Κυριακή των 318 Αγίων Πατέρων της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου

  

 

Την Κυριακή πριν από την Πεντηκοστή η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη των 318 Αγίων Πατέρων της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου (Νίκαια, 325 μ.Χ.). Η Ευαγγελική περικοπή η οποία διαβάζεται στην θεία Λειτουργία προέρχεται από το Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο, κεφάλαιο 17, στίχοι 1-13 — γνωστή και ως η «Αρχιερατική Προσευχή» του Χριστού. Πρόκειται για μια από τις πιο διδακτικές και συγκινητικές στιγμές της Καινής Διαθήκης, όπου ο Ιησούς υψώνει τα μάτια Του στον Ουρανό και απευθύνεται στον Πατέρα Του λίγο πριν από το Πάθος Του.

Ο Χριστός δεν προσεύχεται μόνο για τους Μαθητές Του, αλλά για όλους όσοι θα πιστέψουν στο όνομά Του. Ζητά την ενότητα των πιστών, «ἵνα ὦσιν ἓν» (στίχ. 11), όπως Εκείνος είναι ένα με τον Πατέρα. Ζητά επίσης να διατηρηθούν στην αλήθεια και να έχουν τη χαρά Του μέσα τους.

Ένα από τα συγκλονιστικά σημεία της προσευχής είναι η φράση: «Αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσι σὲ τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεόν, καὶ ὃν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν» (Ιω. 17:3). Ο Χριστός δεν ορίζει την αιώνια ζωή ως απλώς χρόνο χωρίς τέλος, αλλά ως μία ζωντανή και προσωπική σχέση με τον Θεό Πατέρα, μέσω της γνώσης και κοινωνίας με τον ίδιο τον Υιό Του. Κατά τον Άγιο Κύριλλο Αλεξανδρείας, η γνώση αυτή δεν είναι διανοητική, αλλά βιωματική και σωτηριολογική: η αληθινή ζωή βρίσκεται στην ένωση με τον Χριστό και την αποδοχή της θεότητάς Του.

Η «γνώση» που αναφέρει ο Ιησούς είναι μια εσωτερική εμπειρία της θείας παρουσίας, και όχι απλώς μία πληροφορία για τον Θεό. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος εξηγεί ότι δεν μπορούμε να γνωρίσουμε τον Θεό πλήρως στη φύση Του, αλλά μέσα από τον Υιό Του βλέπουμε το πρόσωπο του Πατέρα και γινόμαστε κοινωνοί της ζωής Του. Αυτή η γνώση είναι η πηγή της αιωνιότητας, το ξεπέρασμα του θανάτου.

Σε μια εποχή διασπάσεων και σύγχυσης, η Αρχιερατική Προσευχή μάς καλεί να αναζητούμε την ενότητα στην αλήθεια και την αγάπη, δηλαδή στον Θεάνθρωπο Χριστό. Όπως τότε οι Πατέρες βροντοφώναξαν ότι ο Χριστός είναι αληθινός Θεός, έτσι και σήμερα καλούμαστε να ομολογούμε με πίστη και ταπείνωση τη θεότητά Του και να ζούμε ως ενωμένοι αδελφοί, μέλη του ενός Σώματος της Εκκλησίας. Η αιώνια ζωή, λοιπόν, δεν είναι υπόσχεση μόνο για το μέλλον· είναι ήδη παρούσα σε όποιον γνωρίζει και αγαπά τον Θεό Πατέρα μέσα από τον Υιό Του.

Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος