Σήμερα συμπληρώνονται 74 χρόνια από τον θάνατο του Έρικ Άρθουρ Μπλερ (1903-1950), του Βρετανού συγγραφέα που έγινε παγκοσμίως γνωστός ως Τζορτζ Όργουελ – το ψευδώνυμο με το οποίο υπέγραφε τα έργα του.
Εφημερίδα Δημοκρατία
Τα μυθιστορήματά του έδειξαν σε όλους μας πόσο μπροστά, καμιά φορά, βρίσκεται η τέχνη σε σχέση με την ίδια τη ζωή και πως η Ιστορία συχνά αντιγράφει την τέχνη. Το μυθιστόρημα «Η φάρμα των ζώων», μια σπουδαία πολιτική αλληγορία με πρωταγωνιστές διάφορα συμπαθή οικόσιτα ζώα, αποτέλεσε μια λογοτεχνικού τύπου καταγγελία για ορισμένα ζώα που είναι πιο… ίσα από τα άλλα.
Για την εποχή μας και τις «μόδες» που κυριαρχούν ταιριάζει «γάντι» το «1984», που προφήτευε μια ολοκληρωτική κοινωνία με βασικό άξονα την καταπάτηση της ιδιωτικής ζωής του ανθρώπου και τη μετατροπή της γλώσσας σε εργαλείο επιβολής μιας φρικτής δυστοπίας, όπου κυριαρχούν οι πολιτικά «ορθοί» νεολογισμοί.
Δεν είναι τυχαία όσα γίνονται σήμερα σε βάρος της γλώσσας μας και οι νέες, άνευ νοήματος, λέξεις που επιβάλλουν οι δικαιωματιστές.
Στο «1984» αναφέρεται ότι «όλο το νόημα της Νέας Γλώσσας είναι να περιορίσει την ανάγκη για σκέψη. Στο τέλος θα έχουμε καταφέρει να κάνουμε αδύνατο το έγκλημα σκέψης, επειδή δεν θα υπάρχουν οι λέξεις για να το εκφράσουν.
Κάθε έννοια θα εκφράζεται μόνο με μία ακριβώς λέξη, με απολύτως καθορισμένη σημασία, και οποιαδήποτε άλλη έκφανσή της θα έχει εξαλειφθεί και ξεχαστεί».
Γλώσσα που έχει αφεθεί να αναπτυχθεί ελεύθερα και καλλιεργείται προσεκτικά προάγει τη δημιουργία μιας ελεύθερης και πολιτισμένης κοινωνίας. Η γλώσσα, όμως, που απεμπλουτίζεται και βιάζεται συστηματικά παράγει μη σκεπτόμενους υπηκόους.
Στο «1984», η ανεξάρτητη σκέψη, ο έρωτας, η τέχνη, η προσωπική άποψη, η παράδοση, οτιδήποτε βρίσκεται εκτός των συμπεριφορών που ορίζει η εξουσία ως θεμιτές, συνιστούν εγκληματικές πρακτικές και τιμωρούνται με θάνατο. Ο «Μεγάλος Αδελφός» που περιγράφει ο Οργουελ βρίσκεται παντού. Ακούει και βλέπει τα πάντα, και είναι έτοιμος να τιμωρήσει καθετί που δεν επιβεβαιώνει την ισχύ του πάνω στην κοινωνία.
Αυτό, όμως, που αξίζει ιδιαίτερα από το «1984» και δεν έχει τονιστεί αρκετά είναι η λύση που προτείνει ο συγγραφέας για να αποφευχθεί η φρικτή κατάληξη του είδους μας, που στο μυθιστόρημα κατέληξε στο δεσμωτήριο του «Μεγάλου Αδελφού». Αυτή η λύση γίνεται αντιληπτή και από την πλοκή του έργου αλλά και από όσα βιώνει ο πρωταγωνιστής.
Η απάντηση στον απανθρωπισμό και στην εξαχρείωση είναι η ανθρωπιά, στον ολοκληρωτισμό ο αγώνας για την ελευθερία, στη μαζοποίηση και στο ψέμα η διατύπωση απροσχημάτιστης προσωπικής άποψης και η πνευματική καλλιέργεια. Αν οι τύραννοι φαντάζουν σκληροί και άτρωτοι, οι καταπιεζόμενοι οφείλουν να αποδειχθούν σκληρότεροι.
Ουδέποτε χαρίστηκε η ελευθερία. Μόνο κατακτήθηκε και κατακτάται από αγωνιζόμενους ανθρώπους…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου