Το Τριημέρι...

Του Αρχιμ. Πορφυρίου, Ηγουμένου Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου Βέροιας

Το θέμα είναι να πάρεις την ζωή σου με κέφι και ενθουσιασμό, και μάλιστα τα πνευματικά σου. Άμα ξεκινήσει με μιζέρια, …, ε, τότε, τί να πεις; 


Το τριημέρι το πρωτοάκουσα στο δημοτικό, από μία χωριάτισσα γιαγιά, που ζούσαν κοντά μας.

Ανάμεσα στα φρύδια είχε στιγματισμένον σταυρό, γιά να μην τις μαγαρίσουν οι Τούρκοι, όπως μας έλεγε.

Κρατούσε κάθε χρόνο το τριημέρι, παίρνοντας μόνον αγιασμό, που τον είχε φυλαγμένο στο εικονοστάσι, με τα άγια εικονίσματα.


Αργότερα, το έζησα στο Άγιο Όρος. Την Κυριακή, μετά το δείπνο, εκεί στην Τράπεζα διαβάζαμε το Απόδειπνο και στη συνέχεια ο Γέροντας μας διάβαζε την ευχή της μετανοίας.

Στην ευλογία της εξόδου από την τράπεζα, φιλούσαμε την αγία δεξιά του και το άγιο ευαγγέλιο και μας ευχόταν Καλή Τεσσαρακοστή.

Και ύστερα άρχιζε ολόκληρος χορός, μεταξύ μας, να λέμε το Καλή Τεσσαρακοστή.

Πετούσαμε και κανένα από τα χωριά μας: «σιχουρημένα. Νειρό κι αλάτι, στάχτη κι κουρνιαχτός να γένει».

Και ο χορός απλωνόταν να χαιρετηθούμε όλοι οι μοναχοί και οι προσκυνητές της ημέρας.


Το πρωΐ, στον Όρθρο, τα κατ΄ ήχον αλληλούϊα και ο αλαλαγμός των βιβλικών ωδών. Θαυμάσια νοήματα και ακούσματα.

Ύστερα οι σαρακοστιανές ώρες. Και ο γλυκασμός του ψαλτηρίου που δεν χορταίνεται.
Στον εσπερινό και τον απόδειπνο άλλες χαρές.

Και πέρασε η πρώτη μέρα. Τελεία ασιτία.
Τα όμοια και την καθαρή Τρίτη. Μόνο που πριν το απόδειπνο, βγαίναμε σε έναν απογευματινό περίπατο, κύκλῳ Ιερουσαλήμ, γύρω δηλαδή από το μοναστήρι.

Η φύση ακόμα δεν ζέστανε.
Και την Τετάρτη μετά τον Όρθρο και τις Ώρες, ο Εσπερινός.

Δεν ξέρω αν διαβάζονταν πιο γρήγορα τα γράμματα, πάντως ένοιωθες ότι ο χρόνος έτρεχε. Ερχόταν ο προηγιασμένος αμνός της Θείας Μεταλήψεως.

Το στόμα κάπως μύριζε. Αλλά ένοιωθες να φτεροκοπάει μέσα σου η χαρά. Γεύσασθε και ίδετε. Και γευόμασταν.


Μέσα σε μεγάλη σιωπή και βαθειά σύνεση οι μετάνοιες του αγίου Εφραίμ, εδαφιαίες.
Κι όταν το Τριημέρι τελείωνε, όλοι λέγανε: «πέρασε η Σαρακοστή. Τελείωσε». Και ας ήταν πέλαγος, όπως λέει και το ψαλτικό.

Πέλαγος η νηστεία, στάδιο των αρετών, και η χαρά και ο ενθουσιασμός σε έκαναν να φτεροκοπάς στον ουρανό, μπροστρά στα μπαλκόνια τα μετέωρα.

Κανών ΞΘ΄ (69) των Αγίων Αποστόλων. «Εί τις Επίσκοπος, ή πρεσβύτερος, ή διάκονος, ή υποδιάκονος, ή αναγνώστης ή ψάλτης, την Αγίαν Τεσσαρακοστήν ου νηστεύει, ή Τετράδα, ή Παρασκευήν, καθαιρείσθω. Εκτός ει μη δι’ ασθένειαν σωματικήν εμποδίζοιτο. Εάν δε λαϊκός η, αφοριζέσθω.»

Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή δεν είναι υπόθεση κάποιας αγίας συνόδου, δηλαδή αγίων πατέρων, με νεύση του αγίου Πνεύματος. Όχι. Είναι κάτι πιο πολύ.

Την Αγία Τεσσαρακοστή, αλλά και την νηστεία Τετάρτης και Παρασκευής, τα διέταξαν οι άγιοι απόστολοι. Οι δώδεκα και οι μαθητές τους, όρισαν, ανάμεσα στα άλλα, και αυτές τις νηστείες.


Με πιάνει τρέμουλο και μόνο που το σκέφτομαι. Οι άγιοι απόστολοι καθόρισαν αυτές τις νηστείες.

Πόσο αρχαίες δηλαδή είναι. Και πόσοι χριστιανοί, αδελφοί μας δηλαδή, στο διάβα των αιώνων, τις φύλαξαν αδιαλώβητες. 


Ποιός έχει το θάρρος, ποιός τολμάει να τις αμφισβητήσει ή και να τις ακυρώσει;! Άλλο τώρα αν είναι κανένας άρρωστος.


Είχα γνωρίσει μία γιαγιούλα, περασμένα ογδόντα τα χρόνια της, που περνούσε την πρώτη εβδομάδα με μία φλούδα από λεμόνι, που όταν ένοιωθε κάπως δύσκολα, την έβαζε στα ρουθούνια της και ανάσαινε.


Τί εξαίσιοι άνθρωποι οι άνθρωποι του Θεού;!
Ο Γέροντας μάς έλεγε πως αν θέλεις να δεις ποιός αγαπάει τον Θεό, δες αν κρατάει τις νηστείες.


Όποιος νηστεύει, σκάβει και θεμελιώνει βαθειά. Και οι άλλες, αρετές είναι, χρήσιμες και ωφέλιμες.

Όμως η αγία νηστεία είναι θεμέλιος λίθος γιά την εν Χριστώ ζωή. Κάτι δηλαδή σαν τα αποστολικά αναγνώσματα.

Μπορείς να σκεφτείς την αγία μας Εκκλησία δίχως τα αποστολικά αναγνώσματα; Έτσι είναι και η νηστεία, αποστολικό θέσφατο, αδιατάρακτο.

Και αλοίμονο σε όποιον τραντάζει αυτό το θεμέλιο. Ξεριζώνεται ο ίδιος.

Πάντως, όποιος θέλει νηστεύει. Δεν επιβάλλεται η αρετή και ο αγώνας. Όποιος θέλει αγωνίζεται.

Αλλά όποιος κρατάει το Τριημέρι – τριομέρι το έλεγε ένας αββάς – έ, αυτός καταλαβαίνει πόσο εύκολη είναι η υπόλοιπη σαρακοστή.

Καλή Σαρακοστή, αδελφοί. Καλή μετάνοια και καλόν αγώνα.

 

Πηγή: Πρακτορείο εκκλησιαστικών ειδήσεων, Ρομφαία