ΗΤΙΣ ΚΑΤΕΡΓΑΖΕΤΑΙ ΔΙ’ ΗΜΩΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΝ ΤΩ ΘΕΩ

 

του π. Θεμιστοκλή Μουρτζανού

 

Μία από τις λέξεις που δύσκολα βγαίνουν από το στόμα μας στην εποχή μας είναι το «ευχαριστώ». Οι άνθρωποι έχουμε μάθει στο τι δικαιούμαστε. Θεωρούμε αυτονόητο ότι οι άλλοι πρέπει να μας παρέχουν αυτό που θέλουμε. Τα παιδιά δυσκολεύονται να εκτιμήσουν την αγάπη των γονιών τους. Οι γονείς δεν θυμούνται ότι το να πούνε ένα «ευχαριστώ» στα παιδιά  τους για το ότι υπάρχουν, τους αγκαλιάζουν, τους εμπιστεύονται, τους δίνουν χαρές βοηθά κι εκείνα να μάθουν ότι τα πάντα στην ζωή ξεκινούν από το να αναγνωρίζουμε την αγάπη, για να την ζήσουμε. Αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο το «ευχαριστώ» απουσιάζει. 

Έτοιμοι να αντιπαρατεθούμε, να γκρινιάξουμε, να διαμαρτυρηθούμε, να απορρίψουμε οι άνθρωποι δεν θέλουμε να δούμε ότι και το να κάνει κάποιος την δουλειά του δεν συνεπάγεται την άρνηση να τον ευχαριστήσουμε, να τον ενθαρρύνουμε, να δείξουμε την ευγένεια της ψυχής μας, να τον κάνουμε να αισθανθεί ότι ο όποιος κόπος του, τα όποια χαρίσματά του μιλούν στα πρόσωπα και τις καρδιές. Σημείο –κλειδί η παιδεία. Σχέσεις αδιαφορίας και αντιπαλότητας ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές και φοιτητές, ένα αίσθημα ότι όλα είναι μία  υποχρέωση.

                Ανάλογη είναι και η στάση του ανθρώπου έναντι του Θεού. Συχνά πιστεύουμε ότι ο Θεός είναι υποχρεωμένος να μας παράσχει την ζωή και κάθε αγαθό που του ζητούμε. Σαν κακομαθημένα παιδιά που τα θέλουμε όλα δικά μας είμαστε έτοιμοι να γκρινιάξουμε, να παραπονεθούμε, να αρνηθούμε ακόμη και την ύπαρξή Του, όταν βλέπουμε ότι το θέλημά Του δεν έρχεται να συμφωνήσει με το δικό μας. Αλλά και όταν αυτό γίνεται, για λίγο είναι η ευχαριστία μας. Διότι πάλι θα βρεθεί ένα καινούργιο αίτημα και ο φαύλος κύκλος της αμφισβήτησης θα ξεκινήσει.

                «Εν παντί πλουτιζόμενοι εις πάσαν απλότητα, ήτις κατεργάζεται δι’ ημών ευχαριστίαν τω Θεώ» (Β’ Κορ. 9, 11). «Αυτοί που θα πάρουν από μας την δική μας εισφορά θα ευχαριστούν τον Θεό». Ο αποστολικός λόγος είναι σπουδαίο μήνυμα για την ζωή μας. Ο Παύλος, απευθυνόμενος στους Κορινθίους, αναφέρει ότι ο Θεός μας παρέχει  κάθε αγαθό που μας είναι αληθινά χρήσιμο, ώστε να το μοιραζόμαστε με τους άλλους ανθρώπους, για να μπορούν να ευχαριστούν τον Θεό. Ο απόστολος μας επισημαίνει ότι το «ευχαριστώ» δεν είναι μόνο για μας, αλλά και για όλους τους ανθρώπους. Ότι όταν ευχαριστούμε τον Θεό, όταν ζούμε με ήθος ευχαριστίας, τότε γινόμαστε παράδειγμα στους άλλους ανθρώπους. Ότι ως χριστιανοί δεν έχουμε ευθύνη μόνο για τον εαυτό μας να τηρούμε τις εντολές του Θεού, αλλά έχουμε ευθύνη να δείχνουμε στους άλλους το ήθος που πηγάζει εκ της πίστεως, για να μπορούν κι εκείνοι να δοξολογούν τον Θεό με βάση την δική μας στάση ζωής.

