαρξιακό τραύμα της αποξένωσης από την σχέση. 

Εκεί όπου η καρδιά έπαψε να στρέφεται προς το μυστήριο του Ενός, αρχίζει να αναζητά απεγνωσμένα παρηγοριές σε πρόχειρες επενδύσεις: ύλη, δύναμη, δικαίωμα, έλεγχο.
Η απληστία, σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο, δεν είναι απλώς η επιθυμία για περισσότερο. Είναι το σύμπτωμα μιας βαθιάς ανασφάλειας, μιας σιωπηρής απιστίας στην παρουσία Εκείνου που αναζωογονεί τον κόσμο με νόημα και μέτρο. 

Η κοινωνία, γεμάτη παράδοξα, καταντά να εξιδανικεύει το δικαίωμα χωρίς υπευθυνότητα, την ποικιλομορφία χωρίς ρίζωμα, την ελευθερία χωρίς αλήθεια. Η αντίφαση γίνεται η νέα νόρμα: καταγγέλλεται η ελευθερία του άλλου όταν ενοχλεί, ενώ απαιτείται η πλήρης αποδοχή της δικής μας κοσμοαντίληψης από ένα σύστημα που κινείται στη βάση ενός διαφορετικού λογισμού.
Η ελευθερία, όμως, αποκαλύπτεται ως αυθεντική μόνο όταν συνοδεύεται από εμπιστοσύνη. Η πίστη στην πρόνοια του Θεού δεν είναι θεωρητικό σχήμα ούτε ηθική επιταγή. Είναι υπαρξιακή θέση. Δεν αναιρεί την ανθρώπινη προσπάθεια, ούτε την κοινωνική ευθύνη. Όμως, την απαλλάσσει από το άγχος της αυτάρκειας. Εκείνος που εμπιστεύεται δεν παραιτείται από την δημιουργία, αλλά και δεν την θεοποιεί. Δεν στηρίζει την ύπαρξη του στα υλικά μέσα ούτε στη διαρκή κατοχύρωση των κεκτημένων, αλλά στην πατρική φροντίδα του Θεού, που τρέφει τα πετεινά και ντύνει τα κρίνα.

ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΚΡΥΠΤΟΜΕΝΟΙ π Δημήτριος Γκαγκαστάθης

 

Κύριε Ιησού Χριστέ, επιστέγασμα όλων των προσπαθειών της ζωής μας και προορισμός όλων των ταξιδιών μας, ελθέ και σώσε μας!

 

 

Με την πίστη έρχεται ο Χριστός στην καρδιά και με τον Χριστό έρχεται η αγάπη. Έτσι ο άνθρωπος είναι ριζωμένος και θεμελιωμένος στην αγάπη του Χριστού.

Πρώτα λοιπόν, υπάρχει πίστη. Ύστερα, με την πίστη έρχεται η παρουσία του Χριστού στην καρδιά. με την παρουσία του Χριστού έρχεταιη παρουσία της αγάπης. και με την αγάπη έρχεται όλη η άρρητη καλοσύνη.

Με λίγα λόγια ο Απόστολος σκιαγραφεί ολόκληρη τη σκάλα της τελειότητας. Η αρχή είναι η πίστη και το τέλος η αγάπη. Η πίστη και η αγάπη ενώνονται σε μια ζωντανή και αδιαίρετη ενότητα με την παρουσία του Ζώντος Κυρίου Ιησού Χριστού μέσα στην καρδιά. Ενισχύοντας την πίστη μας, καταργούμε όλο και περισσότερο την απόσταση ανάμεσα σε μας και τον Κύριο Ιησού Χριστό. Όσο ισχυρότερη είναι η πίστη, τόσο πιο κοντά βρίσκεται κανείς στον Χριστό.

Τελικά, η καρδιά μας είναι γεμάτη Χριστό και δεν μπορεί να χωριστεί από Αυτόν, όπως δεν μπορεί να χωριστεί ο πνεύμονας από τον αέρα που αναπνέει. Τότε ο άνθρωπος μπορεί, με δάκρυα χαράς, να επικοινωνεί με τον Χριστό με την προσευχή της καρδιάς – «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τον αμαρτωλό» – και τότε η καρδιά, ανεπαίσθητα γεμίζει φως και φλογερή αγάπη. 

Η κυρά της Ρω.

  

Τιμή στη μνήμη μιας Ελληνίδος,
43 χρόνια από την κοίμησή της.
Η Δέσποινα Αχλαδιώτου,
η Κυρά της Ρω,
όπως έμεινε στην Ιστορία,
ύψωνε για δεκαετίες τη Σημαία μας
στις εσχατιές της Ελλάδος,
την ακριτική Ρω,
δίνοντας παράδειγμα σε όλους μας.
Το μόνο που ήθελε ήταν:
"όταν πεθάνω να μου βάλουν μαζί
την Ελληνική Σημαία".

