Σχόλια στο Ευαγγέλιο της Κυριακής. (Κυριακή Γ΄ Ματθαίου)

 

Εμπιστοσύνη στη Θεία Πρόνοια

                                                         «Μη μεριμνάτε τη ψυχή υμών τι φάγητε και τι πίητε»

Η απόλυτη εμπιστοσύνη στην Πρόνοια του Θεού, προβάλλει ως βασική αναγκαιότητα στη ζωή του ανθρώπου και συνιστά τον ακρογωνιαίο λίθο της πνευματικής ζωής. 

Λειτουργεί ως αντίδοτο στην αγωνιώδη μέριμνα που βλέπουμε συνήθως να εκδηλώνεται για τις βιοτικές και άλλες ανάγκες, οι οποίες τον καθηλώνουν και τον εγκλωβίζουν σε πολλαπλά αδιέξοδα. Είναι ξεκάθαρα τα μηνύματα που εκπέμπει η σημερινή ευαγγελική περικοπή που είναι παρμένη από την «Επί του Όρους Ομιλία» του Κυρίου μας. 

Η αλήθεια αυτή που αποκρυπτογραφείται από το ευαγγελικό μήνυμα είναι τόσο επίκαιρη, αλλά και κρυστάλλινη. Αναδεικνύεται σωτήρια συνταγή για τη θεραπεία της «παθογένειας» που προσβάλλει το σημερινό άνθρωπο. Πραγματικά, συλλαμβάνεται να είναι φοβερά ευάλωτος σε αυτό που ο ίδιος το ονομάζει άγχος και που δεν είναι τίποτε άλλο παρά η αρρωστημένη νοοτροπία που αναπτύσσει με το να στηρίζει όλα αποκλειστικά στις δικές του δυνάμεις. 

Αδυνατεί, δυστυχώς, να προσβλέπει και να επικαλείται τη βοήθεια το Θεού. Να επιδεικνύει εμπιστοσύνη στο άγιο θέλημά Του. Τα γεγονότα της πρόσφατης κρίσης βοούν τόσο εκκωφαντικά για τις χρεοκοπίες που κυκλώνουν το σημερινό άνθρωπο, ο οποίος επιμένει να θεοποιεί τις δικές του δυνάμεις. Δεν διστάζει, παράλληλα, να θέτει στο περιθώριο τη δύναμη του Θεού.

Η πλεονεξία

Βέβαια, με τις συμβουλές που μας δίνει ο Κύριος και οι οποίες φαντάζουν σαν πολύτιμοι πνευματικοί μαργαρίτες, ανεκτίμητης αξίας, δεν ενθαρρύνει με οποιοδήποτε τρόπο φυγή από τη ζωή. Δεν συνιστά στον άνθρωπο να παύσει να ενδιαφέρεται για τη βιολογική του συντήρηση και ειδικότερα για την εξασφάλιση των απαραιτήτων γι’ αυτήν εφοδίων. Όλων των αναγκαίων για τον βιοπορισμό του. 

Μια τέτοια προσέγγιση θα συνιστούσε παρανόηση, αλλά και παραποίηση του βαθύτερου μηνύματος και νοήματος του Ευαγγελικού λόγου. Εκείνο όμως που επιβάλλεται να προσέξει ο άνθρωπος, είναι να μην αφήσει τον εαυτό του να περιπέσει στην μάστιγα της πλεονεξίας, η οποία τον εγκλωβίζει στις πιο ανελεύθερες καταστάσεις της ζωής. Στην κατάντια αυτή σαν βρεθεί ο άνθρωπος, συλλαμβάνεται να μαζεύει μετά μανίας για τον εαυτό του όλο και περισσότερα υλικά αγαθά και να τρέφει ταυτόχρονα την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να προσδέσει την ύπαρξή του με ασφάλεια στον υλικό πλούτο. 

Όπως τονίζει ο απόστολος Παύλος, η αποκλειστική προσκόλληση του ανθρώπου στο χρήμα και γενικά στην ύλη, σημαίνει υποδούλωσή του στην ειδωλολατρία. Φοβερή πραγματικά η δουλεία αυτή, όπως την αξιολογεί και ο απόστολος Παύλος και όπως σκιαγραφεί τις τρομερές συνέπειές της.

Δεν είναι λίγες φορές που βλέπουμε ανθρώπους να προσπαθούν να στηρίζουν τον εαυτό τους στις δικές τους δυνάμεις, στην αξία του χρήματος που το τοποθετούν στη θέση του Θεού. Ο άνθρωπος ειδικότερα της εποχής μας, συλλαμβάνεται να λατρεύει το χρήμα, που τελικά ,όπως, άλλωστε, όλοι διαπιστώνουμε, διαφθείρει συνειδήσεις και συνθλίβει το πρόσωπό με την ιδιαίτερη αξία του. Τον υποτάσσει στα διάφορα πάθη της ατιμίας, «άτινα αισχρόν εστιν και λέγει», σημειώνει χαρακτηριστικά ο μεγάλος απόστολος των Εθνών Παύλος.

Η Πρόνοια του Θεού

Ο Κύριος για να μας απεγκλωβίσει από τα ολέθρια πλοκάμια της πλεονεξίας, που τόσο βασανιστικά υψώνονται μπροστά μας, αλλά και για να μας απαλλάξει από μέριμνες που μας αποπροσανατολίζουν από τον πραγματικό μας σκοπό, μάς συμβουλεύει: «μη μεριμνάτε τι θα φάτε και τι θα πιείτε…». Δεν μας λέει να μην εργαζόμαστε και να μην φροντίζουμε για την ικανοποίηση στοιχειωδών αναγκών μας. Μας διδάσκει όμως ότι η οποιαδήποτε εργασία μας, θα πρέπει να βρίσκεται κάτω από την ευλογία και την πρόνοια του Θεού. Μόνο σ’ αυτή την φάση καταξιώνεται και μετατρέπεται σε ευλογία αντί δουλεία. 

Στην προοπτική αυτή, η εργασία ακόμα και στις περιπτώσεις που μπορεί να εξουθενώνει σωματικά τον άνθρωπο, τον πλημμυρίζει με ψυχική χαρά και ικανοποίηση, γιατί προάγει και τελειοποιεί την ύπαρξη του. Ο άνθρωπος απολαμβάνει του προνομίου να είναι συνδημιουργός και αυτό είναι στη φύση του. Μόνο στη βάση αυτή αξιολογείται και καταξιώνεται. Η πρόοδος σε μια τέτοια εργασία εξαρτάται από την προσφορά της διακονίας και της αγάπης μας στους άλλους ανθρώπους. Σε αντίθεση με την αγωνιώδη μέριμνα που αφήνει τον άνθρωπο να αιωρείται και να αποψιλώνεται η ύπαρξή του από τα βαθύτερα νοήματα της ζωής.

Ο άνθρωπος, λοιπόν, επιβάλλεται να συνδέει τη ζωή του με τον αιώνιο Θεό, προκειμένου να βαδίζει με σταθερά και σίγουρα βήματα και να είναι σε θέση να αξιολογεί σωστά τα πράγματα στην πορεία του. Αυτό θα το κατορθώσει από τη στιγμή που θα αρχίσει να παραδίδει την ύπαρξη του με εμπιστοσύνη στα χέρια του Θεού. Ο Θεός σαν Παντογνώστης αλλά και σαν στοργικός Πατέρας, γνωρίζει τις ανάγκες μας και φροντίζει με κάθε τρόπο να τις ικανοποιεί κατά τρόπο που εξυπηρετείται το πραγματικό μας συμφέρον που είναι σίγουρα εναρμονισμένο με την πραγματοποίηση του θείου προορισμού μας.

Αγαπητοί αδελφοί, η μέριμνά μας θα πρέπει να στρέφεται αποκλειστικά στο πώς θα ακολουθούμε τις συμβουλές του Κυρίου μας που έχουν αιώνια ισχύ και αξία. Ο Κύριος μας προτρέπει να ζητάμε πρώτα τη Βασιλεία του Θεού και τη δικαιοσύνη Του και όλα τα άλλα θα προστεθούν. Ο Χριστός μας καλεί να μετάσχουμε στη ζωή του Θεού. Στην πραγματικότητα εκείνη θα μας απεγκλωβίσει από την προσκόλληση μας στα πρόσκαιρα και τα φθαρτά. Αντίθετα μας ανεβάζει στα αιώνια και αληθινά. 

Όταν ο άνθρωπος με απόλυτη εμπιστοσύνη εναποθέτει τα πάντα στην αγάπη του Θεού, τότε θα αισθάνεται ότι όλα είναι δικά του. Θα δέχεται και θα αντιπροσφέρει την αγάπη του Θεού και θα βιώνει την αλληλοπεριχώρησή της σαν μια σωτήρια πραγματικότητα. Και τότε, βέβαια, θα γεύεται την εμπειρία της Βασιλείας του Θεού και θα απαλλαγεί από οποιεσδήποτε αγωνιώδεις βιοτικές μέριμνες που τον κρατούν δέσμιο στη γη και δεν τον αφήνουν να ατενίσει ξεκάθαρα τον ουρανό.

Χριστάκης Ευσταθίου, Θεολόγος

Πηγή:  Εκκλησία της Κύπρου