Χρειάζεται να επανατοποθετηθούμε ως ανθρώπινες υπάρξεις.

Να πάψουμε να ζούμε μέσα στην αλαζονεία μιας ψευτοπαντοδυναμίας που μας γεννά τον λογισμό της αυθεντίας. 

Με αποτέλεσμα να θεωρούμε ότι μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε, όποτε το θέλουμε, σε όποιον το θέλουμε· χωρίς καμία ενοχή, χωρίς κανένα αίσθημα μετάνοιας. Θεωρώντας ότι δεν θα υποστούμε καμία επίπτωση, μιας και νομίζουμε ότι βρισκόμαστε στο απυρόβλητο.

Χρειάζεται να ελέγχουμε τα κριτήρια των ενεργειών μας.
Να πάψουμε να τρέφουμε τον ναρκισσισμό μας.
Να ζούμε μέσα στην ασφάλεια της υπακοής.
Είμαστε πεπερασμένοι, θνητοί· και κάποτε όλοι μας θα κριθούμε, όχι σύμφωνα με την γνώμη των άλλων, αλλά με κριτήριο τον ίδιο τον Χριστό.

Κατα πόσο ωφελήσαμε και δεν ζημιώσαμε.
Κατα πόσο ακούσαμε τον άλλον και δεν τον εξουσιάσαμε με σημαία την «ορθότητα των πιστεύω»μας.
Κατα πόσο αγαπήσαμε και συγχωρέσαμε και δεν μισήσαμε και εκδικηθήκαμε.
Κατα πόσο απαλύναμε τις πληγές του άλλου και δεν δημιουργήσαμε νέες.
Κατα πόσο ζήσαμε γνήσια τον χριστιανισμό και δεν τον καπηλευτήκαμε στο βωμό του προσωπικού μας οφέλους.

Χρειάζεται αυτοκριτική.

Μα για να γίνει αυτοκριτική, χρειάζεται πρωτίστως να γκρεμίσουμε το αυτοείδωλό μας. Να σταματήσουμε να δικαιολογούμε την αδιακρισία μας, την σκληρότητά μας, την παθογένεια του εγώ μας. Να δούμε κατάματα τα έργα μας, χωρίς τις παρωπίδες των επαίνων και την βιτρίνα της «έξωθεν καλής μαρτυρίας».

Αντί να ζούμε εγωκεντρικά, ας ζούμε με φιλανθρωπία.
Αντί να μιλούμε περί αγάπης, ας αγαπούμε.

Κάποτε ήταν ένας γέροντας, ο οποίος όταν κάποιο καλογέρι του ξέφευγε κάπου, αντί να του βάλει κάποιον κανόνα, έβαζε κανόνα στον εαυτό του· αντί να τιμωρήσει τον ανυπάκουο, τιμωρούσε τον εαυτό του, αντί να μαλώσει τον ράθυμο, πήγαινε και έκανε την εργασία του…

Κάποιος άλλος ηγούμενος όταν είδε έναν αδελφό να κοιμάται την ώρα της ακολουθίας στο στασίδι του, υπό το βλέμμα των υπολοίπων μονάχων που περίμεναν να τον κάνει ρεζίλι, εκείνος έβγαλε το ράσο του, το δίπλωσε και το έβαλε απαλά ως προσκέφαλο στον αδελφό.

Αυτό το πνεύμα έχουνε οι άνθρωποι του Θεού. Αυτό το πνεύμα και τρόπο ύπαρξης χρειάζεται να αποκτήσουμε κι εμείς στις σχέσεις μας, ειδικά όταν κατέχουμε κάποια θέση εξουσίας και ευθύνης. 

Αρχιμανδρ. Παύλος Παπαδοπουλος