Μελετώντας κανείς προσεκτικά τά Ἱερά Εὐαγγέλια καί ἰδιαίτερα ἐκεῖνα τά κεφάλαια πού ἀναφέρονται στήν δημόσια δράση τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, θά διαπιστώσει ὅτι τόν Κύριό μας τό ἀκολουθοῦσαν συγκεκριμένες ὁμάδες ἀνθρώπων.

Μία ἀπ’ αὐτές ἦταν καί ἡ ὁμάδα ἐκείνη ἡ ὁποία ἀποτελοῦνταν ἀπό ἀνθρώπους πού ἀνήκαν σέ ὑψηλό κοινωνικό καί θρησκευτικό ἐπίπεδο. Ἦταν οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι δέν ἀκολουθοῦσαν τόν Ἰησοῦ ἀπό ἱερό ζῆλο ἤ ἀπό ἐπιθυμία νά μάθουν καί νά σωθοῦν ἀπό Αὐτόν ἀλλά ἀντιθέτως πίστευαν στόν ἑαυτό τους καί τήν μόρφωσή τους καί ἤθελαν νά παγιδεύσουν τόν Κύριο καί νά τόν ταπεινώσουν ἀπέναντι στίς Γραφές καί τόν νόμο.

Ἕνας τέτοιος ἄνθρωπος ἦταν καί ὁ νομικός τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς, ὁ ὁποῖος γνώριζε καλά τίς Γραφές καί τίς μελετοῦσε μή μπορώντας ὅμως νά διακρίνει τήν στείρα τήρηση τοῦ νόμου ἀπό τόν ἐρχομό καί τήν ὕπαρξη τοῦ Μεσσία ὁ ὁποῖος θά ἔσωζε τό ἀνθρώπινο γένος.

Ὁ Κύριος μας ὅμως συνδιαλέγεται μαζί τους καί τούς δίνει ἀποστομοτικές ἀπαντήσεις πού τούς κάνουν ἀκόμα πιό ἐχθρικούς ἀπεναντί του.

Στήν ἐρώτηση τοῦ νομικοῦ πρός τόν Ἰησοῦ γιά τό ποιά εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἐντολή ὁ Κύριος ἀπαντᾶ λέγοντας ὅτι ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεόν καί τόν πλησίον εἶναι οἱ σπουδαιότερες ἐντολές.

Βεβαίως ὁ Κύριος γνωρίζει ὅτι γιά τήν ὁμάδα τῶν Φαρισαίων καί τῶν Σαδδουκαίων ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό σήμαινε τήν εὐσέβεια πρός τόν Θεόν καί τήν τήρηση τῶν ἐντολῶν του. Ἄς δοῦμε ὅμως τήν σημασία της γιά ὅλους ἐμᾶς πού θέλουμε νά λεγόμαστε μαθητές τοῦ Κυρίου.

Εἶναι γνωστή ἡ ἐντολή πού ἀναφέρεται σ’ αὐτήν τήν ὑποχρέωση τῶν πιστῶν. Τήν ἐπανέλαβε ὁ Κύριός μας στούς μαθητές του. Τήν γνώριζε κι ὁ ἐρωτῶν νομικός. Τήν ξέρουμε κι ἐμεῖς: «Νά ἀγαπήσεις Κύρον τόν Θεόν σου μέ ὅλην τήν καρδίαν σου καί μέ ὅλη τήν ψυχή σου καί μέ ὅλη τήν δύναμη σου καί μέ ὅλη τήν διάνοιά σου». 

Αὐτή λοιπόν εἶναι ἡ πρωταρχική καί οὐσιαστική ὑποχρέωσή μας: Νά ἀγαπᾶμε τόν Θεόν μας. Τίθεται ὅμως τό ἐρώτημα : Μέ ποιό τρόπο δείχνουμε τήν ἀγάπη μας πρός τόν Θεό; Τήν ἀπάντηση θά τήν λάβουμε ἀπό τήν Ἁγία Γραφή.

Λέγει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης: «Ἀγάπη πρός τόν Θεόν εἶναι νά τηροῦμε τίς ἐντολές » (Α΄ Ἰωάννου ε΄3). Αὐτός ἐπανέλαβε τήν ἐντολή πού ἔδωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριός μας ὁ ὁποῖος εἶπε : «Ἐάν ἀγαπᾶτε με τότε ἐφαρμόστε τίς ἐντολές μου» (Ἰωάνν. ιδ΄15). Νομίζω, ὅτι εἶναι τόσο σαφές αὐτό πού ζητᾶ ὁ Κύριός μας ὥστε δέν χρειάζεται νά πῶ τίποτε περισσότερο.

Ἐκεῖνο ὅμως τό ὁποῖο ὀφείλω νά ὑπογραμμίσω εἶναι τοῦτο, ὅτι ὁ Κύριος ζητώντας ἀπό μᾶς νά τηρήσουμε τίς ἐντολές του δέν ζητεῖ κάτι ἀκατόρθωτο, κάτι δυσβάστακτο, ἀνώτερο τῶν δυνάμεών μας. Ἀντιθέτως μᾶς διευκρίνησε ὅτι : «ὁ ζυγός μου εἶναι ἁπαλός καί τό φορτίο μου εἶναι ἐλαφρύ» (Ματθ. ια΄ 29). Οἱ ἐντολές τοῦ Χριστοῦ δέν εἶναι βαρειές, δέν εἶναι δύσκολες.

Ἀντίθετα μάλιστα ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν εἶναι εὐεργετική καί χαρίζει στόν πιστό τιμή καί δόξα γιά τά κατορθώματά του. Ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν κάνει τόν ἄνθρωπο εὐτυχισμένο. Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγει: «Τίποτε δέν δίνει φτερά καί δέν κάνει ἀνάλαφρη τήν ψυχή τόσο ὅσο ἡ ἀπόκτηση τῆς δικαιοσύνης καί τῆς ἀρετῆς».

Ἀγάπη ὅμως πρός τόν Θεό εἶναι καί ἡ πίστη στόν Ἰησοῦ Χριστό ὅτι εἶναι Θεός. Νά παραδεχόμαστε καί νά ἀναγνωρίζουμε τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ Πατέρα μας. Νά τόν δοξάζουμε γιά τήν ἀγάπη του γιά μᾶς καί τήν δημιουργία του. Ἡ πρός τόν Θεόν ἀγάπη δέν ἔχει ὅρια, γιατί ἀπεριόριστα μᾶς ἀγαπᾶ κι ὁ Θεός. Μάλιστα ὁ Κύριος ἐπεσήμανε ὅτι ὅποιος ἀγαπᾶ περισσότερο ἀπό τόν ἴδιο κάτι ἄλλο πρόσωπο, πρᾶγμα, ἡδονή ὅ, τιδήποτε πού δέν μπορεῖ νά τό ἀποχωρισθεῖ καί νά τό θυσιάσει αὐτός δέν δικαιοῦται τήν αἰώνια ζωή.

Εἶναι ἐπίσης γνωστό, ὅτι ὁ Κύριός μας συνῆψε στήν πρός τόν Θεόν ἀγάπη τήν πρός τόν συνάνθρωπο ἀγάπη μέ τήν ἐντολή: «Νά ἀγαπήσεις καίτόν πλησίον σου σάν τόν ἑαυτό σου». Δέν ἀρκεῖ νά ἀγαπήσουμε τόν Θεόν ἀκόμα καί νά θυσιασθοῦμε γι’ Αὐτόν γιά νά εἰσέλθουμε στήν αἰώνιο ζωή. Πρέπει ἀπαραιτήτως νά ἀγαπᾶμε μέχρι θυσίας καί τόν συνάνθρωπό μας.Νά ἔχουμε δηλαδή παρόμοια ἀγάπη μ’ αὐτήν πού ἔχει ὁ Θεός γιά μᾶς, πού θυσιάσθηκε χάριν ἡμῶν.

Ἀγάπη πρός τόν πλησίον σημαίνει:

Νά ἀγαπᾶμε καί νά θυσιαζόμαστε γιά τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Γιά το συζυγό μας, γιά τά παιδιά μας, γιά τούς συμπολῖτες μας, γιά τούς ξένους, γιά ὅλους πού μᾶς ἀδικοῦν, γιά τούς ἐχθρούς μας, πρός ὅλους τήν ἴδια πλούσια καί ἀπεριόριστη ἀγάπη.

Ὅταν ἀγαπᾶς συγχωρεῖς. Ὅταν ἀγαπᾶς θυσιάζεσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς ταπεινώνεσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς κουράζεσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς στερεῖσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς ὑποχωρεῖς. Ὅταν ἀγαπᾶς δέν θυμώνεις. Ὅταν ἀγαπᾶς δέν κλέβεις.

Ὅταν ἀγαπᾶς σέβεσαι. Ὅταν ἀγαπᾶς δέν ἀδικεῖς, δέν ὑβρίζεις, δέν κατηγορεῖς, δέν κατακρίνεις. Χαίρεσαι καί λυπᾶσαι μαζί μέ τόν συνάνθρωπό σου. Ὅταν ἀγαπᾶς δέν ἀδιαφορεῖς γιά τόν συνάνθρωπό σου σ’ ὅλες τίς ἀνάγκες. Ὅταν ἀγαπᾶς μοιράζεσαι τά ἀγαθά σου μαζί του. Δέν εἶναι τίποτε δικό σου. Μόνο ὅσοι ἀποκτήσουν τέτοια ἀγάπη θά δικαιοῦνται νά εἰσέλθουν στήν αἰώνιο ζωή.

Ἀδελφοί μου,

Ἄν δέν θεραπεύσουμε τήν ψυχή μας πού ἔχει προσβληθεῖ ἀπό τό δαιμονικό ἐγωϊσμό δέν μποροῦμε νά ἀποκτήσουμε τήν τέλεια αὐτή ἀγάπη πρός τόν Θεόν καί τόν συνάνθρωπο. Ἄς προσπαθήσουμε ὅλοι νά ἀγαπήσουμε τόν Θεό ἔτσι ὅπως ἡ Ἁγία Γραφή μᾶς λέγει.

Νά ἀγαπήσουμε τόν Δημιουργό μας καί Σωτῆρα μας καί ἔτσι θά γλυκαθεῖ ἡ ψυχή μας καί θά ἀγαπήσουμε καί τόν πλησίον μας ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Ἄς βασιλέψει ἡ ἀγάπη στίς καρδιές μας καί νά εἶστε σίγουροι ὅτι ὁ Θεός θά εἶναι μαζί μας, γιατί «ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί» (Α΄ Ἰωάννου δ΄ 16)

Αρχιμ. Καλλίνικος Νικολάου – Ι. Μητρόπολη Καισαριανής