Όσιος Νεκτάριος της Όπτινα
Ο Όσιος Νεκτάριος δίδασκε στα πνευματικά του παιδιά την ταπείνωση και την υπομονή, περισσότερο από όλες τις αρετές.
Για την κάθαρση της ψυχής του ανθρώπου δίδασκε πως επιτυγχάνεται με την προσευχή,
όταν ικετεύεις τον Θεό λέγοντας «Πατέρα μου και Κύριε της ψυχής μου,
ελέησόν με», ο Θεός καθαρίζει την ψυχή σου από την αμαρτία και την κάνει
νύμφη Κυρίου και αδελφή του Λόγου. Πράγματι ο Όσιος δίδασκε σε όλους
την προσευχή και ιδιαίτερα την ευχή του Ιησού. Μάλιστα, όταν πλησίαζε η σοβιετική λαίλαπα, τόνιζε στα πνευματικά του παιδιά: «σε αυτές τις έσχατες ημέρες είναι καιρός για προσευχή.
Κατά την διάρκεια της εργασίας σας να λέτε συνεχώς την ευχή του Ιησού.
Στην αρχή με τα χείλη, μετά με το νου και ύστερα θα εισχωρήσει μέσα στην
καρδιά σας».
Κι επαναλάμβανε αρκετές φορές:
– Κρατηθείτε γερά στην Ορθοδοξία.
Ο στάρετς Νεκτάριος θεωρούσε την ταπείνωση ως την αρχή και το θεμέλιο της πνευματικής πορείας.
Προπάντων πρέπει να αγαπάτε τον συνάνθρωπο σας, έλεγε, αλλά με ειλικρινή αγάπη και χωρίς υπολογισμούς και συμφέροντα. Η αγάπη είναι κάτι πολύ ιερό, μα οι άνθρωποι την έχουν διαστρεβλώσει.
Ο μεγάλος εχθρός της αγάπης είναι η κατάκριση. «Μόλις σου έρθει λογισμός να κρίνεις κάποιον, να στραφείς αμέσως προς τον Κύριο με νήψη• “Ναι, Κύριε, Βασιλευ, δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου”».
Μιαν άλλη φορά δίδασκε: Οι δοκιμασίες του Ιώβ είναι νόμος για κάθε άνθρωπο. Όταν είναι πλούσιος, επιφανής κι επιτυχημένος, ο Θεός δεν συνομιλεί μαζί του. Όταν είναι πάνω σ’ ένα σωρό κοπριά, εγκαταλελειμμένος απ’ όλους, τότε εμφανίζεται ο Θεός και συνομιλεί μαζί του και αυτός μόνο ακούει και κράζει: «Κύριε, ελέησε με»!
Η Ναταλία Β. θυμάται πώς ο στάρετς Νεκτάριος έλεγε: