Σχόλια στο Ευαγγέλιο της Κυριακής (ΙΓ΄ Λουκά)

Αιώνια κληρονομία

«Τι ποιήσας ζωήν αιώνιον κληρονομήσω;»

Στην υπερεκτίμηση και απολυτοποίηση των υλικών αγαθών σε βαθμό θεοποίησής τους, αλλά και στην ειδωλοποίηση του εγωισμού του ανθρώπου, αναφέρεται η περικοπή του Ευαγγελίου που ακούσαμε σήμερα. Για να ξεπεράσει τα εμπόδια αυτά που υψώνονται τόσο αμείλικτα μπροστά του, ο άνθρωπος καλείται να παραδώσει με εμπιστοσύνη τον εαυτό του στην αγάπη του Χριστού. Όπως ακριβώς προσφέρεται το υπόδειγμα του μικρού παιδιού που το βλέπουμε να παραδίδεται στην αγάπη των γονέων του και να τους εμπιστεύεται πλήρως. Δεν είναι άλλωστε καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι το περιστατικό της ευλογίας των παιδιών από τον Κύριο, προηγείται της συνάντησης με τον πλούσιο νέο της περικοπής μας.

Ο πλούσιος νέος

Στην απορία του νέου τι έπρεπε να κάνει για να κληρονομήσει την αιώνια ζωή, ο Κύριος τον παρέπεμψε στο μωσαϊκό νόμο. Σε καθήκοντα που ήδη είχε εφαρμόσει από την παιδική του ηλικία. Ο Νόμος λειτουργούσε ως «παιδαγωγός εις Χριστόν». Η εφαρμογή του οδηγούσε τον άνθρωπο της Παλαιάς Διαθήκης στην αγάπη, την αλήθεια και τη Χάρη του Χριστού.

Ωστόσο, ο πλούσιος νέος αδυνατούσε να αισθανθεί τον Θεό στην ύπαρξή του, παρόλο που είχε εφαρμόσει τις εντολές Του. Και αυτό γιατί το κίνητρό του δεν ήταν ασφαλώς η αγάπη του Θεού, αλλά η ανύψωση και η εγωιστική ανάδειξη του εαυτού του. Παραμέρισε το Θεό από τη ζωή του και έψαχνε εναγωνίως στηρίγματα για τον εαυτό του σε λάθος δρόμο και αντίστροφη για την αξία του ανθρώπου πορεία.

Γι’ αυτό και τον βλέπουμε να είναι ασφυκτικά εναγκαλισμένος με τα υλικά αγαθά, στην περιουσία και τα χρήματά του. Καλλιεργούσε επίσης μια επικίνδυνη αυταρέσκεια που εκφραζόταν με τη φήμη του ως καλού, ηθικού και θρησκευτικού ανθρώπου. Όλα όμως αυτά τον οδηγούσαν μόνο στην ειδωλοποίηση του εαυτού του και κατ’ επέκταση στην αφροσύνη. Αποκλειστικό του στήριγμα είχαν γίνει οι φυσικές και βιολογικές του δυνάμεις, παρόλο που γνώριζε ότι αυτά είναι εντελώς πρόσκαιρα και προσωρινά.

Ειδωλολατρία

Ο νέος της περικοπής είχε ταυτισθεί με την περιουσία του. Σε σημείο μάλιστα που τα χρήματα και τα υλικά αγαθά προσδιόριζαν την αξία της ύπαρξής του. Τοποθέτησε η δυστυχισμένη αυτή ύπαρξη, τα υλικά αγαθά στη θέση του θεού, δίνοντάς τους ανάλογη υπόσταση στη ζωή του.

Ο Χριστός με τα όσα υπέδειξε στο νέο εκείνο, θέλησε να το βοηθήσει να καταλάβει πώς μ’  αυτό τον τρόπο ο άνθρωπος καταστρέφεται και οδηγείται στην απώλεια. Γι’ αυτό και του λέγει: «Ένα σου λείπει ακόμη. Όλα όσα έχεις πώλησέ τα και μοίρασέ τα στους φτωχούς και θα έχεις θησαυρό στον ουρανό. Και ύστερα έλα να με ακολουθήσεις».

Ο Κύριος στέλλει σε όλους μας ξεκάθαρα μηνύματα. Μας βοηθά να καταλάβουμε ότι η φιλοχρηματία και η φιλαργυρία είναι ειδωλολατρία. Ειδωλολατρία σημαίνει υποταγή και υποδούλωση στη φθορά των υλικών αγαθών. Ειδωλοποίηση του εγωισμού σημαίνει απομόνωση, μοναξιά και επομένως καταδίκη. Ο Χριστός μέσω της Εκκλησίας Του και της αλήθειας της, προσκαλεί όλους μας να απελευθερωθούμε από το φορτίο της υλικής κυριαρχίας και ν’ απαγκιστρωθούμε από ψευδαισθήσεις για δήθεν υπεραξία του εγώ μας έναντι των άλλων ανθρώπων.

Πραγματικά, πόσο δυστυχισμένη ύπαρξη προβάλλει ο νέος της περικοπής μας, όταν τον βλέπουμε να είναι τόσο προσκολλημένος και προσαραγμένος στα υλικά αγαθά; «Περίλυπος εγένετο, ήν γαρ πλούσιος σφόδρα». Είναι γι’ αυτό άλλωστε που ο Κύριος διαπιστώνει ότι «εκείνοι που έχουν τα χρήματα δύσκολα θα εισέλθουν στη Βασιλεία του Θεού. Είναι πιο εύκολο να περάσει μια καμήλα από την τρύπα της βελόνας, παρά πλούσιος να εισέλθει στη Βασιλεία του Θεού».

Κοινωνία αγάπης

Ο λόγος του Χριστού αγγίζει τις πιο ευαίσθητες χορδές της ανθρώπινης ψυχής, προκειμένου αυτή ν’ αποδώσει πνευματικά μελωδήματα. Στη διαδικασία αυτού του αγγίγματος, ο άνθρωπος αφυπνίζεται και διερωτάται ποιος μπορεί να σωθεί τη στιγμή που βυθίζεται στις βιοτικές μέριμνες και τις υλικές φροντίδες. Βέβαια, η σωτηρία μας «παρά ανθρώποις αδύνατόν εστι». Η σωτηρία είναι ακριβώς η κοινωνία μας στην αγάπη του Θεού, που απελευθερώνει τον άνθρωπο από κάθε είδους δεσμεύσεις που έχουν σχέση με την προσκόλληση στα υλικά αγαθά. Για να δεχθεί ο άνθρωπος τη σωτηρία, θα πρέπει επειγόντως να εμπιστευτεί τον εαυτό του στον Θεό και να παραδοθεί χωρίς όρους και όρια στην αγάπη Του. Να προσκολληθεί σ’ αυτήν, για να μπορέσει ν’ απελευθερωθεί και να σπάσει τα δεσμά της κάθε μορφής δουλείας που τον κυκλώνει σήμερα και τον στραγγαλίζει πνευματικά. Αν αυτό γίνει, τότε μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι «παρά τω Θεώ πάντα δυνατά εστι».

Αγαπητοί αδελφοί, ο άνθρωπος ιδιαίτερα της εποχής μας, γκρεμίζει καθημερινά την ύπαρξή του επειδή την εξαρτά μονομερώς με την περιουσία που εκφράζεται με τα υλικά αγαθά και ό,τι έχει σχέση με αυτά. Δεν την εξαρτά με την πραγματική ουσία του που φανερώνεται στην πιο αυθεντική της μορφής στην κοινωνία με το Θεό, στο Πρόσωπο του Χριστού. Σ΄ αυτή την κοινωνία μάς προσκαλεί καθημερινά η αγάπη του Χριστού, η οποία είναι η μόνη βάση  που μας εξυψώνει και μας καταξιώνει σε μια δυναμική που διανοίγει απεριόριστα τους ορίζοντες της ζωής μας στην προοπτική ενός βαθύτερου νοήματος που τόσο εναγωνίως αναζητούσε ο νέος της σημερινής ευαγγελικής περικοπής.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος.

Πηγή: Εκκλησία της Κύπρου