Ποιός ήταν ο π. Δημήτριος Γκαγκαστάθης

 

 

Στυλιανού Κεμεντζετζίδη, Θεολόγου-Συγγραφέα

---

Γεννήθηκε στις αρχές του αιώνος μας, και συγκεκριμένα γεννήθηκε το 1902 στο χωριό Πλάτανος, όπου αργότερα, επί 42 συναπτά έτη, εχρημάτισε ο καλός ποιμήν των λογικών προβάτων.

Εκοιμήθη το 1975, στις 29 Ιανουαρίου εν ειρήνη.

Πρόκειται για μια οσιακή μορφή, καίτοι έζησε ως έγγαμος στον κόσμο.

Υπήρξε προικισμένος με πολλά χαρίσματα, με πολλή επιμέλεια, καθαρότητα συνειδήσεως, άλαλο πίστη, βαθειά ταπείνωση και με πληρότητα αγάπης στο Θεό και τον πλησίον.

O Πλάτανος είναι μια μικρή κωμόπολη, ένα μεγάλο χωριό, 15 χιλιόμετρα δεξιά από την πόλη των Τρικάλων, στη Θεσσαλία.

Ο πατήρ Δημήτριος είχε σημεία θαυμαστά από τα πρώτα χρόνια της ζωής του.

Κι αυτά που παρέλαβε από το Θεό τα καλλιέργησε με φιλότιμο, τα αύξησε και πάντοτε ταπεινά και για τη δόξα του Θεού και μόνον.

Όταν ο Θεός βρει τέτοια σκεύη τα αξιοποιεί, τα πλουτίζει και χαριτώνεται η ζωή τους και κοντά σ’ αυτούς και όσοι πλησιάζουν σ’ αυτές τις πνευματικές θερμάστρες, σ’ αυτά τα λιμάνια.

Ο παπα-Δημήτρης δεν έτυχε σπουδών. Με δυσκολίες τελείωσε το δημοτικό στο χωριό του. Ήταν βοσκός προβάτων. Όπου κι αν βρισκόταν είχε μνήμη Θεού, μνήμη θανάτου και έκλεινε τα πρόβατα στη στάνη και πήγαινε με δάκρυα και εκκλησιαζόταν.

Όταν αυτό δεν μπορούσε να το κάνει, γονάτιζε εκεί που ήταν στα βουνά και έκλαιγε, ζητώντας το έλεος του Θεού, διότι βρισκόταν μακράν του οίκου του Θεού.

Διάβαζε με πολλή κατάνυξη βίους αγίων και τους αισθανόταν φύλακες, ευεργέτες και προστάτες.

Είχε αίσθηση ζώσα της παρουσίας των. Τους κρατούσε κοντά του η καθαρότης του βίου του. Και όπως ετόνιζε η εργασία φέρνει την αξία.

Αισθανόταν πώς θα πρέπει να τον προστατεύουν οι άγιοι και δεν έκανε τίποτε εάν δεν ξεκινούσε από το Θεό κι εάν δεν κατέληγε στο Θεό.

Δηλαδή, αν έφευγε το πρωί για να φυλάξει τα πρόβατα, θα περνούσε πρώτα από τους Ταξιάρχες, ένα ναό του 1600, κατανυκτικό, με τοιχογραφίες, που βρισκόταν κοντά στο σπίτι του.

Εκεί, έμαθε για το Θεό και από την ευλαβέστατη γιαγιά του και τους ευσεβείς γονείς του τα ιερά γράμματα και του Θεού τα πράγματα. Έλεγε: «να με προστατεύετε, να με φυλάξετε, να γυρίσω και πάλιν στον οίκο σας, να σας πω το ευχαριστώ». Πρώτα στον οίκο του Θεού και μετά στις δουλειές και πάλιν στον οίκο του Θεού και μετά στο σπίτι. Αυτό ήταν το πρόγραμμα της ζωής του.

Η ζωή του ήταν Ευχαριστιακή. Όπου κι αν ήταν είχε αναφορά στο Θεό. Στο χωράφι και παντού, στο βουνό, έψαλλε και ευχαριστούσε αδιαλείπτως.

Εύρισκε το απερίγραπτο, τη χαρά του Θεού, την ευλογία Κυρίου. Ερχόταν, δηλαδή, στην μακαριά κατάνυξη, στο χαροποιό πένθος, για το οποίο ομιλούν οι Πατέρες.

Τι βλέπουμε στον καθρέπτη;

 

Μπροστά στον καθρέπτη του θανάτου, τα πάντα είναι γυμνά. 

Εκεί ο άνθρωπος συγκλονίζεται ολόκληρος.