ΣΤΑΥΡΟΙ ΜΙΚΡΟΙ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΙ

 

Στην εκκλησιαστική μας παράδοση το σημείο του σταυρού δηλώνει την χαρμολύπη. Ο Χριστός έζησε τον πόνο, την απόρριψη, το μαρτύριο, τον θάνατο, όμως μετά τον σταυρό ακολούθησε η ανάσταση. Έτσι είναι και η ζωή μας, φορτωμένη από μικρούς και μεγάλους σταυρούς. 

Μικροί είναι αυτοί που έχουν να κάνουν με την καθημερινότητά μας, με τον κόπο που καλούμαστε να καταβάλουμε για να επιβιώσουμε, να κρατήσουμε τις σχέσεις μας, να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας, να αντέξουμε στις πιέσεις των καιρών και των ανθρώπων. 

Μεγάλοι είναι οι σταυροί που μάς οδηγούν στα όρια μας, που μας κάνουν να πονάμε πολύ, να αισθανόμαστε ότι δεν ελέγχουμε την ζωή μας, να βιώνουμε απώλειες, αλλά και την έξοδο από την δική μας ζωή. Διότι είναι μεγάλος σταυρός ο φόβος του θανάτου, ιδίως αν δεν υπάρχει η ελπίδα της ανάστασης.
Μικροί και μεγάλοι σταυροί όμως φέρνουν μαζί τους και χαρά. Είναι αυτή του κόπου για να κρατηθούμε όρθιοι, να μην νικηθούμε από την όποια δυσκολία. Είναι ένα αίσθημα ταπεινότητας, ότι η ζωή δεν εξαρτάται τελικά από μας, αλλά από την αγάπη του Θεού, την πρόνοιά Του για τον καθέναν μας, από την βοήθεια της προσευχής. 

Είναι η επίγνωση ότι οι άλλοι, που αισθανόμαστε ότι μας ταλαιπωρούν, είναι ελεύθεροι και ότι δεν είναι απαραίτητο ότι θα σκέφτονται και ότι θα δρούνε όπως εμείς επιθυμούμε, αλλά έχουν κι αυτοί το μερτικό στην εύρεση της αλήθειας και του νοήματος της ζωής τους, που κάποτε περνά μέσα και από δικούς τους σταυρούς. Και η ελευθερία είναι το ύψιστο δώρο που ο Θεός μας έχει δώσει. 

Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο, ακόμα και στην απώλεια υπάρχει μία αδιόρατη χαρά, ότι ο Θεός ξέρει καλύτερα από μας γιατί. Ότι στον μεγάλο σταυρό δοκιμάζεται η εμπιστοσύνη μας στον Θεό, αλλά και μπορούμε να επισημάνουμε τα δικά μας λάθη και πάθη, να εξετάσουμε τις επιλογές μας και να αρχίσουμε από την αρχή. 

Η εποχή μας, επειδή έχει θεοποιήσει την ευκολία και την άνεση, δεν μπορεί να δεχτεί σταυρούς. Ο άνθρωπος καταρρέει ψυχικά, όταν δοκιμάζεται. Γκρινιάζει, απογοητεύεται, κλείνεται στον εαυτό του και στην μελαγχολία του. Λυπάται, όπως οι μη έχοντες ελπίδα. Είναι γιατί του λείπει η δύναμη της πίστης σ’ Αυτόν που σήκωσε τον σταυρό όλης της ανθρωπότητας, ώστε να της χαρίσει την ανάσταση. Κι αυτό είναι το σημείο-κλειδί. 

Ότι υπάρχει ανάσταση, αρκεί να μη βλέπουμε τον χρόνο αποκλειστικά στην προοπτική του «εδώ και τώρα», αλλά να καλλιεργούμε την μικρή ή την μεγάλη υπομονή που χρειάζεται, ώστε ο Θεός να φανερώσει το θέλημά Του, ακόμη κι αν ο πόνος είναι βαθύς.
Μεγαλώνουμε παιδιά σήμερα, τα οποία έχουν μάθει στην άμεση ικανοποίηση των επιθυμιών τους και δυσκολεύονται να αποδεχτούν τον σταυρό. Μιμούνται τον δικό μας εγωκεντρισμό που θέλει να δικαιώνεται, χωρίς να βλέπει παραπέρα. Και τα υποστηρίζουμε σ’ αυτήν την νοοτροπία. 

Το βλέπουμε στο σχολείο, όταν ένας δάσκαλος είναι λίγο αυστηρός ή ζητά κάτι παραπάνω. Το βλέπουμε ακόμη και στην σχέση με τον άλλο γονιό, αν τύχει να μην είναι τόσο επιεικής. Ο φόβος μας είναι να μη σηκώσουν σταυρούς τα παιδιά, όχι να μη μάθουν πώς να προχωρούν μ’ αυτούς. Ας μας βοηθήσει η πίστη να βλέπουμε διαφορετικά.

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 14 Σεπτεμβρίου 2022