Προς την Αγίαν και Μεγάλην Σύνοδο (με το βλέμμα στην κοινωνία).

Άρθρο του Σεβ.Μητροπολίτη Δημητριάδος κ.Ιγνατίου, στην Εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
 

H πρόσφατη Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, κατά την πρόσφατη σύγκλησή της στις αρχές του Οκτωβρίου, ασχολήθηκε με θέματα καίριας σημασίας, τόσο για την μελλοντική της πορεία, όσο και, ευρύτερα, για την Ελληνική κοινωνία.

Στο προηγούμενο άρθρο μας, αναφερθήκαμε στη σημαντική εισήγηση του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Ανθίμου, σχετικά με τη σχέση της Εκκλησίας με τον νέο Ελληνισμό.

Εξίσου σημαντική, υπήρξε η εισήγηση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου, σχετικά με την προετοιμασία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, που θα πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη, κατά τη εορτή της Πεντηκοστής του 2016.

Σε προηγούμενο δημοσίευμά μας, είχαμε αναφερθεί στη σημασία του γεγονότος αυτού, τόσο σε ιστορικό, όσο σε πνευματικό και Εκκλησιαστικό επίπεδο. Αυτή τη σημασία, η εν λόγω εισήγηση, όχι μόνον την ανέδειξε, αλλά και την τεκμηρίωσε με λεπτομερή αναφορά σε όλες τις πρόσφατες εξελίξεις.

Το άκρως ενδιαφέρον στοιχείο του βαρυσήμαντου αυτού κειμένου υπήρξε η απερίφραστη αναφορά στα οξύτατα προβλήματα των διορθοδόξων σχέσεων και κυρίως εκείνο του εθνοφυλετισμού, που θέτει σε κίνδυνο, από τις αρχές ήδη του 20ου αιώνα, την ορθόδοξη ενότητα. Πρόκειται για την αλλοίωση της συνείδησης της οικουμενικότητας της Ορθοδοξίας και τον εγκλωβισμό των τοπικών εκκλησιών σε εθνικές διενέξεις και διεκδικήσεις, που πρόεκυψαν από τη δημιουργία των εθνικών κρατών της Ευρώπης. Τα καταστροφικά αποτελέσματα αυτής της εξέλιξης οδήγησαν το Οικουμενικό Πατριαρχείο να ξεκινήσει πριν 60 χρόνια, την προετοιμασία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

Μεταξύ όλων των ζητημάτων, κυρίαρχη θέση κατέχει ο διάλογος μεταξύ της Ορθόδοξης Εκκλησίας και των άλλων Χριστιανικών Ομολογιών. Τη σημασία του θέματος προκαλεί η ανάγκη συγκροτήσεως μιας ενοποιημένης χριστιανικής φωνής, μπροστά σε οξύτατα κοινωνικά, ηθικά, πολιτικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, που αντιμετωπίζει η Οικουμένη. Όπως τόνισε ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας, η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν αρνήθηκε ποτέ τον Διαχριστιανικό διάλογο, με απώτατο σκοπό την ορατή ενότητα όλων των Χριστιανών, μέσα τους κόλπους της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Παρ΄ όλα αυτά, ο εισηγητής δεν δίστασε να διαπιστώσει, πως έχουν αποδυναμωθεί σημαντικά οι προοπτικές μιας τέτοιας εξέλιξης και αιτία είναι «αι σοβαρόταται νεοφανείς αποκλίσεις, αι οποίαι επιτείνουν έτι μάλλον την σοβαρότητα των διαπιστωμένων θεολογικών διαφορών, των διαφόρων χριστιανικών παραδόσεων και ομολογιών, όσο αι τραυματικαί εμπειρίαι των ιστορικών σχέσεών των».

Στις αμφιβολίες, που διατυπώνουν πλέον πολλοί εκκλησιαστικοί κύκλοι, εντός και εκτός Ελλάδος, για την αποτελεσματικότητα αυτού του διαλόγου μεταξύ Ορθοδοξίας και άλλων Χριστιανικών Ομολογιών, καθώς και για την σκοπιμότητα της συμμετοχής της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών, ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας διεπίστωσε, πως, παρά τα προβλήματα, η Ορθόδοξη μαρτυρία, μέσω της συμμετοχής αυτής, ενδυναμώθηκε και πως πολλές παραδόσεις της Δύσεως αναθεωρήθηκαν, υπό το φως της Πατερικής παραδόσεως και του ιστορικού βίου της Εκκλησίας. Συγχρόνως όμως δεν δίστασε να δικαιολογήσει πλήρως, διαμαρτυρίες και ενστάσεις, προερχόμενες από το γεγονός, πως σε επίπεδο ορατής Χριστιανικής ενότητας, τα αποτελέσματα μέχρι σήμερα είναι μηδαμινά.

Σε όλα τα θέματα, ο εισηγητής ενημέρωσε τα Μέλη της Ιεραρχίας, πως οι ραγδαίες εξελίξεις σε όλον τον πλανήτη επιβάλουν αναθεωρήσεις ως προς την θεματολογία, αλλά και ως προς τη διατύπωση των θεμάτων, τα οποία θα συζητηθούν στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο. Υπενθύμισε, πως πληθώρα μηνυμάτων των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών έχουν προβάλλει τις διαχρονικές αλήθειες της Ορθόδοξης Θεολογίας και ανθρωπολογίας ως απάντηση σε σύγχρονα προβλήματα και πως, όλο αυτό το υλικό, αποτελεί πολύτιμη παρακαταθήκη εν όψει της επερχόμενης Συνόδου. Αν και , όπως τόνισε, απαιτείται ακόμη πολύς μόχθος, είναι βέβαιο πως η Σύνοδος αυτή «θα επιβεβαιώση την αυτοσυνειδησίαν της Ορθόδοξου Εκκλησίας, ως της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας», ενώ συγχρόνως θα διακηρύξει την ενότητά της, γεγονός που επιβεβαιώνεται άλλωστε και από την λήψη αποφάσεων με απόλυτη ομοφωνία.

Όπως φάνηκε στην εισήγηση, αλλά και όπως αποτελεί κοινή συνείδηση όλης της Εκκλησίας, αποτελεί επιτακτική ανάγκη, η σύνδεση των εργασιών της Συνόδου με την ίδια τη ζωή και τα προβλήματα του πληρώματος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, καθώς και με καίρια προβλήματα της σημερινής κοινωνίας, τα οποίο πρέπει να αντιμετωπιστούν με τρόπο πειστικό και κατανοητό. Το καθήκον αυτό αφορά, όχι μόνον τους Εκκλησιαστικούς παράγοντες, αλλά ολόκληρο το Εκκλησιαστικό σώμα. Μόνον έτσι, η Σύνοδος θα αποβεί «αληθώς ορθόδοξος».

Την εν λόγω εισήγηση ενέκρινε με ομοφωνία το σύνολο των Μελών της Ιεραρχίας, υπογραμμίζοντας με τον τρόπο αυτό, τη βαρύτητα και τη σημασία της.