Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας

Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας γεννήθηκε στὴ Μελιτηνὴ τῆς Ἀρμενίας τὸ ἔτος 377 μ.Χ. κατὰ τοὺς χρόνους τῆς βασιλείας τοῦ Γρατιανοῦ (375 – 383 μ.Χ.). Οἱ γονεῖς του Παῦλος καὶ Διονυσία, ἀνῆκαν σὲ ἐπίσημη γενιά. Ἄτεκνοι ὄντες, ἀξιώθηκαν νὰ ἀποκτήσουν παιδί, τὸ ὁποῖο ἀφιέρωσαν στὴ διακονία τοῦ Θεοῦ στὸ ὁποῖο καὶ κατὰ θεία ἐπιταγὴ ἔδωσαν τὸ ὄνομα Εὐθύμιος, ἀφοῦ μὲ τὴν γέννησή του τοὺς χάρισε τὴν εὐθυμία, τὴ χαρὰ καὶ τὴν ἀγαλλίαση.

Σὲ ἡλικία μόλις τριῶν ἐτῶν ὁ Εὐθύμιος ἔχασε τὸν πατέρα του.

 Τότε ἡ χήρα μητέρα του τὸν παρέδωσε στὸν εὐλαβὴ Ἐπίσκοπο τῆς Μελιτηνῆς Εὐτρώϊο, ὁ ὁποῖος, μαζὶ μὲ τοὺς ἀναγνῶστες Ἀκάκιο καὶ Συνόδιο ποὺ ἔγιναν ἀργότερα Ἐπίσκοποι Μελιτηνῆς, τὸν ἐκπαίδευσε καλῶς καί, ἀφοῦ τὸν κατέταξε στὸν ἱερὸ κλῆρο, τὸν τοποθέτησε ἔξαρχο τῶν μοναστηρίων.

Ἀπὸ τὴ Μελιτηνὴ ὁ Ὅσιος μετέβη, περὶ τὸ 406 μ.Χ., στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ κλείσθηκε στὸ σπήλαιο τοῦ Ἁγίου Θεοκτίστου, ὅπου καὶ ἀσκήτευε μὲ αὐστηρότητα καὶ ἀναδείχθηκε μοναζόντων κανόνας καὶ καύχημα. Τόσο δὲ πολὺ πρόκοψε στὴν ἀρετή, ὥστε πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Σαρακηνοὺς πίστεψαν στὸν Χριστό. Τὰ μεγάλα πνευματικά του χαρίσματα γρήγορα τὸν ἀνέδειξαν καὶ ἡ φήμη του ὡς Ἁγίου ἁπλώθηκε παντοῦ. Γύρω του συγκεντρώθηκαν πάμπολλοι μοναχοί, οἱ ὁποῖοι τὸν ἐξέλεξαν ἡγούμενό τους.

Ὁ Μέγας Εὐθύμιος μὲ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του συνετέλεσε στὸ νὰ ἐπιστρέψουν στὴν πατρώα εὐσέβεια πολυάριθμοι αἱρετικοί, ὅπως Μανιχαῖοι, Νεστοριανοὶ καὶ Εὐτυχιανοί, ποὺ ἀπέρριπταν τὶς ἀποφάσεις τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Παντοῦ, στὴν Αἴγυπτο καὶ τὴ Συρία, ἐπικρατοῦσαν οἱ Μονοφυσίτες. Στὴν Παλαιστίνη ὅμως, χάρη στὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου καὶ τῶν μαθητῶν του, ἐπικράτησε ἡ Ὀρθοδοξία. Καὶ ὅταν ὁ Ὅσιος συνάντησε τὴν βασίλισσα Εὐδοκία, ἡ ὁποία εἶχε περιπλακεῖ στὰ δίκτυα τῆς αἱρέσεως τῶν Μονοφυσιτῶν, τόσο πειστικὰ καὶ ἀκαταμάχητα μίλησε πρὸς αὐτήν, ὥστε τὴν ἀπέδωκε στὰ ὀρθόδοξα δόγματα.

Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας εἶχε λάβει ἀπὸ τὸν Θεὸ τὸ προορατικὸ χάρισμα καὶ τὴ δύναμη τῆς θαυματουργίας. Μὲ ἐλάχιστα ψωμιὰ κατόρθωσε νὰ χορτάσει τετρακόσιους ἀνθρώπους, ποὺ κάποτε τὴν ἴδια μέρα τὸν ἐπισκέφθηκαν στὸ κελί του. Πολλὲς γυναῖκες ποὺ ἦταν στεῖρες, ὅπως καὶ ἡ δική του μητέρα, μὲ τὶς προσευχὲς τοῦ Ἁγίου ἀπέκτησαν παιδὶ καὶ ἔζησαν τὴν χαρὰ τῆς τεκνογονίας. Καὶ ὅπως ὁ Προφήτης Ἠλίας, ἔτσι καὶ αὐτὸς προσευχήθηκε στὸν Θεὸ καὶ ἄνοιξε τὶς πύλες τοῦ οὐρανοῦ καὶ πότισε μὲ πολὺ βροχὴ τὴ διψασμένη γῆ, ἡ ὁποία καὶ ἀναζωογονήθηκε καὶ ἔδωσε πλούσιους τοὺς καρπούς της.

Ἐνῶ κάποτε τελοῦσε τὸ μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, οἱ πιστοὶ εἶδαν μία δέσμη φωτὸς ποὺ ξεκινοῦσε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ κατερχόταν μέχρι τὸν Ἅγιο. Τὸ οὐράνιο αὐτὸ φῶς, παρέμεινε μέχρι ποὺ τελείωσε ἡ Θεία Λειτουργία καὶ δήλωνε τὴν ἐσωτερικὴ καθαρότητα καὶ λαμπρότητα τοῦ Ἁγίου. Ἐπίσης, σημάδι τῆς ἁγνότητας καὶ τῆς ἁγιότητάς του ἀποτελοῦσε καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι ἦταν σὲ θέση νὰ γνωρίζει ποιὸς προσερχόταν νὰ κοινωνήσει μὲ καθαρὴ ἢ σπιλωμένη συνείδηση.

Ὁ Ὅσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 473 μ.Χ., σὲ ἡλικία 97 ἐτῶν, ἐπὶ βασιλείας Λέοντος τοῦ Μεγάλου (457 – 474 μ.Χ.).
Ἡ Σύναξή του ἐτελεῖτο στὴ Μεγάλη Ἐκκλησία.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’.

Εὐφραίνου ἔρημος ἡ οὐ τίκτουσα, εὐθύμησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα· ὅτι ἐπλήθυνέ σοι τέκνα, ἀνὴρ ἐπιθυμιῶν τῶν τοῦ Πνεύματος, εὐσεβείᾳ φυτεύσας, ἐγκρατείᾳ, ἐκθρέψας, εἰς ἀρετῶν τελειότητα. Ταῖς αὐτοῦ ἱκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς δῶρον θεόσδοτον καὶ εὐθυμίας ἀρχή, ἐκ στείρας ἐβλάστησας τῇ Ἐκκλησίᾳ Χριστοῦ, Εὐθύμιε Ὅσιε· ὅθεν δι’ εὐσεβείας, διαλάμψας τῷ κόσμῳ, γέγονας Μοναζόντων πρακτικὸς ὑποφήτης· διὸ τοὺς σὲ εὐφημοῦντας, Χριστῷ οἰκείωσαι.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Ὡς ἀπαρχὰς τῆς φύσεως.

Ἐν τῇ σεπτῇ γεννήσει σου, χαρὰν ἡ κτίσις εὕρατο, καὶ ἐν τῇ θείᾳ μνήμῃ σου Ὅσιε, τὴν εὐθυμίαν ἔλαβε, τῶν πολλῶν σου θαυμάτων· ἐξ ὧν παράσχου πλουσίως ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν, καὶ ἀποκάθαρον ἁμαρτημάτων κηλῖδας, ὅπως ψάλλωμεν, Ἀλληλούϊα.

Ἕτερον Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.

Στειρωτικῆς ἀπὸ νηδύος ἀνεβλάστησας

Καὶ γεωργὸς τῆς εὐσεβείας ὤφθης ἄριστος,

Μοναστῶν δὲ ὑποφήτης καὶ ποδηγέτης.

Ἀλλ’ ὡς θείας εὐθυμίας πέλων ἔμπλεως

Ἀθυμίας ψυχικῆς ἡμᾶς ἀπάλλαξον
Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Εὐθύμιε.

Μεγαλυνάριον.
Ἐξ ἀκάρπου μήτρας ἀποτεχθείς, κατάκαρπος ὤφθης, τοῖς τοῦ Πνεύματος ἀγαθοῖς, δι’ ὧν ἀγαθύνεις, Πατέρων τὰς χορείας, Εὐθύμιε παμμάκαρ, ἀσκήσας ἄριστα.