Χαιρετισμοί- Τη Υπερμάχω: Η σημασία του ύμνου στην Παναγία.

Για άλλη μια φορά, στις ορθόδοξες χριστιανικές εκκλησίες όλου του κόσμου, θα ψαλλεί ο Ακάθιστος Ύμνος, ο ωραιότερος ίσως ύμνος που έχει γραφεί για την κοινή μας μητέρα, τη μεσίτρια προς το Χριστό μας, την «των πάντων τεθλιμμένων χαρά».

Μια από τις πολλές αρετές της, που συνήθως δεν τη σκεπτόμαστε και θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε ως την πιο αντιπροσωπευτική της, και που τη συνόδευε μέχρι το τέλος της ζωής της, είναι ο ηρωισμός της.

Ναι, ο ηρωισμός της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ηρωίδα η Παναγία μας; ναι, πράγματι, η Παναγία υπήρξε η πιο μεγάλη ηρωίδα όλων των αιώνων.

Και βέβαια, δεν έλαβε μέρος σε πολεμικές εκστρατείες, σε επιχειρήσεις και μάχες. Δεν είχε εντυπωσιακά κατορθώματα, από αυτά που θαυμάζουν και χειροκροτούν οι πολλοί. Στη γήινη πορεία της έζησε μακριά από τον εντυπωσιασμό και το θόρυβο. Απλά και ταπεινά, ετοίμαζε τον εαυτό της για τις μεγάλες και δύσκολες στιγμές της ζωής της. Για να μπορεί, να τις αντιμετωπίζει με υπομονή. 

Νομίζουν μερικοί, πως ο ηρωισμός δείχνεται μονάχα στα πεδία της μάχης ή στις εξερευνητικές περιπέτειες. Προνόμιο για τα ρωμαλέα σώματα και τους ριψοκίνδυνους κατακτητές. Μονάχα, για μερικές κρίσιμες στιγμές. Ο πραγματικός ηρωισμός όμως, είναι η μόνιμη κατάσταση της ψυχής. Εκδηλώνεται σε κάθε στιγμή της ζωής μας. αυτό, μας το έδειξε με το φωτεινό παράδειγμά της η Παναγία σ’ ολόκληρη τη ζωή της.

Ηρωική μπροστά στον Αρχάγγελο, που της φέρνει το πρωτάκουστο μήνυμα τ’ ουρανού: να γίνει μητέρα του Θεού. Να σηκώσει στους νεανικούς ώμους της μια τόσο δύσκολη και ασύλληπτη αποστολή. Καταλαβαίνει σε τι θα της κοστίσει. Σε τι θυσίες πρέπει να υποβληθεί. Αφού όμως της το λέει ο Θεός, το δέχεται πρόθυμα, ηρωικά. Απαντάει ανεπιφύλακτα, με το μεγάλο ναι! Ηρωική και στη φάτνη της Βηθλεέμ. 

Η μητέρα του Θεού, πιο φτωχή κι από τους φτωχούς. Για όλους υπάρχει μια ζεστή γωνιά. Γι’ αυτήν, δεν υπάρχει τόπος. Μονάχα, μια καταφρονεμένη φάτνη. Και σε λίγο, ο δρόμος της προσφυγιάς για την Αίγυπτο. Και το κορύφωμα του ηρωισμού, κοντά στο Σταυρό. Να βλέπει το αγαπημένο της παιδί, τον αναμάρτητο Κύριο, που πέρασε τη ζωή Του ολόκληρη ευεργετώντας τους ανθρώπους, να συναντάει τόση αχαριστία! Πόσος πόνος! Και πόσος όμως ηρωισμός χρειαζόταν, για να μη λυγίσει η μητρική καρδιά της!

Και τον Αύγουστο του 626, η Κωνσταντινούπολη, σε μια στιγμή που ο αυτοκράτοράς της, ο Ηράκλειος, βρίσκεται σε πόλεμο στα μέτωπα της Ανατολής, δέχεται την αιφνιδιαστική και συνδυασμένη επίθεση, Περσών και Αράβων. Ο πατριάρχης Σέργιος και ο μάγιστρος Βώνος, αναλαμβάνουν να παίξουν επιτελικό ρόλο στην υπεράσπιση της Πόλης «δια των παρευρεθέντων ολίγων στρατιωτών» και με δεδομένα δυσοίωνα. ένας Ρωμαίος με δέκα Σκύθες να πολεμά. 

Σε λίγες μέρες πλησιάζει η μεγάλη γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, της πολιούχου της πόλης και εορτή του κατεξοχήν θεομητορικού ναού, εκείνου των Βλαχερνών, όπου φυλάσσεται το μέγα παλλάδιο του Βυζαντίου. η Εσθήτα της Θεοτόκου. Στη δική της προστασία ανατίθεται πλέον η σωτηρία και η ανέλπιστη κατ’ άνθρωπον τροπή των γεγονότων και αποδεικνύει περίτρανα το ρόλο Της σαν Υπερμάχου Στρατηγού, ενώ τα μονόξυλα των εχθρών, «πλήρη οπλιτών», επιχειρούν να προσβάλλουν την Πόλη, από την πλευρά των Βλαχερνών, ξαφνική καταιγίδα μετατρέπει την επιχείρηση σε πανωλεθρία, και στην ακτή ακριβώς των Βλαχερνών, εκβράζονται νεκροί οι επιτιθέμενοι. Και στο Συναξάριο της εορτής του Ακαθίστου, προσθέτει στο σημείο αυτό: τότε ο θεοφιλής λαός της Πόλης, αφοσιωμένοι στη χάρη της Θεομήτορος, ψάλουν προς αυτήν ολονύκτιον Ύμνον ώστε γι’ αυτούς να αγρυπνήσει και με υπερφυσική δύναμη, να νικήσει τους εχθρούς.

Κοντάκιον:

Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια,
ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια,

αναγράφω Σοι η Πόλις Σου, Θεοτόκε.
Αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον,
εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,
ίνα κράζω Σοι:
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Κοντάκιο.
Σε σένα, Θεοτόκε, την Υπέρμαχο Στρατηγό
εγώ η Πόλη Σου αποδίδω με ευγνωμοσύνη
την ένδοξη νίκη, επειδή λυτρώθηκα απο τις
φοβερές συμφορές. Αλλά Συ, επειδή Έχεις
ακατανίκητη δύναμη, ελευθέρωσέ με από κάθε
είδος κινδύνου, για να Σου φωνάζω δυνατά:
Χαίρε, Νύφη ανύμφευτε.