                Αλλά η ευχαριστία δεν είναι μόνο για τα καλά. Είναι ήθος  που συναντά στην ζωή και τις δοκιμασίες. Τα προβλήματα. Τις ήττες. Τους σταυρούς και τις λύπες. Διότι τότε είναι που έχει και μεγαλύτερη αξία, καθώς συναντά την μη εκπλήρωση του θελήματός μας. Τότε καλούμαστε να δούμε ότι ο Θεός βλέπει στον χρόνο συνολικά και γνωρίζει τι μας συμφέρει αληθινά. Ακόμη κι αν αυτή η οδός περνά μέσα από τον πόνο και τον θάνατο, είναι οδός σωτηρίας. Λέγοντας «ευχαριστώ» στον Θεό, δοξάζοντάς Τον «πάντων ένεκεν» κατανοούμε και εκφράζουμε την εμπιστοσύνη μας σ’ Αυτόν, την βίωση της υιότητας έναντι του Πατρός μας του εν ουρανοίς, ο Οποίος μας λυτρώνει. Μας κάνει να υπερβαίνουμε το πνεύμα του συμφέροντος και της συναλλαγής, το οποίο μας μετατρέπει σε ωφελιμιστές, σε κριτές των πάντων, σε αρνητές της αγάπης, η οποία είναι ανοιχτή σε όλους και σε όλα και όχι περιορισμένα σε όσους μας συμφέρουν, σε ό,τι μας είναι χρήσιμο. Το «ευχαριστώ» στον Θεό γεμίζει με έναν αλλιώτικο θησαυρό την καρδιά μας και την ομορφαίνει αυθεντικά. Είναι ο θησαυρός της ελπίδας και της χαράς ότι δεν είμαστε μόνοι.

                Η ευχαριστία, τέλος, βάζει τον άνθρωπο στην πραγματική του θέση. Είμαστε ευγνωμονούσες υπάρξεις έναντι Εκείνου ο Οποίος ανά πάσα στιγμή γιατρεύει τις πληγές μας με το λάδι της ευσπλαχνίας Του και τον οίνο της απαθείας, η οποία καυτηριάζει το εγωκεντρικό φρόνημα, την απαίτηση, το δικαίωμα, τα οποία μας τραυματίζουν και νεκρώνουν την καρδιά μας. Ταυτόχρονα, αισθανόμενοι την σμικρότητά μας, δεν κινδυνεύουμε από την υπερηφάνεια, από την έξοδο από το αληθινό μας μέτρο, από την πτώση που θα μας συντρίψει. Αυτό το ήθος μπορεί να μεταφερθεί σε όλη μας την ζωή, κάνοντάς μας ανθρώπους που μπορούν να συνυπάρξουν εν ταπεινώσει με τον κόσμο. Ανθρώπους που αλλάζουν τον κόσμο, χωρίς να τον περιφρονούν. Αληθινούς και την ίδια στιγμή αποφασισμένους να μη συμβιβαστούν με το θράσος  των καιρών.

                Ένα «ευχαριστώ» αλλάζει τις σχέσεις μας, αλλάζει την καθημερινότητά μας, μάς κάνει να αισθανόμαστε υπεύθυνους για την αγάπη που λείπει, αλλά και γι’ αυτήν που μπορούμε να προσφέρουμε. Μέσα από την παράδοση της πίστης μας ας αντιληφθούμε ότι η Εκκλησία σε κάθε θεία λειτουργία, αλλά και σε κάθε πτυχή της ζωής μας αντιτάσσει στην απαίτηση και το δικαίωμα την ταπεινή αναγνώριση ότι χωρίς την σχέση με τον Χριστό τίποτα δεν δικαιούμαστε και τίποτε δεν μπορούμε να πράξουμε. Το « ευχαριστώ» νικά την πτώση του ανθρώπου, την απαίτησή του να είναι θεός χωρίς τον Θεό. 

Το «ευχαριστώ» νικά το αίσθημα ότι όλοι μας οφείλουν και μας κάνει ανθρώπους αγάπης, μιμητές του ελέους του Θεού, ανθρώπους προσευχόμενους και εμπιστευόμενους τον Θεό και για τον εαυτό μας και για τον πλησίον μας και για τον κόσμο μας. Το δόσιμο και η προσφορά στους άλλους είναι έμπρακτη φανέρωση του «ευχαριστώ». Η συγχώρεση επίσης. Η εν υπομονή ταπείνωση. Η κοινωνία με τον δύσκολο πλησίον. Η αναγνώριση του κόπου όλων. Ένα ήθος τελικά μεταμορφωτικό, που μόνο αυτό μπορεί να μας κάνει να γνωρίζουμε γιατί ζούμε!