Το Άγιον Όρος δεν είναι απλώς τόπος για τον άνθρωπο. Είναι τόπος όπου ο άνθρωπος γίνεται ναός του Θεού.

  

Στην άκρη του κόσμου, εκεί όπου η γη υψώνεται για να αγγίξει τον ουρανό, στέκει αγέρωχο το Άγιον Όρος όχι ως γεωγραφική τοποθεσία, αλλά ως υπαρξιακή σιωπή, ως άβατη κιβωτός του ανέκφραστου Μυστηρίου. Δεν είναι τόπος απλός∙ είναι τρόπος. 

Δεν είναι καταφύγιο εξωτερικής ηρεμίας, αλλά εργαστήριο εσωτερικής μεταμορφώσεως. Η απομόνωση δεν γίνεται αυτοσκοπός, αλλά δίοδος προς το άκτιστο φώς. Οι πέτρες του Όρους δεν έχουν απλώς ιστορία∙ έχουν θεϊκή μνήμη.
Ο Άθως, μέσα στην πολυκύμαντη ιστορία του κόσμου, στέκει ασάλευτος και θεοκεντρικός. Όχι γιατί απλώς αντιστέκεται στις θύελλες του καιρού, αλλά διότι έχει γευθεί την αιωνιότητα. 

Όσα εκ πρώτης όψεως μοιάζουν με ησυχία, δεν είναι παρά η δόνηση της αδιάλειπτης προσευχής, το βάθος της μετανοίας, ο αναστεναγμός του ταπεινού μοναχού που δονεί τα ύψη και καταπαύει τα ύδατα των ψυχών. Ο Όρος δεν ανήκει στον κόσμο, κι όμως φωτίζει τον κόσμο. Δεν θορυβεί, κι όμως κραυγάζει με τη σιωπή του. Δεν αντιμάχεται, κι όμως μαρτυρεί με θυσία.

Στο Άγιον Όρος, η έννοια του χρόνου χάνει το κοσμικό της βάρος και μετασχηματίζεται σε Καιρό. Εκεί, η κάθε αναπνοή γίνεται ευχή∙ το κάθε δάκρυ, βάπτισμα∙ το κάθε ίχνος, προσκύνημα. Η Παναγία δεν τιμάται απλώς. Κατοικεί. Είναι Παρουσία. Είναι Μητέρα και Ηγουμένη. Και η ζωή στο Όρος δεν είναι απόδραση από τον κόσμο, αλλά βαθύτερη ένταξη στην αλήθεια του.
Η Ορθοδοξία εκεί δεν είναι ιδεολογία∙ είναι εμπειρία. Δεν μεταδίδεται με λόγια, αλλά με το άρωμα του θυμιάματος, με το βλεφάρισμα του καντηλιού, με τη φθόγγη των παλαιών ψαλμών, με τον αναστεναγμό των άγραφων μαρτύρων της μετανοίας. Η ασκητική ρωμιοσύνη, διαποτισμένη από το πνεύμα της Φιλοκαλίας, δεν παύει να θυμίζει στον άνθρωπο πως η σωτηρία δεν είναι έργο εξωτερικό, αλλά πάλη άγια και ταπεινή εντός του.

Αν κάποιος πλησιάζει τον Άθω αναζητώντας απλώς γαλήνη, ησυχία ή εσωτερική ισορροπία, πλησιάζει ένα ίχνος και όχι την Πηγή. Διότι το Άγιον Όρος δεν υφίσταται για να προσφέρει ψυχολογική ανακούφιση. Είναι τόπος αναστάσεως. Είναι φωτιά που κατακαίει την πλάνη του εγώ και αναδεικνύει το πρόσωπο στην πληρότητα του "καθ' ομοίωσιν". Εκεί δεν θεραπεύεται απλώς ο νους, αλλά φωτίζεται η καρδιά. Εκεί δεν ησυχάζει απλά ο λογισμός, αλλά ενώνεται "το είναι με το Είναι".
Η παρουσία του Θεού στο Όρος δεν χρειάζεται απόδειξη∙ μαρτυρείται από τα ιμάτια των αγίων που ευωδιάζουν, από τις εικόνες που δακρύζουν, από την ίδια τη σιωπή που φωνάζει "Ἐγώ Εἰμι". Δεν είναι το Όρος ένας ναός θεολογικών επιχειρημάτων, αλλά μία ζωντανή λειτουργία του Ουρανού επί της γης. Εκεί, το άρρητο συναντά το ρητό και το απλό μεταμορφώνεται σε υπέρλογο.

Κι όμως, μέσα σ' αυτό το ύψιστο μεγαλείο, το Όρος παραμένει ταπεινό. Δέχεται κάθε προσκυνητή χωρίς διάκριση. Δεν απορρίπτει∙ παιδαγωγεί. Δεν επιβάλλει∙ μεταγγίζει. Είναι σαν την Παναγία: σιωπηλό, διακριτικό, αλλά αληθινά παρόν.
Ο σύγχρονος κόσμος, εγκλωβισμένος στη λατρεία της εικόνας, του εγώ και της επιφανειακής ελευθερίας, αδυνατεί να κατανοήσει το κάλλος της ησυχίας. Μπερδεύει την περισυλλογή με την αυτοαναφορά, τη γαλήνη με την απάθεια, τη σιωπή με την αδιαφορία. Και όμως, το Άγιον Όρος θυμίζει σε κάθε εποχή ότι η αλήθεια δεν επιβάλλεται με κραυγές, αλλά γεννιέται μέσα από την καρδιακή συντριβή. Ο μόνος δρόμος προς την αλήθεια είναι η μετάνοια∙ και η μετάνοια δεν είναι συναισθηματική τύψη, αλλά υπαρξιακή επιστροφή στο φώς.

Όσο υπάρχουν άνθρωποι που βαδίζουν στον Άθω με το βλέμμα στραμμένο προς το Άγιο Βήμα της καρδιάς, όσο υπάρχουν μοναχοί που πεθαίνουν άγνωστοι μα αιώνιοι, όσο υπάρχει έστω και ένας που προσεύχεται με αλήθεια, το Όρος θα συνεχίσει να είναι κιβωτός ελπίδας και φλόγα που δεν σβήνει. Και όσο οι προσκυνητές, αντί να αναζητούν ανακούφιση, προσφέρονται στην κάθαρση, τότε η γαλήνη του Όρους μεταμορφώνεται σε θεία παρηγοριά.
Το Άγιον Όρος δεν είναι απλώς τόπος για τον άνθρωπο. Είναι τόπος όπου ο άνθρωπος γίνεται ναός του Θεού.