Το μάθημα των Θρησκευτικών στην πράξη.

                Η Εκκλησία συζητά αυτό το διάστημα για το μάθημα των Θρησκευτικών, όπως αυτό διδάσκεται στο σχολείο, για το περιεχόμενο και τους στόχους του. 

Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα βεβαίως φαίνεται να βαραίνει υπέρ των προτάσεων διανοουμένων, αλλά και μερίδος θεολόγων που ζητούν τον αποχαρακτηρισμό του μαθήματος από «ομολογιακό» και «κατηχητικό» σε «υποχρεωτικό θρησκευτικό μάθημα, που δε θα έχει ως νομιμοποιητική του βάση το θρήσκευμα ή τη θρησκευτική ομολογία των μαθητών, αλλά τη συνεισφορά της Ορθοδοξίας, του χριστιανισμού, όπως και των άλλων θρησκευτικών παραδόσεων στον πολιτισμό και θα ευνοεί την διαπολιτισμικότητα και την ανοικτή ή απελευθερωτική θρησκευτική αγωγή».

 Το ζήτημα πάντως δε φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα τους περισσότερους γονείς.  Υπάρχουν σε αρκετές πόλεις δημοτικά σχολεία, στα οποία δε διδάσκεται το μάθημα, αφού οι δάσκαλοι και δε γνωρίζουν το αντικείμενο και αφορμώνται από ιδέες αντιθρησκευτικές και δίδεται προτεραιότητα σε άλλα, πιο «βασικά» μαθήματα, χωρίς να αντιδρούν οι γονείς των μαθητών για την παραβίαση του νόμου και του αναλυτικού προγράμματος.  Αλλά και όπου διδάσκεται το μάθημα, η έγνοια των περισσότερων γονέων είναι το παιδί τους να έχει έναν καλό βαθμό και να μην κουράζεται ιδιαίτερα στη μελέτη.

Απομένει ο θεολόγος εκπαιδευτικός. Πρόσωπο που παλαιότερα παρουσιάζονταν ως αναχρονιστική καρικατούρα, ως κατηχητής που εξέταζε το κατά πόσον οι μαθητές πίστευαν στον Θεό και ήταν καλά παιδιά. Σήμερα, ενώ στην πράξη αυτή η εικόνα δεν ισχύει στη συνείδηση των μαθητών, υφίσταται ακόμη για όσους θέλουν να απαξιώσουν το μάθημα.

Στην πράξη ο θεολόγος σήμερα αγωνίζεται να κρατήσει το μάθημα ζωντανό στις καρδιές των παιδιών. Να βοηθήσει, εκτός από τη διδασκαλία της ύλης, η οποία πόρρω απέχει από το να θεωρείται ύλη ομολογιακού μαθήματος, στην ευαισθητοποίηση των εφήβων για τον συνάνθρωπο. Να συμβάλει στον σεβασμό τους για τη ζωή και τον κόσμο. Να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για τα προβλήματα των μαθητών στις σχέσεις τους με την οικογένειά τους, με τους συνομηλίκους τους, με το ίδιο το σχολείο. Να συζητήσει μαζί τους, καλλιεργώντας κριτική συνείδηση, σε μία εποχή που αδίστακτα προπαγανδίζει τον περιορισμό της Εκκλησίας στη διακονία των υλικών αναγκών και απαξιώνει την πνευματική της αποστολή. Να τα φέρει σε επαφή με τη ζωή της Εκκλησίας ως θεωρία και πράξη, με το ήθος και την πίστη των Αγίων, όχι με σκοπό να δοκιμάσει και να εξετάσει το αν πιστεύουν, αλλά για να δώσει σ’  αυτά να κατανοήσουν ότι η ορθόδοξη παράδοση αποτελεί βασικό στοιχείο της ταυτότητάς μας ως λαού.

Η άφιξη και παραμονή στη χώρα μας πολλών μεταναστών και μάλιστα μουσουλμάνων στο θρήσκευμα αποτελεί για την Πολιτεία, αλλά και για την Εκκλησία μία ευκαιρία για επανεκτίμηση της αξίας του μαθήματος των Θρησκευτικών, αλλά και του έργου των θεολόγων στα σχολεία. Ο διάλογος θα βοηθήσει να αντιμετωπισθούν διαφωνίες σχετικά με το περιεχόμενο του μαθήματος. Ωστόσο, είναι απαραίτητη η παρουσία των θεολόγων και, ει δυνατόν, η επέκτασή της στα δημοτικά, για να αντιμετωπιστούν εκεί  τα προβλήματα στη διδασκαλία του μαθήματος.  Και εκείνοι ας κάνουν την αυτοκριτική τους, για να δούνε και να μαρτυρούν με τον δικό τους τρόπο την Αλήθεια. Δηλαδή τον Χριστό που αγαπά και σώζει, όχι ως προπαγάνδα, αλλά ως πρόταση ελευθερίας!       

    

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Ορθόδοξη Αλήθεια"
στο φύλλο της Τετάρτης 24 Φεβρουαρίου 2016