Ο Ταξιάρχης Μανταμάδου.

 

Πασίγνωστος είναι ό Μανταμάδος γιά τό μεγάλο προσκύνημα τού Ταξιάρχη του. Ή εκκλησία τού Αγίου βρίσκεται σέ μικρή απόσταση απ’ τό χωριό, σ’ ένα ανοιχτό, ολόφωτο χώρο από ελιές καί πεύκα.
Ό αρχικός ναός χτίστηκε πρίν από τό 1700. Τό 1879 ανοικοδομήθηκε έκ βάθρων. Τό εικόνισμα τού Ταξιάρχη είναι ανάγλυφο, κατασκευασμένο από άγνωστο υλικό.
Ό θρύλος αναφέρει ότι τό φιλοτέχνησε ένας μοναχός, από πηλό καί αίμα.
Στην περιοχή υπήρχε παλιό μοναστήρι.
Σέ μία επιδρομή τους οί Σαρακηνοί πειρατές έσφαξαν τούς μοναχούς.
Γλίτωσε μονάχα ένας πού είχε σκαρφαλώσει στήν στέγη.
Οί Αγαρηνοί τόν κυνήγησαν. Αλλά όταν τόν πλησίασαν είδαν μπροστά τους νά έρχεται μιά μανιασμένη θάλασσα πού απειλούσε νά τούς καταπιεί. Τρομαγμένοι άφησαν τόν καλόγερο καί έφυγαν.
Ό μοναχός, πού απέδωσε τήν σωτηρία του στόν Ταξιάρχη, μάζεψε πηλό καί μέ τό αίμα τών σκοτωμένων συνάδελφων του καί έφτιαξε τό εικόνισμα τού Ταξιάρχη.

Ό Ταξιάρχης είναι ό προστάτης Άγιος τής περιοχής αλλά καί όλης τής Λέσβου. Ιδιαίτερα τόν σεβόταν οί Τούρκοι γιά τά πολλαπλά του θαύματα.
Φορούσε σιδερένια παπούτσια καί έτρεχε παντού νά προστατεύσει τούς χριστιανούς.
Ή μορφή τού εβένινου εικονίσματος πείθει ότι είναι έργο μιάς φλογερής πίστης, ενός απλού ανθρώπου.

Τό σκοτεινό πρόσωπο είναι γεμάτο δύναμη καθώς προβάλλει μέσα απ’ τό αστραφτερό ασημένιο πλαίσιο. Ό Ταξιάρχης τού Μανταμάδου είναι τό μοναδικό ανάγλυφο, εικόνισμα τής Λέσβου.
Ακόμα καί σήμερα οί προσκυνητές τρέφουν ανάμεικτα συναισθήματα γιά αυτή τή μοναδική εικόνα. Άλλοτε αντικρίζουν τό πρόσωπο τού Ταξιάρχη πολύ άγριο καί απόμακρο καί άλλοτε πολύ ήρεμο καί οικείο, πιστεύοντας ότι κατά αυτό Τόν τρόπο ό Ταξιάρχης προσπαθεί νά τούς περάσει διάφορα μηνύματα.

Στήν εκκλησία τού Ταξιάρχη φυλάγεται, σάν εθνικό καί θρησκευτικό κειμήλιο, ό αρχιερατικός σάκος τού εθνομάρτυρα Οικουμενικού Πατριάρχου Γρηγορίου τού Ε'. Τόν σάκο αυτό αγόρασε σέ δημοπρασία ό μανταμαδιώτης μητροπολίτης Πορφύριος Φωτιάδης ό οποίος κατά τόν απαγχονισμό τού Πατριάρχη ήταν Πρωτοσύγκελος τών Πατριαρχείων.
Μετά τόν θάνατό του οί συγγενείς του τόν δώρισαν στό Προσκύνημα.
Υπάρχουν ακόμα, παλιό χρυσοκέντητο επιτραχήλιο τού 1656, παλιά ευαγγέλια καί εκκλησιαστικά βιβλία. Ανάμεσα στίς εικόνες τού ναού, αρκετές είναι τού 16ου αιώνα.
Η πηγή απ’ τήν οποία αναβλύζει τό αγίασμα, θεωρείται απ’ τίς πιό αρχαίες τής Λέσβου.
Στό προσκύνημα υπάρχει καί ό τάφος τού μητροπολίτου Πορφυρίου μέ εντοιχισμένη πλάκα.

Αρχάγγελε Τού Θεού πρέσβευε υπέρ ημών